Het nieuwe schooljaar start maandag zonder smartphones. En ook in onze provincie zijn ze al goed voorbereid op het verbod. Van gsm-hotels tot een routinecontroles van de rugzakken: zo houden West-Vlaamse schooldirecteurs hun klassen smartphonevrij.
Nieuw schooljaar, nieuwe regels. Vanaf maandag 1 september zal er niet meer getokkeld worden op kleine schermpjes tussen de lesuren door of op de speelplaats. Door het nieuwbakken smartphoneverbod van minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA) moeten leerkrachten en opvoeders er nu op toezien dat er geen slimme toestellen meer worden bovengehaald op het schooldomein. Maar daar zijn die duidelijk niet rouwig om.
“Zelfs bij jonge kinderen veroorzaken deze toestellen vaak ruzies, verstoord sociaal contact en jaloezie”
Uit een rondvraag van onze krant bij 25 West-Vlaamse scholen blijkt dat heel wat directeurs voorstander zijn van deze nieuwe maatregel. “Het gebruik van smartphones op school heeft de afgelopen jaren geleid tot verschillende uitdagingen die zowel het leerproces als de algehele schoolervaring negatief beïnvloeden. Een verbod zorgt voor een verbetering van concentratie en leerklimaat, bevordering van sociale interactie, preventie van cyberpesten en versterking van discipline”, klinkt het bij Go! Atheneum Avelgem. Directeur Pierre Bailly van GO! basisschool Ter Elzen in Wijtschate vult aan: “Zelfs bij jonge kinderen veroorzaken deze toestellen vaak ruzies, verstoord sociaal contact en jaloezie.”
Ontspoord
Toch is niet iedereen al 100 procent gewonnen voor een permanent, algemeen verbod, zoals Kelly Dildick van BS De Klimop in Gistel. “Van een verbod in het basisonderwijs ben ik voorstander, in het secundair onderwijs heb ik daar mijn bedenkingen bij. Ik ben absoluut ook voor het verbieden van een smartphone om het sociale aspect tussen jongeren aan te moedigen, maar al enkele jaren worden er ook digitale kanalen gebruikt om bijvoorbeeld afwezigheden van leerkrachten of veranderingen van een lokaal te melden. Nu zal dat op een andere manier moeten. In de digitale wereld waarin we leven moet dit volgens mij herbekeken worden.” (lees verder onder het kader)
Wat mag wel en wat mag niet?
De Vlaamse regering voert een verbod in op het gebruik van slimme apparaten in alle basis- en secundaire scholen. Onder die verzamelnaam vallen alle toestellen die verbonden kunnen worden met andere apparaten, telefoonnetwerken en draadloze netwerken zoals wifi. Het gaat dus over gewone gsm’s, smartphones, tablets, smartwatches… Het verbod is geldig op het volledige schooldomein, gedurende de normale aanwezigheid van de leerling.
Er wordt een uitzondering gemaakt voor een aantal specifieke doelgroepen, onder meer de leerlingen uit de derde graad van het voltijds gewoon secundair onderwijs en van opleidingsvorm 4 van het buitengewoon secundair onderwijs. Zij mogen in principe tijdens de pauzes wel hun smartphone bovenhalen, maar de schooldirecties mogen zelf beslissen of ze hier al dan niet in meegaan. Ook leerlingen die een dergelijk toestel nodig hebben voor medische of andere geldige redenen, kunnen rekenen op een aangepast beleid.
In de GO! Joseph Willaert School (Oostende en Middelkerke) zien ze het verbod vooral als een tijdelijke maatregel. “We zien deze regel als een startpunt om een nieuw en efficiënt beleid rond gsm-gebruik uit te werken. We hebben niet de intentie om het verbod op slimme apparaten blijvend te hanteren, maar zien het als een manier om een ontspoorde situatie opnieuw in goede banen te leiden. We baseren ons hierbij op bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek. We zullen het verbod gedurende het komende schooljaar voortdurend observeren en bijsturen waar nodig”, aldus directeur Ann Van Riet.
