Sinds kort is de documentaire ‘The Invisible Force’ te zien op YouTube. Het is een project van Within Temptation. Centraal staat de oorlog in Oekraïne net zoals dit thema ook ruim aan bod kwam op hun laatste album. Voor hun ‘Bleed Out’-tournee vroegen ze zelfs als voorprogramma een Oekraïense band. Robert ging al eens op trip naar dat land om zelf de verwoesting van deze oorlog met eigen ogen te kunnen aanschouwen. Sharon ging dan weer in Kiev een videoclip opnemen. Tijdens optredens zwaaien ze met de Oekraïense vlag als steun voor het land in oorlog, en om aandacht te vragen van wat er daar gebeurt. Within Temptation maakte een documentaire erover met hun hart, muziek en empathie voor dit land. Deze is gratis te bekijken op YouTube.
Wij spraken met Sharon net voor de film online werd uitgebracht. Is zij zich ervan bewust dat mensen door hun muziek écht luisteren en daardoor ook worden geïnspireerd?
Sharon: “Ik hoop dat mensen, ook mensen die niet voor dezelfde dingen staan als wij voor staan, denken van: ik ga toch eens een keer kijken. Ons publiek is een afspiegeling van de maatschappij. Er zijn mensen die heel conservatief zijn, maar ook heel erg liberaal zijn en alles daartussen. Er zullen mensen zijn die absoluut niet goed vinden wat ik doe en de dingen die ik steun, en de dingen die ik roep. Ik hoop dat de groep die uiteindelijk de documentaire gaat kijken breder is dan alleen onze fans, omdat het eigenlijk ons allemaal betreft. Omdat het eigenlijk ons allemaal betreft. In welke maatschappij wil je leven en waar wil je voor staan in de maatschappij? Ik denk dat we allemaal ons steentje kunnen bijdragen. Ik weet dat bepaalde mensen ook maar zullen luisteren als ze al een band hebben met het thema. Ik verwacht ook niet dat deze documentaire hetzelfde succes zal hebben als een plaat van ons, het gaat wel om muziek, het gaat vooral om de kracht van muziek, daarom heet het ook ‘The Invisible Force’.”
“We hebben nog nooit een documentaire gedaan, we zijn ook geen documentaire makers en we wisten ook helemaal niet waar we aan begonnen toen we dit gingen doen. Een bepaalde partij benaderde ons of we een documentaire wilden maken over ons als band. We hadden net een paar documentaires gezien van andere bands die waren uitgekomen in Nederland onder andere, en wij dachten zo aan: er zit dan een manager op een bank, of iemand in een studio, een producer die vertelt hoe geweldig de band wel niet is, wat ze al niet bereikt hebben.”
“In dit tijdperk wilden we helemaal niet voor zo’n type documentaire gaan. We dachten: tja, we bestaan nu wel al bijna 30 jaar en we willen wel vertellen vanwaar we vandaag komen, maar er is al zoveel uitgebracht en mensen kunnen wel van alles wel vinden over ons. Misschien dat we ooit wel een keer wat doen, maar dan wel op ons eigen moment en onze eigen manier. Op dit moment voelde dat gewoon niet goed, we wilden wel een documentaire maken, maar niet over ons, maar gewoon mensen met ons meenemen op reis, met ons avontuur, wat we nu in Oekraïne gaan doen. Dat voelde veel belangrijker op dit moment. We zijn daar een beetje ingezogen geweest doordat we mensen kenden van het Atlas festival in Oekraïne, omdat we daar zouden spelen in de zomer net voor de oorlog was uitgebroken. Toen werd het afgelast. Iemand die daar voor de organisatie van het festival werkte, werkt nu ook voor de organisatie “Music Saves Ukraine” en die benaderde ons: wil je iets doen, want jullie zouden spelen hier, kunnen jullie misschien toch een liedje online opnemen? Dat werd dan ‘The Whole World Is Watching’, wat we akoestisch hebben opgenomen voor de marathon ’Steun voor Oekraïne’, bringing awareness voor Oekraïne. De aandacht van de media vervaagt snel en dat wilden zij voorkomen.”
