Ervaren assisenpleiters weten het maar al te goed: als je voor een jury moet verschijnen om een ontkennende beschuldigde te verdedigen met een vreemde naam en een nog vreemdere uitleg, dan ben je maar beter goed voorbereid. Zeker als het slachtoffer een weerloze, oer-Vlaamse weduwe is. Meesters Nadia Lorenzetti en Frank Scheerlinck leken kansloos bij de verdediging van een illegale asielzoeker voor de doodslag op Godelieve Degryse in 2012, maar haalden hun slag toch thuis. Na drie jaar voorhechtenis mocht de man naar huis, terug naar zijn roddelzieke buurvrouw.
VERRASSEND VRIJ: In het hof van assisen is de aanklager de vertegenwoordiger van de maatschappij. En toch volgt de volksjury die aanklager niet altijd. Goed nieuws voor de persoon in de beklaagdenbank, die dan niet zelden plots naar huis mag. Onze journalist schetst deze zomer vijf verrassende vrijspraken. Deel 4: Asielzoeker Ayoub* moest de zondebok zijn, maar Godelieve bleek gewoon gevallen.
Maandagavond 21 mei 2012, rond 23 uur. In de volkse wijk Hof van ‘t Henneken in Roeselare staat een snelle interventiewagen van het mug-team en een ziekenwagen. Buurtbewoners zien de ambulanciers in sneltempo naar binnen stormen. Even later komen ze naar buiten, duidelijk onder de indruk. De brancard steken ze, zonder patiënt erop, terug in de ambulance.
Wanneer een buurman hen vraagt wat er aan de hand is, wuiven de ambulanciers hem weg. “Een oudere dame, van de trap gevallen. We hebben haar nog gereanimeerd, maar er was niets meer aan te doen”, klinkt het. Waarna het mug-team en de ambulance verdwijnen en even later het zwarte busje van de begrafenisondernemer arriveert. Even verderop staat een huilende veertiger, niemand bekommert zich om hem. Het is Ayoub*, een Iraniër die al enkele jaren in Roeselare woont en recent te horen heeft gekregen dat hij geen verblijfsvergunning krijgt en het grondgebied moet verlaten.
Daags nadien denkt buurvrouw Maria V. er al het fijne van te weten. Ayoub is haar komen vertellen dat het slachtoffer, de 82-jarige weduwe Godelieve Degryse, aan een hartstilstand is overleden, maar Maria V. gelooft er geen sikkepit van. “Die kerel is een louche figuur. Dario noemt hij zichzelf. Een drugsdealer. Een tweeslachtige, enfin: een homo én een hetero tegelijk, bedoel ik. Ik ben zeker dat hij er iets mee te maken heeft”, roddelt ze tegen een bevriende oud-commissaris.
Wetsarts
De gepensioneerde Rogier Verhanneman is getriggerd en licht zijn ex-collega’s in. Die gaan verhaal halen bij de ambulanciers, de spoedarts en de begrafenisondernemer. Die geven aan dat er wat hen betreft weinig verdachts aan de hand is, maar toch wordt er voor de zekerheid een onderzoeksrechter bijgehaald. Die beveelt, zoals steeds, als eerste stap in zijn onderzoek een autopsie van het lichaam van Godelieve Degryse. Een cruciale stap, zal blijken, en nog crucialer: de keuze voor de wetsarts zal allesbepalend zijn in dit verhaal.
Professor dokter Marc De Leeuw krijgt de opdracht het lijk te onderzoeken. De Leeuw is niet van de minste: hij trad onder meer op in de dossiers van Kim De Gelder, Ronald Janssen en Hans Van Themsche. Een autoriteit. “Zestien gebroken ribben. Een fractuur van het borstbeen met indeuking, compatibel met zwaar, stompend geweld op de borstkas. Verwondingen in de hals die wijzen op wurging”, noteert De Leeuw in zijn verslag.
(lees verder onder de afbeelding)

Geen hartstilstand dus, maar minstens doodslag, mogelijk moord. En daar kan maar één iemand verantwoordelijk voor zijn: Ayoub, de illegale Iraniër met wie de dertig jaar oudere Godelieve Degryse sinds enkele jaren een vurige romance beleefde. Daags nadien, twee dagen na het overlijden van Degryse, rekenen agenten Ayoub in op het moment dat hij café De Vijfwegen verlaat.