Strafstudie
Hoewel het Vlaamse verbod nu pas van kracht is, had een grote meerderheid van de bevraagde scholen al veel eerder strenge regels rond het gebruik van slimme telefoons tijdens de lesuren. Vooral in het basisonderwijs is dit al langer het geval, daar verandert er in veel gevallen eigenlijk bitter weinig. Zo geven onder meer De Groeituin in Zedelgem, Freinetschool De Kasteeltuin Gits en VBS Ellebloempje Kortemark aan dat hun leerlingen nu al amper of zelfs nooit smartphones meebrengen naar de klas.
“Het belangrijkste is dat leerlingen zélf de noodzaak van de maatregel inzien”
In de middelbare scholen is dat een ander verhaal, waardoor een plan van aanpak voor handhaving ook wel nodig is. Een drietal van de bevraagde scholen geeft aan in te zetten op sensibilisering, zonder te straffen. “Voor ons is het vooral belangrijk dat de leerlingen zélf de noodzaak van de regel begrijpen. Uiteindelijk zal dit snel een gewoonte worden. Velen geven zelf aan dat ze hulp nodig hebben bij het beperken van hun schermtijd”, klinkt het bij de directie van Guldensporencollege Harelbeke-Kortrijk en Sint-Lutgardisschool Westende.
Andere korpsen voeren dan weer een strenger beleid. “Wie betrapt wordt, moet zijn of haar toestel afgeven tot het einde van de schooldag en krijgt een nota mee voor de ouders. Wie driemaal de regel overtreedt, moet op vrijdag naar de strafstudie, bij herhaling komt daar ook strafstudie op woensdagnamiddag bij”, legt de directie van het Sint-Jan Berchmanscollege in Avelgem uit. Meer dan de helft van de bevraagde scholen hanteert gelijkaardige sancties, in enkele scholen moeten de ouders het in beslag genomen toestel gaan afhalen.
Smartphonehotel
De meeste directies zijn zich er wel van bewust dat leerlingen van alle leeftijden vaak een gsm nodig hebben voor en na de schoolbel luidt. Om ouders te verwittigen mocht er onderweg iets gebeuren, om rechtstreeks naar buitenschoolse activiteiten te kunnen gaan… Toch wil niet elk schoolbestuur dat de smartphones in de boekentassen blijven zitten, ook al zijn ze uitgeschakeld.
“Vroeger moest het toestel in de rugzak en kwam het vaak boven in de klas. Nu moeten ze verplicht in de lockers van de leerlingen zitten, en zien we amper nog overtredingen. Ik ben niet naïef en weet dat sommige leerlingen hun gsm toch nog bijhouden, daarom worden er steekproefgewijs regelmatig rugzakken gecontroleerd. Gevonden toestellen moeten op het einde van de dag door de ouders opgehaald worden”, is de regel bij Talent-is campus Annuntiata in Veurne.
“Ik ben niet naïef, ik weer dat sommige leerlingen nog steeds hun gsm bijhouden, maar door onze aanpak zien we ze niet tijdens de lessen”
Ook in heel wat andere scholen dienen de normale lockers van de studenten zelf als opslagplaats voor hun toestellen tijdens de schooldag, maar niet overal… “Enkele van onze leerkrachten gingen creatief aan de slag en knutselden een soort smartphonehotel in patchwork voor elke klas. Dat werkt zeer goed, in combinatie met onze duidelijke afspraken”, klinkt het bij Secundair Onderwijs Dominiek Savio.
En de reacties van de ouders en leerlingen zelf? Die vallen blijkbaar best goed mee. “Ouders waren zeer enthousiast toen we communiceerden over onze aanpak, en ook de leerlingen toonden na enkele gesprekken begrip voor de maatregel. Alles went uiteindelijk”, besluit het Go! Atheneum Veurne.
The post West-Vlaamse directeurs klaar voor scholen zonder smartphones: “Uiteindelijk zal dit snel weer een gewoonte worden” is provided by KW.be.