“Wereldwijd gingen bands zicht daarvoor inzetten, dus hebben we dat liedje opgenomen en werd het online uitgezonden. Maar toen werden we ook voor andere dingen gevraagd, ook door dezelfde organisatie en zo leer je mensen kennen. Dan ben ik toch daar heen gegaan voor de opname van een videoclip en een liedje opgenomen met een Oekraïense zanger Alex Yarmak, en we nemen een Oekraïense band mee op toer. Toen werden we uitgenodigd om naar Oekraïne te gaan om daar te gaan kijken, hoe Oekraïne omgaat met de oorlog, ook in combinatie met muziek. Het is een organisatie die kijkt om het land te helpen, en ook hoe ze geld konden ophalen voor dat doel, voor ‘Music Saves Ukraine’. Robert heeft deze toer gemaakt met een groep festivalorganisatoren uit Europa en hij als artiest. Vervolgens hebben we daar gespeeld op het Atlas Festival. Ze hebben heel veel geld opgehaald met dat festival en ook dat gaf een gevoel van samenhorigheid.”

(Sharon vertelt bevlogen verder, en wij luisteren geboeid)
“Zo zie je dat als je contact krijgt met iemand, en die leer je dan beter kennen dat het verhaal van Oekraïne een gezicht krijgt. Waar het eerst maar paginanieuws is van: een land wordt aangevallen door Rusland, een soeverein land, maar ook een land dat echt probeert een democratie te zijn en dan door een autocratisch land neergehaald wordt die niet wil dat ze democratisch worden, niet willen dat ze deel maken van Europa. Dat voelt heel erg als een land zoals wij in leven. De mensen die ik ontmoet heb, zijn gewoon mensen waar ik mij heel erg kan mee ‘connecten’ die net zoals jij en ik zijn, die ook gewoon zoals wij zitten te praten. Een voorpaginanieuws verhaal wordt plots een voorpaginanieuws verhaal met een gezicht met echte mensen en dat komt omdat je steeds meer mensen leert kennen. Het wordt een heel persoonlijker iets. Daardoor zijn we er ook nauw bij betrokken. In de laatste plaat zijn we heel erg geïnspireerd geraakt door Oekraïne en het voelt een beetje fout dat je daar zoveel over schrijft en je je er zo over uitspreekt, maar je bent er niet meer geweest sinds de oorlog is begonnen.
We hebben daar vroeger wel gespeeld en we hebben daar ook fans. Het was niet dat het maar 1 liedje was, maar 2/3 van het album gaat over die oorlog. Het voelt fout om aan de zijlijn te staan als je iets meer zou kunnen doen. We hebben deze gelegenheid aangegrepen om daar een documentaire over te maken, over de reis naar het festival toe. Gaan we die jongens meekrijgen op toer? Wat zijn de struggles waar ze mee te maken krijgen? Waarom mogen ze niet mee? Onze fans zagen dat ze nog niet mee waren, en daar wilden we een antwoord op geven: waarom dit zo was. De contrasten waar zij mee te maken hebben, wat voor ons bijna niet voor te stellen is. Ik krijg langzaam het gevoel dat het besef in Europa begint te komen, wat de dreiging van de oorlog inhoudt, niet enkel rond die grenzen, maar dat het Europa ook gewoon ontwricht. Dat verhaal moet blijven verteld worden, omdat mensen dat gemakkelijk opzij zetten. Dat zeggen de mensen in Oekraïne ook tegen ons. Wij begrijpen dat het leven bij jullie doorgaat, want wij gaan ook door met ons leven, we hebben nog steeds trouwerijen, nog steeds mensen die gaat uit eten in Kiev, maar tegelijkertijd is er een dreiging van een bombardement, elk moment. Kiev wordt best wel goed verdedigd. Maar we hebben gezien met het Atlas festival toen het kinderziekenhuis werd gebombardeerd, dat de Russen hun tactiek kunnen wijzigen waar iedereen zich relatief veilig waande in Kiev werden er nu doelen getroffen die nooit getroffen hadden mogen worden.”
Sharon, je babbelt echt als een vloedgolf erover?
(lacht): “Ja, sorry! Maar dat komt gewoon omdat het één inhaakt op het andere, en dan moet ik dat vertellen, want anders vergeet ik dat te vertellen en dan klop het verhaal niet meer.”

In de documentaire zie je op een bepaald moment dat je zit muziek te maken met Mariia in een kelder? Veilig, maar hoe vrij voelde jij je daar op dat moment om muziek te maken?
