In de tweede helft van september zetten Vlaamse steden en gemeenten duurzame mobiliteit in de kijker. Voor Bert Reubens (44), Birger Landuyt (42), Jeroen Naert (39) en hun gezinnen is duurzame mobiliteit dagelijkse kost. Zij kozen bewust voor een leven zonder eigen auto. Hoe regelen zij hobby’s voor de kinderen? Hoe gaan ze op reis? En wat met boodschappen of een trip naar het containerpark? “Probeer het zes maanden. Waar een wil is, is een weg – of een deelwagen.”
Bert, Birger en Jeroen hebben allemaal een vrouw en drie kinderen en maakten alle drie bewust de keuze om autoloos door het leven te gaan. We ontmoeten hen niet toevallig aan het station van Tielt. Jeroen en Birger komen aan met de fiets, terwijl Bert straks met de trein arriveert van zijn werk. “Je hoeft geen auto te bezitten om er eentje te gebruiken,” opent Jeroen, die al 11 jaar zonder eigen wagen leeft. “Deelwagens bieden een prima alternatief, maar vragen wel wat meer planning. Ik herinner me dat mijn vrouw en ik tien jaar geleden met een kinderzitje op de fiets naar het station van Tielt gingen, om vervolgens met de trein naar Deinze te reizen en daar een deelwagen te gebruiken. Dat was wel een hele organisatie.”
Vandaag zijn deelwagens echter veel toegankelijker geworden en zijn ze makkelijker te vinden. “Dat maakt de overstap naar een autoloos leven eenvoudiger. Al zouden ze nog wat meer kofferruimte mogen hebben,” merkt Birger op. “De koffer van een deelwagen raakt snel vol, bijvoorbeeld bij een rit naar het containerpark. Gelukkig kan er in een bakfiets ook veel materiaal, soms zelfs meer dan in een kleine auto.”
Wennen aan duurzaam vervoer
Dat het openbaar vervoer niet altijd op tijd is, moet je er wel bij nemen. Een half uur later dan gepland komt de trein van Bert aan en sluit hij aan bij het gesprek. “Niet de beste reclame voor dit onderwerp”, lacht hij. “Mijn vrouw en ik besloten in augustus vorig jaar dat we het eens zes maanden zouden proberen zonder. Voor ons gezin lag de oplossing bij autodelen met opa, gebruikmaken van Cambio en op reis ter plekke een auto huren aan het treinstation van onze bestemming. We zijn een jaar verder en ik kan je verzekeren dat we het goed overleefd hebben. Zonder weg te kwijnen in eenzaamheid of sociaal isolement en zonder verlies aan vrijheid.”
De vrijheid
“De ‘vrijheid’ die mensen associëren met een eigen wagen is heel relatief”, vindt Birger. “Net doordat die auto op de oprit staat, zijn er veel te veel mensen die ook voor pakweg een ritje van 100 meter naar de bakker in de auto stappen. In die zin is een eigen auto zelfs een vergiftigd geschenk. Belgen zijn daar helaas koploper in. En daar heb ik het moeilijk mee. We zijn zeker niet tegen autogebruik, maar wel tegen automisbruik. Al hangt dat ook wel samen met je woonplaats. Als je echt in the middle of nowhere woont, dan kan je moeilijk zonder. Het centrum van Tielt heeft een doorsnede van zowat drie kilometer. Alles ligt op een zakdoek. Om van de ene naar de andere kant te raken heb je heus geen auto nodig.”
Goedkoper
“Bovendien is leven zonder auto ook gezonder en goedkoper”, vult Birger aan. “Want een auto kost geld. En dan heb ik het niet alleen over benzine. Je betaalt onderhoud en wegtaks en moet naar de keuring. Zonder auto spaar je rond de 200 euro per maand uit. Investeren in de juiste fiets, al dan niet elektrisch, aangevuld met een sporadische deelwagen, komt veel goedkoper uit.”
Meer plaats
Volgens Bert is ook de extra ruimte een troef. “We offeren absurd veel ruimte op aan auto’s. Of ze nu stilstaan of rijden. Als pakweg één op de vijf wagens zou verdwijnen of vervangen zou worden door een deelwagen, dan zou er zoveel meer ruimte vrij komen om te spelen, te fietsen en te bewegen. De aannemer voor het plaatsen van onze warmtepomp was in elk geval blij met onze altijd vrije oprit.”
Het idee dat kinderen niet mee kunnen in een autoloze levensstijl, is volgens het drietal niet terecht. “Mijn dochter zit in de zwemclub in Meulebeke. Ze gaat altijd met de fiets. In weer en wind. Het zal je misschien verbazen, maar zoveel regent het heus niet in België”, zegt Birger. “Vroeger brachten we onze kinderen naar de hobby’s met de tandem”, vult Jeroen aan. “Aangezien we al 11 jaar alles met de fiets doen, leerden ze ook heel snel zelfstandig van en naar school te fietsen. Er zijn ongetwijfeld sommige ouders die een kind van tien jaar nog niet alleen naar school durven sturen in Tielt, maar bij ons is dat nooit een probleem geweest. Dat is trouwens zo’n typische ‘catch 22’. Mensen nemen de auto om hun kinderen naar school te brengen, net omdat ze vinden dat er teveel auto’s rijden. Zo los je niets op.”
Hoe zit het met langere reizen, zoals vakanties? Obstakels blijken eerder kansen te bieden. “Wij gingen met een interrailpas naar Oostenrijk, helemaal met de trein,” vertelt Jeroen. “Vanaf een klein stationnetje namen we een bus en stoeltjeslift naar onze eindbestemming. Daarnaast zijn we grote liefhebbers van fietsvakanties. Dit jaar hebben we met ons gezin naar de Efteling gefietst – een tocht van 180 kilometer en ruim negen uur onderweg, met kinderen van 10, 13 en 14 jaar. De reis zelf maakt deel uit van de ervaring en zorgt voor mooie herinneringen. Wanneer het park ‘s avonds sloot en we terug naar onze kampeerplek gingen, dan stonden we bovendien niet in de file om van de parking te raken. Ook voor kleinere uitstappen nemen we de fiets. Zo wou onze tienjarige graag eens naar het Lago-zwembad in Kortrijk. Zonder daarover na te denken nemen we dan met ons hele gezin de fiets.”
Bert is minder lang autoloos dan Jeroen, maar hij herkent dat laatste gevoel al. “De auto van mijn zus stond vorige week op onze oprit, omdat we hem de dag voordien gebruikt hadden. Ik moest boodschappen doen en heb uit pure gewoonte de fiets genomen. Zonder na te denken. Die auto op onze oprit? Die zie ik als het ware al niet meer staan. En dat is een bevrijding. Leven zonder auto vergt wat meer planning. Meer niet. Het is een kwestie van durven, proberen en ontdekken dat je prima zonder kan.” (SVAB)
The post Over leven zonder auto: voor dit Tieltse trio is het elke dag Autoloze zondag is provided by KW.be.
