Het is exact dertig jaar geleden dat het onderzoek startte naar de verdwijning van An Marchal (17) en Eefje Lambrecks (19) in Oostende. De twee Limburgse vriendinnen wilden in de nacht van 22 op 23 augustus 1995 al liftend terug naar hun gehuurde bungalow in Westende, maar werden bij toeval in Oostende opgepikt door seriemoordenaar Marc Dutroux en zijn kompaan Michel Lelièvre. De verdwijning van ‘An & Eefje’ – ze werden altijd in één adem genoemd – en de vondst van hun lichamen één jaar later raakten West-Vlaanderen diep. Een reconstructie.
Dinsdag 22 augustus 1995. In een bungalow in het Marinapark in Westende geniet een groepje vrienden van toneelkring ’t Harlekijntje uit Limburg van hun eerste vakantie-zonder-ouders. Daags voordien is een deel van het gezelschap naar Blankenberge afgezakt, om er de show van hypnotiseur Rasti Rostelli te gaan bekijken. Hilariteit alom, als twee jongeren uit de groep uitgekozen worden om op het podium te komen en gehypnotiseerd te worden. Om hen te bedanken, krijgen ze van Egmond Van den Berg – zoals Rostelli in het echt heet – twee vrijkaarten voor de show van 22 augustus. Terug in de bungalow belanden die kaarten in handen van de twee meisjes uit het gezelschap die niet mee waren: An Marchal en Eefje Lambrecks.
Met de fiets rijden An en Eefje op dinsdag naar de halte van de kusttram in Westende. Daar zetten ze koers richting Blankenberge. Ook zij worden die avond door Rostelli uitgekozen om het podium op te komen, iets wat de man later in de problemen zal brengen. Na de show nemen de tieners samen de laatste tram terug richting Westende. Alleen rijdt die niet verder dan de Brandariskaai, waar ze noodgedwongen moeten uitstappen en de nachtwaker hen naar de taxi-standplaats aan het station verwijst. De twee meisjes nemen echter geen taxi, maar besluiten te voet richting Westende te stappen en te proberen een lift te scoren. Ter hoogte van het Thermae Palace lukt hen dat ook. Kort voor 1 uur ’s nachts stopt daar een gammele, witte bestelwagen. An en Eefje stappen in.
Seaking scant strand
Op woensdag ontwaken hun vrienden in de bungalow in Westende en merken dat An en Eefje niet thuisgekomen zijn. Van gsm’s is in die tijd nog amper sprake, even whatsappen lukt dus niet. De vrienden besluiten zelf op zoek te gaan en verwittigen ’s avonds ook de ouders van de twee vermiste meisjes en de politie. Pas op donderdag, twee dagen na de verdwijning, komt het onderzoek daardoor echt op gang. Terwijl de families Lambrecks en Marchal met tientallen vrijwilligers de hele kuststreek afzoeken en affiches verspreiden, checken de vier agenten van de gerechtelijke politie die op de zaak zitten de bijna vijfhonderd tips die binnenkomen. Een Seaking-helikopter, uitgerust met infraroodcamera’s, scant het strand van Middelkerke tot in Oostende, met lijkhonden worden de duinen uitgekamd. De zoekacties – in volle zomerseizoen – hebben veel bekijks, tientallen journalisten, fotografen en cameraploegen volgen elke stap.
In werkelijkheid zitten An en Eefje dan al in het huis van Marc Dutroux in Marcinelle, een deelgemeente van Charleroi. Samen met zijn kompaan Michel Lelièvre schuimde Dutroux in die dagen de kust af in hun gammele bestelwagen op zoek naar slachtoffers. Op 22 augustus hadden ze de zoektocht bijna afgeblazen, tot ze ver na middernacht An en Eefje opmerkten in Oostende, met hun duim in de lucht. De meisjes werden meteen verdoofd en vastgebonden in het busje. Ter hoogte van Gent viel de wagen in panne. Dutroux liftte zelf naar Charleroi, pikte er een takelwagen op en sleepte het busje naar zijn huis in Marcinelle. Daar zaten op dat moment al Julie Lejeune en Melissa Russo opgesloten in de kelder, twee zevenjarige meisjes die in juni 1995 ontvoerd werden. Omdat Eefje Lambrecks twee keer probeerde te ontsnappen, besliste Dutroux dat vier gegijzelde meisjes in één huis te veel waren om in de hand te houden. An en Eefje, die vastgeketend waren op bed, werden opnieuw verdoofd en nadien levend begraven in Jumet.
