Enkele ouders van vrije basisschool De Kastanje in Krombeke trokken in maart 2025 aan de alarmbel en startten een petitie om hun dorpsschool te redden. De geplande verhuis van de klassen van het vierde, vijfde en zesde leerjaar naar naburige dorpsscholen en de komst van een kinderopvang in het schoolgebouw zorgden voor ongerustheid bij ouders en dorpsbewoners. Vrije basisschool De Kastanje heeft een vestiging in Krombeke en in Proven. Schepen van Onderwijs Loes Vandromme betreurde de beslissing, maar onderstreept nog steeds het belang van dorpsscholen.
“Eerst en vooral zorgt een kleinschalige school, dicht bij huis, ervoor dat kinderen in hun vertrouwde omgeving naar school kunnen. Dankzij die nabijheid kunnen leerkrachten ook sneller inspelen op de noden van het kind. Leerkrachten kennen vaak de leerling en de ouders, en kunnen zo beter de achtergrond van leerlingen inschatten en in de klas hierop inspelen”, zegt schepen Loes Vandromme.
Toegankelijk
“Daarnaast zijn dorps- en wijkscholen vlotter toegankelijk en veiliger voor de kinderen en hun ouders doordat ze minder tijd op drukke wegen hoeven door te brengen. Dorps- en wijkscholen zijn tot slot de draaischijf voor het sociaal contact in het dorp of de wijk en stimuleren de verbondenheid tussen bewoners. Al langer dan vandaag stellen (dorps)scholen trouwens ook hun infrastructuur ter beschikking van de omgeving waardoor ze ook letterlijk een ontmoetingsplaats voor de lokale gemeenschap zijn. Kwaliteit moet altijd voorop staan, ook in kleine scholen. Het is aan de overheid om net die voorwaarden voor goed onderwijs ook mee te realiseren.”
“Dorpsscholen worden natuurlijk uitgedaagd door het dalend geboortecijfer in de dorpen”
Vorig schooljaar werden in Vlaanderen 29 basisscholen met sluiting bedreigd, omdat er niet voldoende leerlingen ingeschreven waren. Hoeveel inschrijvingen een school moet halen, is afhankelijk van de bevolkingsdichtheid van de regio waar de school zich bevindt. “Van de 3.557 Vlaamse basisscholen hadden 299 onder hen, of 8,4 procent van het totaal aantal vestigingsplaatsen voor basisonderwijs minder dan 50 leerlingen. In West-Vlaanderen gaat het over 58 vestigingen of 8,15 procent die vorig schooljaar minder dan 50 leerlingen hadden. In het verleden werden al verschillende initiatieven genomen om met sluiting bedreigde scholen te helpen: zo kunnen basisscholen die te weinig leerlingen tellen, rekenen op twee genadejaren. Ook hebben scholen in dunbevolkte gebieden minder leerlingen nodig om in aanmerking te komen voor subsidies.”
Voorschoolse kinderopvang
“Dankzij hun nabijheid kunnen dorpsscholen ook ouders van de kinderen en de lokale gemeenschap betrekken. Een heel concreet voorbeeld daarvan zijn de (dorps)-scholen die verbonden worden met de voorschoolse kinderopvang zodat twee functies elkaar ondersteunen. Momenteel zijn er een aantal proefprojecten Doorgaande Lijn die die samenwerking al mogelijk maken. Dit moet verder uitgewerkt worden”, zegt Vandromme. “Om scholen te ontzorgen en de brug te bouwen met de lokale gemeenschap en ouders zijn de brugfiguren ideaal. Ook in de meer landelijke context, waar het aanbod van maatschappelijke dienstverlening beperkter is.”
Dorpenplan
“Poperinge zet in op een zeer sterk uitgebouwde buitenschoolse kinderopvang doordat in elk dorp met een dorpsschool aan te bieden. Dat vraagt extra inspanningen, extra personeelsinzet, net omdat je op elke plaats opvang organiseert. Maar dat is net heel cruciaal”, zegt schepen Vandromme. “Daarnaast zijn er ook extra middelen voorzien voor de leerlingen die vanuit de dorpen komen zwemmen. Ze krijgen een vergoeding voor het busvervoer. Ook vanuit de uitleenposten van de bib in de dorpen investeren we in de scholen en de samenwerkingen om het lezen te bevorderen.”
“Dorpsscholen worden natuurlijk uitgedaagd door het dalend geboortecijfer in de dorpen. Net daarom zetten we als stadsbestuur ook in op onze dorpen. We zijn de enige gemeente in Vlaanderen die ook een ‘dorpenplan’ heeft. Als we investeren in een dorpspunt in Krombeke, zorgen we ervoor dat er een winkel en een ontmoetingsplaats is. Net dat is ook aantrekkelijk voor nieuwe inwoners. In de andere dorpen investeren we in dorpskernvernieuwing, in jeugdlokalen, sportterreinen. Scholen en verenigingen zijn de motoren van dorpen.”
The post Klassen sluiten de deuren, want de dorpsscholen staan steeds meer onder druk: “Kwaliteit moet altijd voorop staan” is provided by KW.be.
