Zaterdag zal Jan Puype (54) voor de tweede keer in amper één jaar tijd de paus recht in de ogen kijken. De Pittemnaar raakte Vlaanderen diep in het hart met zijn aangrijpende misbruikverhaal in ‘Godvergeten’, nu zet hij zich volop in voor zijn vele lotgenoten, zegt hij. “Ik kan alleen maar hopen dat Leo XIV écht zal willen luisteren.”
Zaterdag rond de klok van 16 uur zal Jan Puype rechtstreeks in dialoog kunnen gaan met paus Leo XIV. Plaats van afspraak: Vaticaanstad, waar de Heilige Stoel te vinden is. “Of ik zenuwen zal hebben?” De Pittemnaar glimlacht eens. “Dat is nergens voor nodig. Robert Prevost is net als wij een gewone mens van vlees en bloed. Het enige waar ik op hoop, is dat hij ook effectief een luisterend oor zal bieden én antwoorden.”
Jan is een van de vijftien slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk – negen Vlamingen en zes Franstaligen – die dit weekend bij de paus mogen aanschuiven. Het bezoek is het directe gevolg van de ontmoeting die Jan in september 2024 had met paus Franciscus. Toen die België bezocht, ging hij met de groep in gesprek.
Dader uit ambt gezet
“Daar werd de afspraak gemaakt dat we tijdens de Goede Week (periode voor Pasen, red.) naar Rome zouden afreizen om opnieuw met elkaar in gesprek te gaan. Er zou ons een soort stand van zaken gegeven worden, want Franciscus had ruim een jaar geleden echt wel oren naar wat we te vertellen hadden. Hij zou ons verhaal aan de curie voorleggen, beloofde hij. Maar in diezelfde adem maakte hij meteen ook duidelijk dat we daar niet veel hoefden van te verwachten.”

De trip richting Vaticaan moest uiteindelijk uitgesteld worden. “Franciscus werd zwaar ziek en overleed op paasmaandag. Maar 35 dagen voor zijn dood schreef hij nog een brief naar de Brugse bisschop Lode Aerts met het advies om de priester die me van 1983 tot 1986 in het Heilig Hartcollege van Waregem seksueel misbruikt heeft, te laïciseren.”
“Franciscus heeft woord gehouden. Daarvoor zal ik hem altijd respecteren”
Jan Puype
Iets wat ook effectief gebeurd is, stelt Jan. “De man heeft die brief ondertekend en is dus opnieuw leek. Hij blijft wel zijn maandelijks pensioen krijgen en woont ook nog in een huis van het bisdom, maar symbolisch is dit van grote waarde. Franciscus heeft dus woord gehouden. Daarvoor zal ik hem altijd blijven respecteren.”
Weer starten van nul
Jan hoopt dat zijn opvolger evenveel daadkracht vertoont. “Al moet ik eerlijk toegeven dat ik bijzonder weinig verwacht van de nieuwe ontmoeting. We starten immers weer van nul. We kunnen alleen maar hopen dat paus Leo de moeite heeft gedaan om zich in de Belgische materie in te werken.”
“Bovendien deed hij eerder al twijfelachtige uitspraken over seksueel misbruik in de Kerk. Zo zei hij dat negentig procent van alle klachten gegrond is, maar dat ook de tien procent valse beschuldigingen niet vergeten mogen worden. En dat de geestelijken die daaraan gelinkt worden, beschermd moeten worden.”

Vrijdag staat een meeting met de commissie seksueel misbruik van het Vaticaan zelf op de planning, een dag later volgt het gesprek met Leo XIV. “Opnieuw een groepsgesprek, maar ik ben van plan om onze zaak met vuur te brengen. Ik spreek immers niet voor mezelf, maar wel voor mijn vele lotgenoten die de kans niet krijgen om zich te laten horen.”
Jan wil het met de paus vooral over het financiële aspect hebben. “Bewust”, benadrukt hij. “Een maand geleden kregen we te horen dat erkende slachtoffers van de Belgische Kerk 3.000 euro zouden ontvangen voor psychotherapeutische zorg. Maar dat bedrag dekt amper de kosten voor een paar weken therapie.”
“Wie seksueel misbruikt is geweest, draagt de gevolgen een leven lang mee en kán soms zelfs geen normaal bestaan meer uitbouwen. Dan is 3.000 euro een doekje voor het bloeden. Maar ook de psychologische begeleiding zelf wil ik op tafel gooien, want het is de plicht van de Kerk om de vele slachtoffers te helpen. Alleen al dáárom stap ik straks op het vliegtuig richting Rome.”
Biografie verschijnt midden januari
Op 17 januari verschijnt de biografie van Jan Puype. In het boek beschrijft hij zijn achttien eerste levensjaren, gaat hij in op het seksueel misbruik in het Waregemse College en op de periode sinds hij in Godvergeten zijn pakkende verhaal deed.
“Het was best confronterend om alles op papier te zetten”, geeft hij toe. “Ik heb aan mijn laptop vaak zitten wenen. Er kwamen herinneringen naar boven die ik volledig verdrongen had. Maar tegelijk werkte het ook louterend.”
“Ik beschouw dit boek als een manier om dit hoofdstuk min of meer af te sluiten, al zal ik het nooit kunnen vergeten. Ik heb er mijn levensmissie van gemaakt om als spreekbuis te fungeren voor álle slachtoffers van seksueel misbruik.”
The post “Ik hoop dat de paus écht zal luisteren”: seksueel misbruikslachtoffer Jan Puype ontmoet zaterdag Leo XIV in Vaticaanstad is provided by KW.be.
