Na de innemende eerste VRT 1-reeks ‘Met de wind mee’ laat reportagemaker Wouter Deboot zich opnieuw leiden door de wind, het toeval en de prachtige verhalen op zijn pad. Deze keer brengt de fiets hem doorheen de Balkan, een ongerept en onbekend stukje Europa. Een avontuurlijke tocht waar hij op zichzelf en onterechte clichés botste. “Ik werd er telkens als gast ontvangen, niet als toerist.”
Het idee voor Met de wind mee is zowel geniaal als eenvoudig. Wouter Deboot, die eerder al richting het noorderlicht, dwars door Amerika en Australië fietste, pakte twee jaar geleden uit met een prachtige reeks waarin hij een maand lang elke dag 100 kilometer aflegde met de fiets, geleid door de wind. De boeiende ontmoetingen en fascinerende locaties leidden uiteindelijk naar het Hongaarse Öttömös, dat hij voor de tweede reeks gebruikt als startpunt voor een nieuwe reeks.
Vooroordelen
Aanvankelijk had Wouter zijn bedenkingen door een benauwelijke ervaring aan de grens met Kroatië, waarbij de grenspolitie hem valselijk betichtte van potentiële vluchtelingenroutes te verkennen. Bovendien was hij in tegenstelling tot de VS en Australië de taal niet machtig én is de regio van de Balkan er eentje die gepaard gaat met de nodige clichés en vooroordelen.
“En ik ga er alles aan doen om die één voor één van tafel te vegen”, steekt Deboot overtuigd van wal. “Het is zo onterecht. Echt waar. De veiligheid bijvoorbeeld. Ik voelde me in Sarajevo meer op mijn gemak dan in hartje Brussel. Een ander vooroordeel is dat het een stug volk is. Het tegenovergestelde is waar. Ik moest me soms in de arm knijpen. Op een gegeven moment in Bulgarije had ik al genoeg gefilmd voor die dag, toen ik in mijn zoektocht naar een hotel toevallig terecht kwam in een feestzaal. Daar bleek een huwelijk aan de gang te zijn. Die familie stond erop dat ik meeging.”
“En dan zit je opeens in een bloedhete kapel, waar de bruid ook nog eens van haar stokje valt, om nadien de Balkanversie te ontmoeten van de Vlaamse zatte nonkels op een feest. Fantastisch. Hoe verder je naar het zuiden trekt, hoe meer ze de taal van de gastvrijheid spreken. En die is universeel. Ik ben nog nooit zo’n volk tegengekomen als de Kosovaren. Je wordt daar mee aan tafel gevraagd en zelfs al spreek je niet dezelfde taal, toch ben je meer dan welkom. Als je maar plezier wil maken, schuiven ze graag een bord bij.”
Josip Weber
“Ze willen er alles aan doen om je op je gemak te doen voelen. Ze beschouwen je als een gast, niet als een toerist. Het is het probleem van veel zuiderse landen: jonge gasten zoeken andere oorden op en het platteland loopt leeg. De oorlog heeft ook heel veel kapot gemaakt. En toch kom je op plaatsen waarvan je denkt: hoe komt het dat we die niet kennen? Als je bijvoorbeeld enkele van die watervallen in Frankrijk en Italië zou hebben, dan worden die overspoeld door toeristen. Nu kon ik daar bij wijze van spreken in mijn blote flieter rondlopen.”
(lees verder onder de foto)
Naast de prachtige regio’s zijn de toevallige ontmoetingen ook weer de onmiskenbare ziel van deze nieuwe reeks. “Doorheen de jaren staan mijn voelsprieten goed afgesteld”, aldus Wouter.