Lichamen
Meer dan een jaar na hun verdwijning, op 3 september 1996, worden de lichamen van An en Eefje gevonden. Dat gebeurt op aanwijzen van Dutroux zelf, die op 13 augustus 1996 werd gearresteerd nadat een getuige bij een nieuwe ontvoering de nummerplaat van zijn busje had kunnen noteren. Terwijl tv-ploegen de graafwerken aan de huizen van Dutroux volgen, stromen de reporters toe om de verbaasde dorpsgenoten te interviewen. Eén van hen is Romain Dendauw, een uitgeweken Zwevegemnaar die al 40 jaar boert in Sars-la-Buissière. “Het is afgrijselijk dat zoiets hier bij ons kan gebeuren. Wat er met hem moet gebeuren? Direct de doodstraf, geen compassie”, vertolkt Dendauw de mening van zowat heel België.
Het onderzoek naar de handel en wandel van Marc Dutroux brengt de speurders opnieuw meermaals naar West-Vlaanderen. Er volgen huiszoekingen in Blankenberge, De Haan en Vlissegem, telkens in eigendommen van autohandelaars die op één of andere manier contact hadden met Dutroux. Ook in Tielt veroorzaakt de zaak opschudding, wanneer blijkt dat de vriendin van Michel Nihoul daar gearresteerd werd. In Oostende doorzoekt de politie de flat en twee garageboxen van een zekere Talmasse, louche autohandelaar, in de hoop er sporen te vinden van seksfeestjes.
Chalet 169
Het gerecht – en de pers – zakken ook af naar camping De Toerist langs de Heirweg in Middelkerke. Jarenlang bracht Marc Dutroux daar als kind met zijn vader Viktor, moeder Jeannine, zijn drie broers en zijn zus de vakantie door in chalet 169. Toch tot zijn zeventiende levensjaar, wanneer zijn ouders uit elkaar gaan en vader Viktor alleen naar de kust komt. “Een arrogante man, die hier alleen kwam om zijn lusten te botvieren”, getuigde de zaakvoerster van de camping in onze krant. “Hij arriveerde telkens alleen, maar daagde dan op met meisjes die net wel of net niet meerderjarig waren. Een echte viespeuk. Ik heb hem weggestuurd”, klinkt het.
“Wat er met hem moet gebeuren? Direct de doodstraf, geen compassie” – West-Vlaming in dorp waar lichamen begraven lagen
Terwijl het onderzoek op kruissnelheid komt – en de vele blunders van het gerecht de spotlights recht op justitieminister Stefaan De Clerck uit Kortrijk richten – worden An en Eefje begraven. Apart, want tussen de families Lambrecks en Marchal botert het al langer niet meer. Op de begrafenis van An schiet Paul Marchal met scherp op de politie. “Hadden zij in het begin wat sneller in gang geschoten en met dezelfde middelen als degene die we de voorbije weken zien, dan hadden wij onze dochters niet moeten begraven”, klinkt het hard.
De kritiek komt hard aan bij toenmalig commissaris Luc Van Tieghem, chef van de sectie Jeugd & Zeden van de Brugse gerechtelijke politie. “Wij hebben alles gedaan wat we konden. Tot in Gran Canaria zijn we tips gaan checken. Ik heb de families altijd van alles op de hoogte gehouden. Toen ik Paul meldde dat één van de gevonden lichamen in Jumet dat van An was, moest ik hem tegenhouden. Hij wou eerst interviews geven aan de pers, nog voor hij zijn eigen familie had ingelicht”, sneert Van Tieghem in onze krant.
Politiehervorming
De arrestatie van Marc Dutroux en zijn trawanten, het onderzoek naar de zaak, de parlementaire commissie erover en uiteindelijk het assisenproces in 2004 hebben het land jarenlang in de ban gehouden. De zaak leidde rechtstreeks tot de grote politiehervorming, de oprichting van de Hoge Raad voor de Justitie, de oprichting van Child Focus en veranderingen in de grondwet. Marc Dutroux zit nog altijd in de gevangenis, zijn ex-vrouw Michelle Martin en zijn kompaan Michel Lelièvre mochten respectievelijk in 2012 en 2019 de gevangenis verlaten.
The post Hoe Marc Dutroux ook West-Vlaanderen in de ban hield: 30 jaar geleden ontvoerde seriemoordenaar An en Eefje in Oostende is provided by KW.be.
