Twee jaar nadat Steven Mahieu (46) crashte, op een zucht van de première van zijn zaalshow Stabiel, keert de comedian dit najaar terug met Stabieler. Met een andere mindset, minder bewijsdrang en vooral belachelijk veel goesting. Le nouveau Mahieu est arrivé, en hij is pittiger én grappiger dan ooit. “Mijn hond is een van de best denkbare therapeuten.”
We schrijven donderdag 9 november 2023. Steven stuurt een enthousiast mailtje dat hij het interview nog eens naleest, maar dat zijn focus nog even ligt op de try-outs dat weekend. Een dag later stapt hij op een podium in Hoboken, exact een week voor de première van zijn vijfde zaalshow Stabiel. De speellijst is indrukwekkend lang en de tickets vliegen de deur uit. Maar in Hoboken lukt het niet zo goed als anders, stelt hij vast. Voor het eerst is hij zich naar eigen zeggen zeer zelfbewust en zoekt hij tijdens het spelen al een soort vluchtroute voor na de show.
Het wringt, en een dag later klopt hij aan bij een jeugdvriend. Er vloeien woorden, plots tranen, nog meer woorden, nog meer tranen. Het komt er langs alle kanten uit, zo omschrijft Mahieu het. En dan is het plots kristalhelder in zijn hoofd. Een dag later laat hij de tour annuleren, en op maandagmorgen belt hij om te zeggen dat het interview voor de vuilbak is. Steven klinkt niet moe of verdrietig, maar… opgelucht.
We hadden het in dat interview uitgebreid over het gebrek aan ruimte voor mentaal welzijn en zelfs letterlijk ‘dat veel mensen zich niet bewust zijn van hun eigen fucked up kop’. Het leek alsof je het begréép, dat we onszelf vaak voorbij lopen, en plots ging het licht uit bij je. Dat had ik niet zien aankomen.
“Heel veel mensen niet. Er is een verschil in inzicht en echt in zo’n crisis lopen. Je kan alles zodanig platanalyseren dat je niet doorhebt dat je hoofd allerlei signalen aan het geven is. Ik zat in een soort tunnel naar die tournee. Ik was ook gespannen. Maar je omgeving herkent dat van de vorige keren in aanloop naar die première.”
De stekker uit je tournee trekken, lijkt me een ongelooflijk moeilijke beslissing.
“Maar dat was het niet. Het was pure afstoting. Ik wist dat ik mijn eigen maatstaven niet zou halen. Spijt? Geen millimeter. Ik durf zeggen dat ik dat echt goed heb gedaan.”
Mensen willen er dan vaak meteen een label aan hangen.
“Het is niet de burn-outbenadering die er heerst: ‘hij is gecrasht op zijn werk, dus hij moet even stoppen, dan weer terugkeren en klaar’. Alsof je een ander hoofd hebt op je werk. Het is één systeem. Maar goed, het is deels genetisch. In de familie zijn we allemaal stresskippen. Je hebt bij je geboorte ook een rugzak gekregen waarvan je je na 45 jaar afvraagt wat daar eigenlijk allemaal in godsnaam in zit, en je hebt ook nog eens de gestoordheid van deze job. Je bent een dier dat in een open ruimte gaat staan, 500 hyena’s in de ogen kijkt en denkt: ‘dit is goed voor mij’. Als je muziek speelt, is dat emotie. Maar bij een comedian hebben mensen betaald om te lachen, om dat centraal middenrif op en neer te laten gaan. Eigenlijk was dat een hele cocktail, en kon het mij plots allemaal niet meer schelen. Ik denk wel dat ik me te veel geïdentificeerd had met wat ik op het podium deed, waardoor het overwoekerde. En dan praat je het voor jezelf goed, door te stellen dat je ‘een gepassioneerde artiest’ bent. Maar er is een verschil tussen passie en obsessie.”
Dat lijkt me een dunne grens in jouw vak.
“Absoluut. Daarom duurt het ook zo lang voor je breekt, zeker als je nooit met je systeem op onderhoud bent geweest. Maar hoe leer je dat ook? Je hebt maar één hoofd. Je kan het met niets vergelijken.”
Hoe voelde je na die aankondiging?