Sharon: “In een kelder ben je relatief veilig, want daar zit geen glas want dat is gevaarlijk bij drone aanvallen. Ik vond het ook zo typisch, als je zo aan Oostblok landen denkt, aan oude gebouwen met oude elementen, en dat was daar ook zo. Dit is zo een beetje wat je verwacht tegen te komen in het Oosten van Europa, met een flikkerend licht weet je wel. Het zijn overblijfselen van de Sovjet-Unie. We stonden bijna in een kale ruimte, met een paar stoeltjes, met 1 piano, die niet helemaal toonvast was. Met Mariia dus, die echt urenlang, dagenlang gerepeteerd had met het orkest. Het verhaal, dat ook wat in de documentaire zit, is dat ik daar aankwam en dat er plots een heel ander orkest was. Het orkest dat er eigenlijk was, heb ik nooit ontmoet. Wat er mee gebeurde, weet ik totaal niet en dat werd ook nooit aan mij verteld. Er is een heel orkest opgetrommeld, op het laatste moment. Weet je, dat is eigenlijk een bizar verhaal. Toen we vertrokken vanuit Schiphol in Nederland zei één van de documentairemakers: “And so the story begins”, de zin die dus ook voorkomt in “The Lord Of The Rings”. Zo vertrekken wij dus lachend, maar toch een beetje nerveus, samen met Matthijs, iemand van de studio en de enige die ik dus ken, en dus een cameraman en een documentairemaker. Ik heb hem pas ook echt leren kennen tijdens die reis, want je zit echt 24 uur op elkaars lip, samen op een kamer, samen op de trein. In de midden van de nacht zit je daar alle vier samen, tijdens een dreiging, met een klein lampje, te wachten tot de dreiging van bombardementen voorbij is. Op dat moment was er weer geen camera bij, want die waren we vergeten mee te nemen (lacht). Ik dacht toen: hoe stom is dit, terwijl de sirenes loeien, en dan zitten we zo met z’n 4 elkaar schaapachtig aan te kijken van: er is niemand van het hotel die bij ons komt zitten! Maar tegelijkertijd was het echt wel een dreigend iets. Op hetzelfde moment krijgen we een beeld van Maria die ook aan het schuilen is in de badkamer, dat zie je ook in de documentaire. Maar goed, terug naar “And so the story begins”, we komen dus aan en Maria zegt: schrik niet want we hebben een heel nieuw orkest en we zijn al 2 dagen en 2 nachten bezig om die mensen partituren te geven en uit te leggen hoe de muziek moet klinken. Maak je geen zorgen want ik denk dat het hier helemaal goed gaat mee komen, want ik ken wel een paar mensen uit dat orkest en die zijn heel goed. Je zag dat niet op beeld, maar ze is supermoe. Ze had geen uur geslapen. Kapot was ze, en meteen daarna zou ze weer kijken om met dat orkest te spelen. De dag erna zouden we gaan repeteren, maar dat ging allemaal niet door, ik zou ze pas een dag later zien, want ze hadden zelf een show in Kiev met een ‘The Lord Of The Rings’-uitvoering. Ik vond het wel grappig, hoe het verhaal van ‘ Lord Of The Rings’ steeds tijdens onze reis terug komt, want zo blijken de Oekraïners ook steeds vergelijkingen met ‘Lord Of The Rings” maken. Waarin zij zichzelf identificeren met de hobbits die vechten tegen de Orks. En uiteindelijk stond ik daar op het festival te spelen met een orkest die normaal gesproken een ‘The Lord Of The Rings’ tour doet en die in de nachtelijke uurtjes de partituren zomaar eventjes eigen heeft gemaakt. De dag zelf hebben we nog samen gerepeteerd, en dan ook eens nog de kleine finesses kunnen doorgeven. Ze waren fantastisch, ik heb dit nog nooit meegemaakt. Met het Metropool Orkest zijn we serieus, al weken van tevoren begonnen. En hier op een paar dagen speelden die gewoon die nummers. Ik trad ongeveer één uur op. Ook het koor was een lokaal studentenkoor. Die deden dat ook fantastisch, het was echt heel mooi.”.

Een beeld die mij bij blijft uit de documentaire is dat jij naar Robert belt, uw man om een update te geven. Dat geeft aan dat jullie een heel sterke connectie hebben, jullie zijn dus als koppel heel erg begaan hiermee?