“Ik heb niets misdaan. Godelieve heeft mij altijd veel geholpen, dankzij haar ben ik een andere mens geworden. Dat is de waarheid”, schreeuwt de man. Tevergeefs. Hij verdwijnt achter tralies en zal er drie jaar blijven. Van pure wanhoop gaat hij dertig dagen in hongerstaking. “Omdat niemand hem gelooft”, duidt zijn advocate Nadia Lorenzetti.
Powerkoppel
De relatie tussen de 82-jarige weduwe Degryse en de 46-jarige asielzoeker Ayoub is dan ook vrij ongeloofwaardig. In 2007 leren de twee elkaar kennen wanneer Ayoub de tuin van haar villa aan het Sterrebos komt onderhouden. Twee jaar eerder verloor Degryse haar man, de in Roeselare en omstreken goed bekende André Cardoen: succesvol zakenman en bezieler van de dieren-
ambulance van de stichting Mens & Dier.
Een powerkoppel zou men André en Godelieve dezer dagen omschrijven, maar dat bleek schijn. Al dertig jaar sliep het kinderloze koppel apart en op lichamelijk vlak had Godelieve, ondanks haar leeftijd, blijkbaar heel wat in te halen.
De passie laaide hoog op tussen de twee, Godelieve genoot intens van haar nieuwe leven. Op de oprit verscheen plots een Mercedes cabriolet, waarmee het opmerkelijke paar samen met hondje Molly regelmatig ging cruisen door Roeselare. Tot Ayoub in 2012 slecht nieuws kreeg. De man, die in 2002 Iran ontvluchtte uit schrik voor het regime van de ayatollahs, had als reden voor zijn asielaanvraag opgegeven dat hij als homo de doodstraf riskeerde in zijn land. Een leugen, die door zijn relatie met Godelieve doorprikt werd. Waarop Ayoub onderdook.
(lees verder onder het kader)
In het kort
Beschuldigde: Ayoub* (46), een Iraanse vluchteling uit Roeselare.
Slachtoffer: Godelieva Godelieve Degryse (82), uit Rumbeke afkomstig.
Feiten: op 21 mei 2012 vindt Ayoub zijn partner Godelieve dood onderaan de trap in zijn appartement. De man zit drie jaar in de cel op verdenking van doodslag, maar wordt vrijgesproken.
Godelieve bleef hem ondertussen stiekem zien, maar de relatie stokte en werd er een van aantrekken en afstoten. Twee dagen voor haar overlijden hadden ze nog seks. Op de avond van de feiten kwam Godelieve de strijk van Ayoub doen. Terwijl de man op het toilet een sigaretje zat te roken – “Lieve had het niet graag dat ik rookte in de slaapkamer” – hoorde hij plots een schreeuw.
“Ik ging kijken en daar lag ze, onderaan de trap. Ze riep mijn naam, ik raakte in paniek. Ik wilde de hulpdiensten bellen, maar besefte toen dat ik niet de telefoon maar de afstandsbediening van de tv vast had. Toen ik haar omdraaide, draaiden haar ogen weg. Ze is in mijn armen gestorven”, verklaarde Ayoub tijdens zijn talloze verhoren bij de politie. Vreemd verhaal, vond ook aanklager Serge Malefason, gesteund door het verslag van dokter De Leeuw. En dus werd het een assisenproces, in het voorjaar van 2015.
Tunnelvisie
Het assisenproces is er een van clashes. Tussen openbaar aanklager Serge Malefason en advocaat Frank Scheerlinck, die ondertussen Nadia Lorenzetti bijstaat in de verdediging van Ayoub. Maar ook tussen wetsdokter Marc De Leeuw en zijn collega Jan Bolt, die door de verdediging is aangesteld om het autopsieverslag aan een tweede kritische lezing te onderwerpen.
(lees verder onder de afbeelding)

Advocaat Scheerlinck schiet met scherp op de vele gaten in het onderzoek van de speurders, die hij tunnelvisie verwijt. “De trap in het appartement maakt twee keer een hoek van negentig graden. U zegt dat een ongelukkige val daardoor uitgesloten is, maar is dat ook onderzocht?”, werpt hij dokter De Leeuw voor de voeten. Die knikt van neen. “De getuigenis van de buurman, die verklaarde dat hij een geluid had gehoord alsof iemand van de trap viel, is dat verder onderzocht? Ook niet?”, scoort Scheerlinck een tweede keer punten.
