Geerard Adriaen (24) reisde alleen naar Sierra Leone voor het Canvas-programma Nomaden. Hij maakte er een documentaire over kush, een gevaarlijke drug, en verbleef een maand in een sloppenwijk in de hoofdstad Freetown. Geerard hielp er verslaafden afkicken. Maar zijn avontuur was niet zonder gevaar. “Ik werd aangevallen met een machete.”
In tegenstelling tot de meeste bewoners van de sloppenwijk, woonde Geerard tijdens zijn verblijf in Freetown niet in een huis van golfplaten, maar in een stenen gebouw. “We deelden een slaapkamer met twee of drie personen. In de mijne zaten we met een hardnekkige kakkerlakkenplaag die we maar niet onder controle kregen. Gelukkig hield mijn muggennet niet alleen de muggen, maar ook de kakkerlakken uit mijn bed. Alsof dat nog niet genoeg was, liep er ook af en toe een rat rond.”
Toch was het niet het ongedierte, maar de hitte die Geerard het meeste parten speelde. “De temperatuur lag boven de dertig graden en de drukkende luchtvochtigheid deed het nog veel warmer aanvoelen: ik zweette me dag en nacht kapot. En door het gebrek aan elektriciteit hadden de winkeltjes in de buurt vaak geen koude dranken, wat het er niet makkelijker op maakte.”
Menselijke beenderen
Geerard, die in Varsenare woont, trok naar Sierra Leone om er een documentaire te maken over kush. “Kush is een gevaarlijke mix van onder andere cannabis, fentanyl, tramadol en volgens goed onderbouwde geruchten zelfs vermalen menselijke beenderen. In Sierra Leone eist de drug wekelijks een tiental levens. Wie niet overlijdt, krijgt te maken met ernstige gezondheidsproblemen, zoals rottende voeten en enkels. Je ziet dan echt het bot zitten, maar de meest schokkende beelden heb ik uit mijn documentaire gelaten”, licht Geerard toe.
“Overal in de stad stonden groepjes verslaafden te roken, elk met een of meerdere dealers die de ‘baas’ waren. Wanneer ik wilde filmen, moest ik altijd eerst met die ‘bazen’ onderhandelen.”
De eerste hoofdrol in zijn documentaire Lost in smoke is weggelegd voor gids Abdul Kamara. “Hij is de oprichter van Health Education Network, een studentenorganisatie die verslaafden helpt afkicken. Tijdens de opnames ontmoetten we Sahr, een kushverslaafde met een universitair diploma als geluidsingenieur. Ik besloot hem ook een hoofdrol te geven, omdat hij als universitair geschoolde het stereotiep over drugsverslaafden doorbreekt. Dat vond ik belangrijk, want kushverslaving komt in Sierra Leone voor in alle lagen van de bevolking.”
Geerard en Abdul hielpen Sahr stoppen met kush te roken, terwijl zijn dealer hem verslaafd probeerde te houden. “Makkelijk was het niet, maar Sahr had écht veel vertrouwen in zijn herstel. En dat was voor ons het belangrijkste.”
Tijdens zijn reis ontmoette Geerard veel verslaafden die de stereotypen over hen voor zijn ogen deden verdwijnen. “Ze waren vriendelijk, uiterst behulpzaam, vaak hoog opgeleid en vrijwel allemaal wilden ze stoppen met drugs. Helaas kwam ik ook in contact met verslaafden die wél aan de stereotypen voldeden. Er zijn veel agressieve bendes in de stad die het gemunt hebben op buitenlanders en welgestelde Sierra Leoners.”
Aanval met machete
Op de avond voor zijn 24ste verjaardag wandelde Geerard langs het Abadistrand. “Ik was daar bijna elke avond en het voelde altijd veilig aan. Er was veel beweging, er waren restaurants, drukke bars en zelfs twee politiekantoren in de buurt. Maar die avond was het anders. Er was bijna niemand te bespeuren en het was al pikdonker. Ik hoorde iemand lopen, draaide me om en zag een man mijn kant opkomen. Ik dacht dat hij me misschien om wat geld zou vragen – dat gebeurde op die plaats wel vaker – of dat hij gewoon langs me heen zou lopen. Dus draaide ik me weer om en wandelde rustig verder.”
“Maar enkele seconden later werd mijn rugzak plotseling met geweld van mijn schouder getrokken. Op dat moment stopten mijn hersenen even met werken en nam adrenaline het over. Ik draaide me om, greep mijn rugzak terug en zag toen dat de man een machete vasthield – en die in mijn richting sloeg. Mijn ogen bleven zo gefixeerd op het wapen, dat ik me nauwelijks herinner wat ik zelf gedaan heb. Alleen de bewegingen van de machete staan nog scherp in mijn geheugen gegrift. Het voelde alsof de confrontatie een tweetal minuten duurde, al was het waarschijnlijk veel korter. Opeens raakte de machete mijn hand. Daarna liep de aanvaller weg, machete in de hand, langs een politiekantoor.”
Beide politiekantoren aan het Abadistrand lagen op slechts zo’n vijftig meter van de plek waar Geerard werd aangevallen. Hij vermoedt dat de man daarom zo snel wegliep, maar hij betwijfelt dat er op dat moment agenten aanwezig waren. “Een voorbijrijdende taxi bracht me naar de spoedafdeling van een klein ziekenhuis. Terwijl de dokter de wond dichtnaaide, begon hij samen met de verpleegster Happy Birthday te zingen, want het was net middernacht geworden. (lacht) De dokter vertelde me dat ik ontzettend veel geluk had; de machete was enkele millimeters naast een belangrijke pees ingeslagen. Diezelfde avond hoorde ik dat er aan het Abadistrand regelmatig mensen vermoord worden door die straatbendes. Ik mag dus van geluk spreken dat het bij een vleeswond is gebleven.”
Op naar Zimbabwe
Ondanks alles kijkt Geerard met veel voldoening terug op zijn verblijf. “Het was zonder twijfel een van de meest waardevolle ervaringen uit mijn leven. Hoewel de omstandigheden moeilijk waren, woonde ik er eigenlijk graag, vooral door de mensen. De kinderen noemden me daar Uncle White Man”, aldus Geerard die in juni naar Zimbabwe trekt om een tweede reportage te maken voor Nomaden.
The post Reporter Geerard Adriaen maakt reportage voor Canvas in Sierra Leone: “Ik zag alleen nog die machete” is provided by KW.be.