“Bovendien brengt enthousiasme en nieuwsgierigheid je ook ver. In Slavonski Brod raakte ik aan de praat met enkele bejaarden, die bij het horen van België de naam Josip Weber lieten vallen. Dé voetballer uit mijn jeugd, die schitterde bij Cercle, Anderlecht en de Rode Duivels. Ze gaven aan dat zijn weduwe er nog woonde, dus ben ik naar haar op zoek gegaan. Het werd een hartelijke ontmoeting, waarbij we opeens een mondje Brugs stonden te praten. Het gaf me ook unieke inzichten hoe zijn carrière verlopen is. En in Kosovo ontmoette ik een gast uit Tielt. Een op de twintig Tieltenaren heeft roots in Kosovo en ik ken er daar een aantal van. Eentje die ik belde was daar net.”
“Er zit geen enkele kabbelende aflevering in. Het deed echt pijn om keuzes te maken. Gelukkig kan ik ook veel kwijt in het boek dat bij de reeks verschijnt”
Wie het heeft over Kosovo, kan ook niet rond de oorlog. “Sinds ik kinderen heb, kijk ik anders naar die verhalen. Ze komen nog meer dan vroeger binnen. Naast het mentale was ook het fysieke een grote uitdaging. De regio heeft niet één meter plat. De enige wetmatigheid die ik elke dag had, was dat ik weer moest klimmen. Bovendien ben ik elk weertype tegengekomen, van de hitte tot een heuse sneeuwstorm. Op het einde van de reis was ik ook echt ziek. Nieuwsgierig of niet, de volgende keer probeer ik die varkensoren écht niet meer.” (grijnst)
En net als de vorige fietsavonturen lag de grote cultuurshock misschien wel weer bij het thuiskomen. “Ik heb het al elke keer gezegd, maar het valt telkens weer op aan wat voor verschroeiend tempo we hier leven en werken. In die regio begint de dag met de dauw en eindigt hij met de zon die achter de horizon verdwijnt.”
Keuzes maken
Wouter is naar eigen zeggen heel blij en trots met het resultaat. “Als ik ook maar een steentje kan bijdragen tot een andere kijk op die streek, ben ik al geslaagd in mijn missie. Zo was Kosovo een enorme verrassing, en ook Albanië is ronduit magnifiek. Tot begin jaren 90 had dat meer iets weg van Noord-Korea, maar je ziet aan het opkomende toerisme dat het straks het Thailand van Europa wordt – of misschien al is.”
“In elk land is er wel iets dat je aantrekt, Bosnië en Sarajevo zijn minstens even mooi. Je merkt ook dat de oorlog daar wonden heeft geslagen en in een stad als Mitrovica (in Kosovo, red.) stel je vast dat de regio nog steeds verdeeld is, maar dat iedereen vooral rust wil en wil bekomen van dat oorlogstrauma.”
(lees verder onder de foto)
De goeie verstaander heeft al snel door dat er véél te vertellen valt voor acht afleveringen. “Het was niet simpel, nee”, glimlacht Wouter. “Er zit geen enkele kabbelende aflevering in. Het deed echt pijn om keuzes te maken. Gelukkig kan ik ook veel kwijt in het boek dat bij de reeks verschijnt.”
Daarmee trekt Wouter opnieuw Vlaanderen rond. De gespreksavonden zijn telkens een succes. “Heel fijn om daar genuanceerder en dieper in te gaan op die reizen. Je bereikt ook altijd een heel divers en geïnteresseerd publiek. Met wat ik voor de rest nog bezig ben? Dit najaar verschijnt er van mijn hand een boek over Yves Lampaert, maar het gaat over meer dan zijn carrière. Het gaat ook over De Melkerie, de vriendschappen die er gesmeed werden en hoe hij als figuur nog liever is gezien dan als coureur. En daarna nog Met de wind mee 3? Als het aan mij ligt, direct. Al hangt veel af van het oordeel van de kijker. Hoe dan ook, ga ik nog niet direct mijn fiets aan de haak hangen.”
‘Met de wind mee’, vanaf dinsdag 22 april om 20.40 uur op VRT 1 en VRT MAX. Het gelijknamige boek is verkrijgbaar bij uitgeverij Pelckmans.
The post Wouter Deboot trekt ‘met de wind mee’ doorheen de Balkan: “Fysiek en mentaal het zwaarste dat ik al deed” is provided by KW.be.
