Zaterdag gaat de 112de Ronde van Frankrijk van start in Rijsel. Drie dagen lang vertoeft de Tourkaravaan op een boogscheut van de grens met West-Vlaanderen – zaterdag scheelt het slechts enkele luttele meters. Tussen 1951 en 2014 reed de Tour al 19 keer door onze provincie. Een reconstructie.
1951: solo van een Algerijn van Waregem tot Menen
Op 6 juli 1951 zet de Tour, vier jaar na de eerste Belgische passage, voor het eerst voet op West-Vlaamse bodem. In de derde etappe van Gent naar Le Tréport rijden de renners via Zulte de provincie binnen en doorkruisen ze Harelbeke, Kortrijk, Bissegem, Wevelgem en Menen. De Algerijn Abdel-Kader Zaaf, die een jaar ervoor wereldberoemd is geworden door drank van een toeschouwer aan te nemen en dronken in slaap te vallen tegen een boom, rijdt in West-Vlaanderen solo voorop. André Rosseel gaat in de reactie, rijdt solo door zijn thuisstad Wevelgem en maakt net na de grens de aansluiting. Ook Hilaire Couvreur, Roger Decock en Germain Derycke maken de eerste West-Vlaamse Tourpassage mee.
1954: Bahamontes viert zijn verjaardag op Brugse Markt
Op 9 juli 1954 rijdt het Tourpeloton van Antwerpen naar Rijsel. Via Sijsele rijden vijf koplopers Brugge binnen: Lucien Lazaridès, Georges Gilles, Jean Stablinski, Roger Hassenforder en Federico Bahamontes, die zijn 26ste verjaardag viert met een bevoorrading op de Markt van Brugge. Vanaf Blankenberge rijden de vijf langs de kustbaan door Oostende, Middelkerke, Nieuwpoort, Koksijde en De Panne, waarna ze de Franse grens oversteken. Bahamontes zet in de Tour van 1954 voor de eerste van zes keer het bergklassement naar zijn hand.
1957: straffe stoot Anquetil tussen Aalbeke en Waregem
Op 1 juli 1957 trekt de vijfde Tourrit van Roubaix naar Charleroi. Aan de Frans-Belgische grens, na vier km, ziet het zwart van het volk. Vijf renners, onder wie de 23-jarige Jacques Anquetil, kiezen voor de aanval. Via Aalbeke, Marke, Kortrijk, Harelbeke, Desselgem, Sint-Eloois-Vijve en Waregem rijden ze naar de Muur van Geraardsbergen. Anquetil koerst als een bezetene en zet zijn concurrenten op grote achterstand. Bauvin wint de rit, maar Anquetil verovert de gele trui en wint drie weken later zijn eerste Tour. Er zouden er nog vier volgen.
1974: Sercu negen km in de gele trui in Harelbeke
Na passages in 1958 (bevoorrading in Roeselare, met Jef Planckaert in kopgroep van zes), 1960 (bevoorrading in Lichtervelde), 1961 en 1966 krijgt de Tour in 1974 voor het eerst een finish op West-Vlaamse bodem. Na een rit over 239 km vanuit Dieppe rijdt het peloton de laatste 18 km via Menen, Wevelgem, Bissegem, Kortrijk en Kuurne naar de Kortrijksesteenweg in Harelbeke. Onder een aanhoudende regen en koude wind zorgen de smalle, slechte wegen voor meer dan 200 (!) lekke banden. De streekrenners zijn duidelijk gemotiveerd. Michel Pollentier rijdt in de finale weg met Jean-Luc Molinéris en wordt tweede. Patrick Sercu finisht op 22 seconden als vierde, maar neemt dankzij de bonificatieseconden bij de tussensprints de gele leiderstrui over van Gerben Karstens. Ook Marc Demeyer en Dirk Baert halen de top tien.
In 1974 reed Patrick Sercu in de ploegentijdrit in Harelbeke negen kilometer in de gele trui
’s Namiddags vindt op diezelfde Kortrijksesteenweg een ploegentijdrit over 9 km plaats. Een omloop van 2,250 km via de Kuurnsestraat, Twee-Bruggenstraat, Leiestraat en Marktstraat moet vier keer worden afgelegd. Een ingewikkeld reglement zorgt voor verwarring aan de finish. De individuele tijden tellen niet mee voor het klassement, maar de renners van de beste drie ploegen kunnen wel bonificatieseconden verdienen. Dat zorgt ervoor dat Sercu na amper negen km zijn gele trui alweer kwijt is aan Karstens. Eddy Merckx wint met Molteni de ploegentijdrit en zou in 1974 zijn vijfde en laatste Tour winnen.
