De mama van verpleegkundige Sofie De Rave droeg jarenlang een stoma. Pas toen haar mama erg ziek werd en begeleid moest worden tot in het kleinste kamertje, merkte Sofie hoe ze al die tijd haar plan moest trekken. Na haar dood vond ze zelfs een in elkaar geknutseld setje voor toiletbezoek. “Een slag in het gezicht”, die nu leidt tot de eerste stomavriendelijke toiletten in het Jan Yperman Ziekenhuis.
“Mijn mama kreeg op 1 augustus 2011 een stoma na jarenlange problemen”, vertelt Sofie De Rave (55) uit Menen. “De stoma was de enige oplossing, want ze durfde niet meer buitenkomen en dreigde in isolement te raken. Haar operatie was op de dag dat ik begon als verpleegkundige. Een belangrijk, gezamenlijk moment, dat we later samen vierden als jubileum.”
“Mama droeg haar stoma jarenlang zonder klagen”, aldus Sofie. “Ze werd lid van de vzw Stoma Ilco, ging naar bijeenkomsten en activiteiten zoals zwemmen. Ondanks de stoma ging een nieuwe wereld open voor haar. In augustus 2023 werd eierstokkanker vastgesteld. Toen ze erg ziek was, moest ik haar naar het toilet begeleiden. Pas dan zag ik wat een uitdaging het was om een stoma te verzorgen in een openbaar toilet. Dat ik daar nooit eerder bij stilstond als verpleegkundige, voelde als een slag in het gezicht. Een stoma zit altijd weggestopt, maar mijn mama maakte er geen geheim van. Die stoma gaf haar leven terug. Ze was er nooit beschaamd over.”
Niet zichtbaar
“Bij de meeste andere stomapatiënten is dat wel het geval”, stelt Hans Terryn, stomaverpleegkundige bij Jan Yperman. “We vermoeden dat in ons land 25.000 mensen een blijvende stoma hebben. Een belangrijk aantal, maar ze worden wel eens vergeten. Niet elke beperking is zichtbaar. Een stoma beïnvloedt iemands dagelijks leven op vele manieren, ook bij iets eenvoudigs als een toiletbezoek. Stomapatiënten worden wel eens nagekeken wanneer ze een toilet voor mindervaliden binnengaan: men denkt dat ze er misbruik van maken.”
Geknutseld verzorgingssetje
Een paar maand na de kankerdiagnose overleed de mama van Sofie op 19 oktober 2023, ze werd 75. “Na haar overlijden ontdekte ik in haar handtas een in elkaar geknutseld verzorgingssetje met schaartje, haakje, vuilzakje en iets om op het toilet te leggen, want in een openbaar toilet moet je geluk hebben dat alles proper is. Ze bleek altijd voorbereid om zich te behelpen wanneer ze buitenshuis ging: ze probeerde haar plan te trekken. Ik mocht haar gerief niet verloren laten gaan. ‘Er zijn nog mensen die dat kunnen gebruiken’, zei ze. Dan las ik over het eerste stomavriendelijk toilet in AZ Sint-Lucas in Gent. Waarom niet in ons ziekenhuis, dacht ik. Zo ging de bal aan het rollen.”
Vuilnis- en wasbak
Jan Yperman heeft nu twee veelgebruikte openbare toiletten aangepast voor mensen met een stoma bij de bistro en bij de kapel en materniteit. “Met een paar kleine, doordachte aanpassingen maak je echt een wereld van verschil”, aldus Terryn. “De toiletten hebben een haakje voor kledij en zijn voldoende ruim. Er is een wasbak met verlaagde spiegel waarbij de buik goed zichtbaar is voor het wisselen van materiaal. Op een legplankje kunnen ze hun verzorgingsmateriaal plaatsen. Er zijn handdoekjes, zeep en een afgesloten vuilnisbakje voor stomamateriaal. Allemaal noodzakelijk. Vooral mannen hebben amper toiletten met een vuilnis- en wasbak.”
Sofie en haar ziekenhuis hopen ook elders voor inspiratie te zorgen. “Er zijn nog zoveel mensen die hun plan moeten blijven trekken, moedig en in alle stilte”, zegt Sofie. “In ons eigen ziekenhuis namen we alvast een kleine stap, maar alleen zo kunnen we samen de wereld veranderen.” (TP)
The post Verpleegkundige Sofie (55) zorgt voor eerste stomavriendelijke toiletten in Jan Yperman Ziekenhuis: “Eigenlijk is dit een noodzaak” is provided by KW.be.