“In een plots allesrelativerende bui. Het enige wat ik nog wilde, was van die bankschroef rond mijn kop afgeraken. Op de dag van mijn première ben ik gaan bowlen in Gent. Je kon elkaar amper verstaan in die speelhal met 800 televisies die opstonden, en achteraf was dat qua prikkels niet bepaald de juiste keuze. (grijnst) In deze maatschappij hebben ze ook een soort lunapark gezet, dat altijd maar groter wordt. Kan je er niet tegen, dan krijg je een label. Maar misschien moeten we gewoon eens een paar machines afzetten in de plaats? Vroeger was een simpele voetbaltafel genoeg, zonder duizend schermen er rond.”
Overviel je dan een schuldgevoel of paniek?
“Daar had ik geen ruimte voor. (denkt na) Ik zat in een soort overlevingsmodus. Dat is er op de terugweg wat in geslopen, maar ik was heel goed omkaderd, en kreeg enorm veel begrip. Zeker ook van mijn vrouw. Wat zij voor mij gedaan heeft… (blaast) Een betere relatietest dan Temptation Island. Als je dan op zo’n moment alleen staat of geen warm nest hebt, tja…”
“Weet je, ik heb het soort talent om de meest erge dingen op een gegeven moment niet meer erg te vinden. Een soort van extreme aanvaarding dus. Dan zou ik alles in één keer kunnen weggooien, maar ik heb de laatste maanden ook geleerd dat ik bijvoorbeeld bepaalde passages uit die show wel nog perfect kon gebruiken. In die show zaten er ook dingen die heel persoonlijk waren. In het begin had ik een therapeut die me zei dat ik bepaalde dingen niet op een podium moet brengen. Achteraf gezien voelden ze ook zeer wrokkig (initieel vertelde Steven over de gevolgen van de vechtscheiding van zijn ouders, red.), maar ik wilde niet die persoon zijn. Als ik iemand onder de bus gooi, moeten het niet de mensen zijn die zoveel voor mij gedaan hebben. Daarvoor heb ik te veel respect voor hen. Dan gooi ik liever mezelf onder de bus. Ik wilde eerlijk zijn, maar was dat ook nodig? Volgens mijn therapeut was dat het moment dat ik met vuur naast een boiler begon te spelen.”
De grootste mindfuck is dat in comedy iederéén die grens opzoekt.
“Tuurlijk. Ik ben een mol eigenlijk, die de neiging heeft om te graven, maar ik moet ook eens kijken naar het schoons bóven de grond.”
Is het niet ook een vorm van jezelf bewijzen?
“Een vorm? Jongens toch, dat is de killer der killers. Dat is wat je drijft, wat je volledig kapotmaakt en de ravijn in duwt. Ik coach nu ook jonge comedians, omdat we in dit vak met zo’n fragiele dingen bezig zijn en dat die gasten een mentor kunnen gebruiken die een beetje weet hoe een menselijk systeem werkt. Je kan niet voor alles naar een psycholoog.”
Is die bewijsdrang er nog?
“Nee. Ik bén grappig. Ik heb altijd die valse bescheidenheid gehad, en ik ga dat niet meer doen. Ik kan zeggen dat mijn rol in Chantal ‘maar een tekst zeggen is’, maar dan banaliseer je het.”
Wat anderhalf jaar geleden opviel, was de storm aan begripvolle reacties.
“Mensen zeiden plots dingen die doorgaans uitgesproken worden als je tussen vier planken ligt. Tot dan had ik die complimenten nooit echt toegelaten, terwijl dat eigenlijk ook een vorm van energie is voor je systeem. Daarom heb ik ook nooit getwijfeld of het publiek wel zou terugkeren. Ik merkte het ook aan de try-outs die snel uitverkocht raakten. Ironisch genoeg heeft mijn bekendheid in mijn afwezigheid een enorme boost gekregen door Chantal.”
Wanneer stond je voor het eerst weer op een podium?
“In februari in Wolinski (de comedyclub van David Galle in Brugge, red.). Ik ging normaal maar een half uur spelen, maar anderhalf uur lang spóót het er uit, vint. Het was echt ongelooflijk, maar achteraf moest ik er wel een paar dagen van bekomen. Ik weet nu ook dat wat ik doe een topinspanning is, en dat ik er langer moet van bekomen dan vroeger. Ik speel straks geen zes keer meer per week, en kies ook voor de zalen waar ik het liefst wil staan. ”
Toen ik je onlangs bezig zag op een try-out had ik je eerder ingetogen verwacht, maar je speelde met heel veel energie en goesting dat zaaltje plat. Ik kon alleen maar denken dat je daar nog meer ballen voor nodig hebt dan om de stekker uit je tournee te trekken.
