Brouwen met vuurverhitte stenen lijkt op het eerste gezicht een curieus experiment, maar het was eeuwenlang een gangbare techniek in de bierproductie. Brouwerij De Poes uit Tielt blaast die bijna vergeten methode nu nieuw leven in met de lancering van Steinbier, dat bovendien gebaseerd is op een historisch recept uit 1624. Daarmee brengt brouwer Stijn David zijn passie voor bier en geschiedenis samen.
Dat de Tieltse brouwer houdt van brouwgeschiedenis is inmiddels bekend. Zo tikte hij vorig jaar een Tieltse roer- en filterkuip van 125 jaar oud op de kop, terwijl hij met De Poes Oud Bruin en Speciale Belge twee oude Belgische bierstijlen in een moderner jasje stopte. Maar met het nieuwe ‘Steinbier’ gaat hij nu toch een flink stuk verder terug in de tijd, naar een van de oudste vormen van bierbereiding. Steenbier of steinbier was een gangbare bierbereiding in de middeleeuwen. In de plaats van in een (dure) metalen brouwketel werd bier in een houten kuip aan de kook gebracht, door stenen te verwarmen boven een open vuur en in de kuip te leggen.
400 jaar oud recept
“Tot aan het begin van de vorige eeuw werd dit procedé nog op sommige plaatsen in Oostenrijk en in Scandinavische landen toegepast”, weet Stijn. “De steenbierbereiding uit Oostenrijk is trouwens heel goed beschreven in het werk ‘Die Steinbiererzeugung, ein ausgestorbenes Gewerbe in Kärnten’ van Josef Grömmer. Zo wordt beschreven dat het bier na het aanslaan van de vaten een korte verbruiktijd van twee dagen had en dat het relatief warm werd genuttigd, op een temperatuur van 12 tot 15 graden. De smaak wordt als zurig, pikant en licht rokerig omschreven.”
Voor de Tieltse versie van dat oeroude steenbier dook Stijn de archieven in. “In de decanale archieven van de kerkgemeenschap Tielt ligt een manuscript van deken Joannes De Mol uit 1624. Daaruit blijkt niet alleen dat deze geestelijke een brouwerij had, hij beschrijft ook vrij uitgebreid de recepten en de bereiding met stenen. Zo schrijft de auteur ‘(…) in den ketel gedaen ende geroert met eenen bessem ende gebroken sticken careels daer in geworpen tot dat het siet een ure lanck’. De gebroken stukken careel waarvan sprake zijn de historische bakstenen. De Tieltse Careelstraat verwijst trouwens naar diezelfde stenen.”
Na zich grondig te hebben ingelezen, nam Stijn zelf de proef op de som en brouwde hij een eigen steenbier. Het nieuwe bier is identiek aan moutsamenstelling en bevat gerst, tarwe en haver in dezelfde hoeveelheden zoals beschreven in de teksten van de deken uit 1624. Het resultaat is een amberkleurig bier met een rokerig aroma en toetsen van caramel, met een alcoholpercentage van 7,5 procent. Het stokoude nieuwe bier mag gerust een unicum genoemd worden, want na een periode van meer dan 400 jaar is het dus weer in Tielt te proeven.
Over het label van het nieuwe bier tot slot werd ook nagedacht. Zo branden de ogen van de poes vuurrood, terwijl het jaartal 1624 ook op het etiket staat. De grijze achtergrondkleur verwijst dan weer naar de gebruikte stenen.
Het bier is vanaf eind deze maand beperkt verkrijgbaar op flessen van 33 cl in de lokale drankenhandel of in de brouwerij. Meer info op www.brouwerijdepoes.be.
The post Proeven van de middeleeuwen? Brouwerij De Poes lanceert ‘Steinbier’: “De smaak wordt als zurig, pikant en licht rokerig omschreven” is provided by KW.be.
