Verkiest de West-Vlaming vandaag een ‘flat white’ of ‘espresso macchiato’ boven een pintje? Het zou wel eens kunnen: terwijl het aantal cafés al jaren fors daalt, telt onze provincie ondertussen dubbel zoveel koffiebars als tien jaar geleden. “Mensen komen tegenwoordig liever overdag dan ’s avonds buiten.”
West-Vlaanderen telt tegenwoordig bijna 6.000 horecazaken. Dat zijn er ruim 500 minder dan tien jaar geleden. Vooral de cafésector kreeg de voorbije jaren rake klappen: het aantal drankgelegenheden evolueerde van 1.940 in 2014 naar 1.359 vorig jaar, dat is een daling van liefst 30 procent.
Maar terwijl steeds meer cafés de deuren sluiten, schieten koffie- en dessertbars als paddenstoelen uit de grond. Tien jaar geleden telde onze provincie er nog 117, nu zijn dat er al 227. Bescheiden aantallen, maar wel bijna een verdubbeling. Alleen in Vlaams-Brabant groeit het aantal koffiebars sneller dan bij ons. Dat blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Locatus. (lees verder onder de grafiek)
Koffie is dus hot, en dat is ook voorzitter Yves Van Moorter van Horeca West-Vlaanderen niet ontgaan. “We zien al enkele jaren de mentaliteit bij horeca-ondernemers veranderen. Mensen zien het steeds minder zitten om tot ‘s avonds laat en in het weekend te werken. Diezelfde redenering zit achter de opmars van de ontbijt- en lunchzaken.”
Wurgcontracten
Daarnaast is het volgens Van Moorter ook gewoon laagdrempeliger om een koffiebar op te starten. “Heel wat cafés zijn verbonden aan een brouwerij. En ja, dat zijn soms echt wurgcontracten voor uitbaters. Een koffiebar opstarten, zonder extra verplichtingen, is dus ook gewoon gemakkelijker.”
“Veel mensen willen geen zaak meer runnen die tot ’s avonds laat of in het weekend open is”
Met die laatste stelling is Jeroen Vanhove het niet helemaal eens. Na jaren in de horeca gewerkt te hebben, stampte hij twee maanden geleden samen met zijn vrouw en schoonfamilie koffiebar Onjain Kortrijk uit de grond. “Geloof mij, het kan zeker pittig zijn”, zegt Jeroen. “Omdat we kinderen hebben, besloten mijn vrouw en ik dat we nooit een eigen zaak zouden opstarten waarbij we ‘s avonds moeten werken. Maar we moeten natuurlijk wel ‘s ochtends vroeg beginnen aan onze voorbereidingen, en personeel vinden is niet noodzakelijk eenvoudiger omdat we enkel overdag open zijn.”
Jeroen startte dus niet met een koffiebar voor het ‘gemak’, wel uit passie voor het product. “Hypes als een pumpkin spiced latte of een dubai chocolate-geïnspireerd drankje zul je bij ons niet vinden, wel een zeer gevarieerd aanbod aan specialiteitskoffie in zijn puurste vorm. En ondanks het feit dat het leven op elk vlak steeds duurder wordt, merken we dat mensen – jong én oud – daar gerust voor willen betalen.”
Sociale media
Een tendens die socioloog Ignace Glorieux ook al opmerkte. “Je mag de gigantische koffiecultuur niet onderschatten, sterk aangedreven door sociale media waar je overspoeld wordt door foto’s van instagrammable koffietjes. Een simpele filterkoffie volstaat niet meer en gespecialiseerde bars vullen die nood in”, aldus de professor. “Bovendien zijn mensen ‘s avonds veel moeilijker uit huis te krijgen dan vroeger, zowel jong als oud. De publieke ruimte wordt precies een beetje geschuwd, heb ik het gevoel, veel van onze interacties verlopen tegenwoordig dan ook digitaal. Een bezoekje aan een koffiebar overdag is veel vluchtiger en functioneler dan urenlang op café vertoeven, iets waar mensen met hun drukke levens ook gewoon geen tijd meer voor maken.”
“Een bezoekje aan een koffiebar is vluchtiger dan urenlang op café vertoeven”
De koffiebar is er dus om te blijven. Voorzitter Yves Van Moorter van Horeca West-Vlaanderen ziet het aantal zaken de komende jaren verder stijgen, zeker zaken die naast hun warme drankjes en gebakjes ook een beleving aanbieden. Dat heeft ook Charlotte Verrecas begrepen. Na het overlijden van haar broer stampte zij in Brugge Troostbaar uit de grond. Een koffiebar waar je behalve voor een koffie ook terecht kan voor een luisterend oor, maar ook voor boeken, kaarsen en knuffels.
“Ik koop mijn koffiebonen lokaal en kies steevast voor kwaliteit, en dat is nu eenmaal niet goedkoop. Tegelijk wil ik mijn prijzen laagdrempelig houden, maar op die manier moet je heel veel koffietjes verkopen om een goeie omzet te draaien. De winkel zorgt ervoor dat we financieel gezond kunnen blijven.”
The post Steeds meer ondernemers hebben boontje voor koffie: aantal koffiebars in 10 jaar tijd verdubbeld is provided by KW.be.
