Freinetschool De Torteltuin in Poperinge viert dit schooljaar haar 30-jarige bestaan. Wat in 1995 begon als een pioniersproject tegen de stroom in, is uitgegroeid tot een warme school met zo’n 200 leerlingen, gedragen door kinderen, begeleiders en ouders.
“Tijdens mijn carrière in het traditionele onderwijs merkte ik dat bepaalde zaken anders moesten. Een hiërarchisch systeem haalt niet het beste uit mensen. Coöperatief samenwerken, waarbij iedereen verantwoordelijkheid draagt, biedt ruimte om ieders talent in te zetten voor het geheel. Dat geldt zowel op school- als op klasniveau”, vertelt Philippe Gryson.
Geen paplepeltheorie
Hij nam in 2022 afscheid als directeur en medeoprichter van Freinetschool De Torteltuin, en werd opgevolgd door Inge Soenen. “In plaats van leerstof op te lepelen volgens de paplepeltheorie draait ervaringsleren om betekenisvol leren.” Zijn kennismaking met de pedagogie van Célestin Freinet was daarbij bepalend. “Freinet was de enige grote pedagoog die zelf voor de klas stond. Met gezond boerenverstand ontwikkelde hij technieken en principes die kinderen echt activeren. De grootste uitdaging was om in 1995 tegen de stroom in te gaan: er leefden toen nog veel vooroordelen over dit soort onderwijs. Daarnaast moesten we binnen vier jaar een school opbouwen met minstens 105 leerlingen – de programmatienorm. We slaagden daarin: op 1 oktober 1998, de officiële teldatum, telden we 110 leerlingen. Na een positieve doorlichting datzelfde schooljaar erkende men De Torteltuin officieel, waarna we een dossier konden indienen bij Digo (nu Agion, red.) om de gebouwen aan te kopen en te verbouwen.”
(lees verder onder de foto)
Vandaag telt De Torteltuin zo’n 200 leerlingen. “Onze school is geen instelling van bovenaf, maar een school van iedereen. Kinderen, klasbegeleiders en ouders dragen samen verantwoordelijkheid. Wat ons echt onderscheidt, is de manier waarop we in overleg en samenspraak bouwen aan een leeromgeving die vertrekt vanuit vertrouwen, verbondenheid en participatie”, zegt het Tortelteam. “Binnen het team is er ruimte en vertrouwen: leerkrachten nemen niet alleen lesopdrachten op, maar ook coördinatietaken. In de klas zijn begeleiders geen ‘bazen’, maar deel van het geheel. Ze creëren een veilige en duidelijke structuur waarin kinderen zelfstandig kunnen handelen, fouten mogen maken en hun eigen stem ontdekken. Daar ligt de kracht van De Torteltuin: een school waar kinderen uitgroeien tot zelfbewuste mensen, in verbondenheid met anderen.”
Warm klasklimaat
Ook dertig jaar later blijft de freinetpedagogie de basis. “Al drie decennia vertrekken we vanuit hetzelfde uitgangspunt: kinderen leren pas echt als ze zich goed voelen. Een warm klasklimaat en verbindend samenleven vormen niet enkel de basis voor vandaag, maar ook een investering in de toekomst.” Kinderen worden bovendien actief betrokken bij allerlei beslissingen, van uitstappen tot afspraken in de klas.
Het 30-jarige bestaan wordt het hele schooljaar gevierd. Op de eerste schooldag kregen alle leerlingen een symbolisch inkomticket voor de activiteiten die verspreid over het jaar plaatsvinden. In de klassen krijgt Célestin Freinet opnieuw extra aandacht. Op 28 november staat het avondforum XXL gepland, een belangrijk moment van samenkomen en verbinden. Op 31 januari volgt een fuif met als thema Flight to 95.
(lees verder onder de foto)
Verder organiseert de school op 12 februari de filmvertoning Een andere school in de Stadsschaal – een documentaire over het ontstaan van de eerste freinetschool in België. Het schoolfeest vindt plaats op 9 mei en op 18 juni sluit de Tortelrun het feestjaar af. Met die sportieve actie wil de school geld inzamelen voor het goede doel en hulde brengen aan twee overleden begeleiders, Cindy en Vicky. “Ook zij blijven een deel van ons team. Voor hen willen we samen lopen, als steun voor mensen die lijden aan een slepende ziekte.”
De Torteltuin kijkt hoopvol naar de toekomst. “De voorbije jaren hebben we ervaren hoe het lerarentekort de werking van scholen beïnvloedt. Toch toonde de inspectie onlangs haar waardering met een positief verslag. Dat bewijst dat we, ondanks de uitdagingen, als team en als school sterk blijven”, zegt het Tortelteam.
Inspiratiebron
Directeur Inge Soenen is momenteel herstellende, het schooljaar startte onder leiding van Natascha Ballekens. “Natascha is een warme persoonlijkheid die de lopende projecten verder begeleidt, samen met het hele Tortelteam. We blijven inzetten op de uitbouw van een gedragen visie, met begeleiding van Fopem – onze pedagogische ondersteuningsdienst. Zo verankeren we ons beleid in een snel veranderende maatschappij, met Célestin Freinet als blijvende inspiratiebron.”
The post Freinetschool De Torteltuin viert dertigjarig bestaan: “We zijn een school waar kinderen uitgroeien tot zelfbewuste mensen” is provided by KW.be.