Sharon: “Dat is inderdaad zo. Robert is niet zo heel veel in beeld in dit verhaal, maar hij is minimaal zoveel betrokken erbij als ik betrokken ben. Dit iets dat we wel degelijk helemaal met z’n tweeën hebben gedaan. Hij voelt het net zo intens aan, en hij heeft best wel nog veel contact met Blind8 en de mensen waarmee hij die trip naar Oekraïne heeft gemaakt. Eén van die mannen waar hij samen mee zit in een app groepje zit, die vertelde dat hij nu ook het leger in moest. Hij werkt voor ‘Music Saves Ukraine’. Die stuurde een foto van zichzelf in legerkleding van jongens, ik moet naar het front nu. Het is echt zo een lieve gast van bijna 2 meter, die geen vlieg kwaad doet, maar Robert was zo aangeslagen dat hij ook opgeroepen werd 2 dagen geleden. Dat zijn dingen die je telkens zwaar aangrijpen, met hoeveel dingen je ook mee bezig bent.”
Is de documentaire samengevat in één woord: empathie?
Sharon: “Je doet het vanuit empathie denk ik. Je hoopt op empathie van de kijker, voor het onrecht dat hen wordt aangedaan. Het is een democratisch land, een land zoals Nederland en België. Dit kan ons overkomen, dit had ons kunnen overkomen zoals hen nu. Op vrijdag 9 mei is er een militaire parade in Rusland, als herdenking van de Duitse overgave op 9 mei 1945. In de media wordt gevreesd voor een aanval van Oekraïne met drones op Moskou. Mijn kritische vraag: zou jij dat ook veroordelen mocht dat gebeuren? Ik ben heel kritisch op dat nieuws, ik kan bijna niet geloven dat ze dat doen? Tot nu toe hebben ze strategische doelen aangevallen, zoals olie raffinaderijen maar niet hele groepen mensen. Ze zijn heel specifiek geweest, ook zoals onlangs op die generaal die is omgekomen, dat was heel specifiek iemand die ze wilden uitschakelen. Ik heb tot nu toe nooit in het nieuws gezien dat ze groepen mensen, waar ook burgers inzitten, aangevallen hebben. Ik kan mij dat niet voorstellen, dat zou een heel andere strategie zijn zoals tot dusver. Ik ben er eigenlijk verbaasd over dat die berichtgeving er is. Het is media, en media komt ook van alle hoeken van de maatschappij. Ik denk persoonlijk niet dat er iets gaat gebeuren.”

Deze documentaire voelt aan als realiteit, we horen natuurlijk van alles in de media, voel je dat ook in Oekraïne dat ze de waarheid willen tonen?
Sharon: “De media brengt meestal wel de waarheid hoe het eraan toegaat. Ik kijk geen Belgische TV, maar wel de Nederlandse actualiteitenprogramma’s, en daar komt het heel erg overeen van wat ik zelf gezien heb. Omdat ik er zelf geweest ben, vertrouw ik die media we en omdat het onderbouwd wordt met feiten. Het is goed om niet alles blindelings te geloven. Onlangs zag ik een documentaire over Guantanamo Bay, waar iemand jaren onschuldig vastgezeten heeft en dat was onder het bewind van Barak Obama. Hij was altijd zo een beetje een voorbeeld van een goeie leider in veel situaties, maar dat viel mij dan toch weer tegen. Zo zie je maar ook alweer. Op de politiek moet je altijd wel kritisch blijven, en ook op mensen waar je graag in gelooft.”
De eerstvolgende show dichtst bij België is 31 mei in Vestrock, dat is net over de grens. Ik ga alvast met mijn drie dochters om ze onder de dompelen in de muziek van Within Temptation.
Sharon (lacht): “Is het echt? Wat leuk! Ik hoop dat ze het goed zullen vinden!”
Dankjewel voor dit interview, Sharon, en ik hoop dat je – door jouw inzet – met deze documentaire bereikt wat je wilt ermee bereiken én dat het zeker de mensen bewust zal maken. (PADI & Sandro)
Deze documentaire is gratis te zien op YouTube. Vestrock mét Within Tempation: zaterdagavond 31 mei. www.vestrock.nl
The post Sharon den Adel van Within Temptation praat over de documentaire ‘The Invisible Force’: “De oorlog in Oekraïne, ook dàt kan ons overkomen maar we staan er helaas niet bij stil!” is provided by KW.be.