“Ik wil niet kwetsbaar op het podium te staan, ik vind het veel sterker om vanuit een zekere kracht te spelen. Het liefste wat ik doe is de boel op zijn kop zetten. Ik ben er niet om pakweg gedichten voor te lezen. (op dreef) Straks staat er ‘première’ op de affiche, maar voor mij telt dat woord niet meer. En als een recensent iets wil schrijven, doe maar, zelfs al is het negatief. Ik voel dat ik het niet meer nodig heb. Ik moet bruisen op dat podium, kunnen losgaan. De dag erna wil ik niets doen, gaan sporten of wandelen met mijn hond. Dat is ook zo als ik schrijf, en ik voel dat ik te veel duw op mijn eigen kop.”
“Ik ga nu zelfs dansen. Gewoon je bek houden en twee uur bloednuchter dansen. Man, ik heb daar zóveel deugd van”
Een hond is ook een gezonde manier om vaak buiten te komen, inderdaad.
“Ik had nog nooit een hond gehad. Rocky (een mini-dobermann, red.) is een van de best denkbare therapeuten. Dat beestje heeft geen last van een ego. Van niets eigenlijk. Als we gaan wandelen, dan kijkt hij mij aan met die oogjes: ‘waar moet je nog naartoe? Het Concertgebouw? Tof, ik ga nog eens kakken op straat, vint. Kuis maar op’. (lacht luid) Héérlijk.”
Hoe denk je straks weer op het podium te staan? Bevrijd?
“Ik laat het moment, het moment zijn. (staat recht) Kijk, ik draag tegenwoordig een werkbroek, omdat het mijn state of mind is. Ik ga wérken en mijn best doen. Maar mezelf bewijzen? Mohsin (Abbas, red.) merkte het op: dat ik niets te bewijzen heb. Dat als ik morgen doodval, nog steeds een gevestigde waarde ben. Nu durf ik dat erkennen.”
Hoe reageerden je collega’s overigens?
“Super. Zoveel mensen die stuurden of langskwamen… De grootste verandering zit daar in. Ik wil het niet meer alleen moeten doen. Ik wil délen wat ik heb. Dan ga ik met Henk Rijckaert koffies drinken, en deel ik mijn ideeën. De volgende keer zijn die van hem misschien weer voor mij. Ik heb de nieuwe show van Thomas Smith van a tot z gecoacht. Kippenvel als je dan die reacties ziet. Dát is wat een mens gelukkig maakt. Ik ben een groepsdier, en ik moet dat voeding geven, heb ik gemerkt.”
De vraag die je op het podium ook niet uit de weg gaat: je stond tijdens je ziekteverlof op de set van ‘Chantal’. Hoe ging dat?
“Daar ben ik de ziektekas heel dankbaar voor. Zij hadden door dat optreden iets helemaal anders is dan een personage spelen. Maar het voelde heel fijn. Superveilig ook. Ik stond tegenover Maaike, die ook weet wat kwetsbaarheid is. Ik heb geleerd dat er misschien meer Arne (zijn personage in ‘Chantal’, red.) in mij zit dan ik dacht. Dat zachtaardige, die pleaser, die sociaal en emotioneel onhandige mens. Daarom vond ik het zo fijn om te spelen. Plus, het is ook écht goed geschreven.”
Wat mag ik je toewensen straks?
“Plezier. Géén succes. Aan de mensen wil ik zeggen: neem het niet te serieus. Pak het leven ook niet te serieus. Ik heb geleerd dat lichaam en geest meer in communicatie moet zijn. Ik slaap meer, ik drink geen alcohol meer, en ga nu zelfs dansen. Ecstatic dance heet het. Gewoon je bek houden en twee uur bloednuchter dansen. (lacht luid) Man, ik heb daar zóveel deugd van.”
Tickets en info: www.stevenmahieu.be.
The post Steven Mahieu is na zijn crash helemaal terug: “Wens mij geen succes straks. Wens mij pleziér” is provided by KW.be.