En de ervaren pleiter heeft nóg troeven in handen. Een week voor het proces heeft hij samen met dokter Bolt zelf de test gedaan in het appartement, met een pop. Uit die test blijkt dat een pop perfect naar beneden kon vallen, ondanks de twee hoeken van negentig graden, én dat ze in buiklig onderaan de trap belandde, net zoals het lichaam van Godelieve Degryse. De test werd gefilmd en vertoond aan de jury. “Dat bewijst niets”, foetert wetsdokter De Leeuw nog, maar Scheerlinck – die weet dat een van de juryleden een ingenieur is – haalt onverbiddelijk uit.
“Dokter, u hebt het lichaam van Godelieve Degryse tijdens uw onderzoek zelfs nooit gewogen. Of denkt u dat het gewicht niet van tel is als u de impact van een val wil berekenen?”, vraagt hij retorisch. Om het helemaal af te maken, begint Scheerlinck in volle assisenzaal doodleuk de wet van Newton uit te leggen. Die stelt dat de kracht van de impact direct evenredig is met de massa van het vallende voorwerp. Het slachtoffer wegen, was dus wél nodig. In de jury knikt de ingenieur goedkeurend, terwijl dokter De Leeuw afdruipt.
Scheerlinck haalt nog een troef boven. Naast een eigen dokter, stelde hij ook een architect aan om de trap te onderzoeken. “Een onveilige constructie. De treden hebben niet de correcte afmeting, de loper is vastgemaakt met nietjes. Amateurisme ten top”, onderbouwt de architect de stelling van Scheerlinck dat Godelieve Degryse niet gedood maar simpelweg gevallen is. Wanneer de ambulanciers komen vertellen dat de gebroken ribben ook te verklaren kunnen zijn door hun reanimatiepogingen en mug-arts Boone in de assisenzaal getuigt dat dit voor hem een natuurlijk overlijden was, voelt procureur Malefason de bui al hangen.
(lees verder onder de afbeelding)

Toch zet hij door. “Die verwondingen zijn niet te verklaren door een val. Die trap was te kort. Als je daarvan valt, ben je niet dood. Ayoub moet met zijn knieën op haar borstkas gesprongen zijn. Zijn motief? Geld. Er stond nog 31 euro op zijn rekening. Daags na de moord laat Ayoub een advocaat rondbellen naar notarissen om te checken of hij in Godelieves testament staat”, zegt Malefason in zijn requisitoir.
Advocaat Scheerlinck reageert als door een wesp gestoken. “Verhaaltjes, verhaaltjes. Parole, parole. Eerst zijn de zogezegde wurgsporen een bewijs voor doodslag, nu is onze cliënt plots op haar ribben gesprongen. Een these die nooit onderzocht is. En geld als motief? Ayoub laat pas ná de moord onderzoeken of hij in het testament staat. Haar eerst vermoorden en dan checken of je er geld aan overhoudt? Dat is toch wel een heel bizarre redenering. Wij vragen met vertrouwen de vrijspraak, minstens op basis van twijfel”, pleit Scheerlinck.
Niet overtuigend
“Dames en heren van de jury, ik heb het echt niet gedaan”, legt Ayoub op donderdagavond 5 maart 2015 zijn lot in de handen van de twaalf gezworenen. Het beraad duurt enkele uren, maar in de late uurtjes is de jury eruit. Vrijspraak. In het arrest maken hof en jury kipkap van het gevoerde onderzoek. “De sporen in de hals kunnen ook veroorzaakt zijn door een val van de trap en zijn niet voldoende overtuigend. Dat een buurvrouw een luide schreeuw hoorde, kan ook kaderen in een val. De belastende getuigenis van buurvrouw Maria V. volstaat evenmin”, aldus het arrest.
(lees verder onder de afbeelding)

Daags nadien, nadat onderzocht is of er echt geen andere reden is om hem vast te houden, stapt Ayoub samen met zijn advocaten de Brugse gevangenis buiten. Twee jaar later, in februari 2017, krijgt hij 58.000 euro schadevergoeding uitgekeerd.
*Ayoub is een fictieve naam. De man in kwestie is vrijgesproken en is, in tegenstelling tot de hoofdrolspelers in de vorige afleveringen, nog in leven. Daarom verkiest de redactie om zijn echte naam niet te noemen.
The post Geroddel en tunnelvisie brachten Ayoub* voor assisen, maar Godelieve bleek gewoon gevallen: “Ik wilde een ambulance bellen maar had het bakje van de tv vast” is provided by KW.be.