1994: bergsprint van vierde categorie op de Rodeberg
Na passages in 1975 (Marc Demeyer in kopgroep van vijf door zijn Avelgem), 1976 (Freddy Maertens in de gele leiderstrui), 1981, 1982 en 1992 telt een West-Vlaamse helling op 4 juli 1994 voor de eerste keer in de Tourgeschiedenis mee voor het bergklassement: de Rodeberg, een klim van vierde categorie. Peter Farazijn maakt het vanop de eerste rij mee. “Na de start in Roubaix reden we via Warneton België binnen, waarna we via Ieper door het Heuvelland trokken. We moesten eerst over de Rodeberg, daarna de Zwarteberg, die dag geen officiële helling, de Catsberg en de Casselberg. Binnen de Lotto-ploeg hadden we een plannetje uitgetekend om Peter De Clercq in de bolletjestrui te krijgen. Hij was een specialist van dat soort bergjes, dus probeerden wij hem op elke helling zo goed mogelijk voorin te houden. Peter kwam drie keer als eerste boven en heeft daarna tien dagen in de bolletjestrui rondgereden. Voor een kleine ploeg als Lotto was dat toen het hoogst haalbare.”
1995 en 2001: Farazijn en Vermaut groeten familie
Op 7 juli 1995 trekt de Tour van Duinkerke naar Charleroi en rijdt het zo’n 70 km over West-Vlaamse wegen. De Oezbeek Djamolidine Abduzhaparov wint de tussensprints in De Panne en Wervik en neemt de groene puntentrui over van Mario Cipollini. Lotto probeert in beeld te komen, maar alleen Peter Farazijn mag in zijn woonplaats Ieper solo voorop rijden en zijn familie groeten.
Na een bescheiden passage door West-Vlaanderen in 1996 rijdt het Tourpeloton op 9 juli 2001 opnieuw zo’n 70 km door onze provincie in de rit van Calais naar Antwerpen. Stive Vermaut maakt deel uit van een kopgroep wanneer hij zijn woonplaats Torhout doorkruist.
2007: gele Cancellara en groene Boonen in Waregem
In 2007 haalt de legendarische ploegleider Jef Braeckevelt de Tour naar zijn Waregem, met dank aan zijn uitstekende contacten met Tourbaas Jean-Marie Leblanc. De stad betaalt zo’n 85.000 euro om de Tour te verwelkomen. In totaal kost de organisatie ongeveer 200.000 euro. De start van de derde rit op dinsdag 10 juli 2007 aan de Expo in de Zuiderlaan is een voltreffer, met Fabian Cancellara in de gele en Tom Boonen in de groene trui. Via Vichte, Ingooigem, Otegem en Avelgem verlaat de Tour de provincie. Matthieu Ladagnous en Nicolas Vogondy ontsnappen na zes km en vormen de vlucht van de dag op weg naar Compiègne.
Daags voordien rijdt de Tour tussen Duinkerke en Gent ook al 120 km door West-Vlaanderen. Vroege vluchters Pascal Hervé, Ruben Perez en Marcel Sieberg kleuren de dag en verdelen de buit bij de tussensprints in Boezinge, Westende (ter ere van Freddy Maertens) en Aarsele. De Tour doorkruist Gistel als eerbetoon aan tweevoudig Tourwinnaar Sylvère Maes en Johan Museeuw.
2014: crash van Chris Froome op de Meensesteenweg
Op woensdag 9 juli 2014 rijdt de Tour voor de laatste keer door West-Vlaanderen, ditmaal met dank aan oud-premier en Ieperling Yves Leterme. De stad betaalt een vast bedrag van 120.000 euro. De start van de vijfde etappe in Ieper past perfect in de 100-jarige herdenking aan de Eerste Wereldoorlog, die van 1914 tot 1918 hevig woedde in de streek. “Dit is een werk van jaren geweest”, vertelt Leterme eind 2013. “Ieper is een fantastisch mooie stad om zo’n start te organiseren.”
40.000 wielerliefhebbers – én koning Filip – zakken naar een kletsnatte Grote Markt in Ieper af voor een etappe die wielergeschiedenis zal opleveren. In apocalyptische omstandigheden komt Chris Froome zwaar ten val op de Meensesteenweg ter hoogte van Ledegem. De uittredende Tourwinnaar rijdt verder, maar na een tweede val later in de rit geeft hij gedesillusioneerd op. Het erbarmelijke weer en de opeenstapeling van modderige kasseistroken in Noord-Frankrijk maken van de etappe tussen Ieper en Arenberg-Porte du Hainaut een ware uitputtingsslag. Sep Vanmarcke heeft van de rit door zijn eigen provincie een hoofddoel gemaakt, maar kent te veel pech en finish als 13de. Tourdebutant Jens Keukeleire doet beter: hij rijdt, in het gezelschap van Fabian Cancellara en Peter Sagan, als zesde over de meet. De ritzege gaat naar Lars Boom. Een ontketende Vincenzo Nibali verstevigt zijn gele leiderstrui en zal ruim twee weken later de Tour winnen.
The post Van de solo van Zaaf tot de crash van Froome: dit zijn de passages van de Ronde van Frankrijk in West-Vlaanderen is provided by KW.be.
