Zondag is de militaire basis van Koksijde het decor van een Wereldbekercross. Mathieu van der Poel (30) is de uitgesproken topfavoriet. De Nederlander won al tien keer op Koksijdse bodem, goed voor een winstpercentage van 67 procent, en zakt altijd met veel plezier af naar de West-Vlaamse kust. “Wij houden gewoon van zandcrossen”, zegt zijn broer David.
Op 28 november 2009 rijdt de 14-jarige Mathieu van der Poel zijn eerste wedstrijd ooit op Koksijdse bodem. In de Duinencross voor nieuwelingen laat hij Yorben Van Tichelt en de Fransman Quentin Jauregui achter zich. Wout van Aert eindigt als tiende op 1’40?. Even later rijdt Mathieus drie jaar oudere broer David naar een derde plek bij de junioren. “Veel herinneringen heb ik daar niet meer aan. Het is ook al zolang geleden”, glimlacht David, die eind 2023 zijn carrière beëindigde en nu als rennersmakelaar van onder meer Arnaud De Lie aan de slag is. (lees verder onder de foto)

“Ik kan wel vertellen dat Koksijde een cross is die Mathieu en ik beiden altijd graag gereden hebben. Ik overdrijf nu een klein beetje, maar wij zijn opgegroeid met zand. In de streek van Antwerpen hadden wij heel veel bossen om onze zandtrainingen af te werken. Zand is bij ons altijd een belangrijke factor geweest, puur uit amusement. In het begin van onze carrière was dat vooral spelen en elkaar uitdagen, maar zelfs nu zal Mathieu altijd zand opzoeken wanneer hij een specifieke crosstraining inlast. Ik herinner me dat wij er altijd enorm naar uitkeken om zandcrossen te rijden, ook omdat er maar een drietal echte veldritten van die soort in het circuit zijn. Het is zo uniek.”
Hoogste duinrug aan de Vlaamse kust
In juni 2010 koerst Van der Poel voor het eerst op de weg in Koksijde. In de interclub voor nieuwelingen op de weg sprint hij naar een achtste plaats. Een jaar later verschijnt de inmiddels 16-jarige zoon van ex-profrenner Adrie, als lid van het Oost-Vlaamse Isorex Cycling Team, opnieuw aan de start van de Grote Prijs Brouwerij Houtsaeger. Op een veeleisende omloop met tien beklimmingen van de Hoge Blekker, de hoogste duinrug (33 meter) aan de Vlaamse kust, demarreert MVDP al in de eerste ronde. Ploegleider Rudy Steynen roept vanuit de ploegauto dat het nog veel te vroeg is en hij zich koest moet houden. “Sorry, maar ik heb zin om aan te vallen”, luidt het antwoord van Van der Poel, die er een onemanshow van maakt en na een solo van 50 kilometer nipt het naderende peloton achter zich houdt.
“Ik demarreerde niet op de Hoge Blekker. Ik reed gewoon op kop en merkte dat Van Den Driessche moest lossen, dus ben ik maar alleen doorgegaan”, vertelt Van der Poel na afloop. Din Van Den Driessche, tweede in de uitslag: “Ik glipte mee met Van der Poel, maar tijdens de vierde beklimming van de Hoge Blekker moest ik hem laten gaan omdat hij simpelweg te snel ging en ik à bloc zat.” (lees verder onder de foto)

Broer David glimlacht eens. “Dit verhaal geeft aan hoe Mathieu erin stond en wilde koersen. Nu is dat nog altijd zo, alleen is alles net iets meer gestructureerd geworden. Hij is gewoon niet gemaakt om afwachtend te koersen. Het voordeel voor hem is dat het nog vaak lukt ook, omdat hij zo sterk is.”
Eerste wereldtitel in Koksijde
Op 28 januari 2012 verovert Van der Poel in het Koksijdse zand, onder het goedkeurend oog van enkele medeleerlingen en leerkrachten van het Sint-Jozefsinstituut in Essen, de eerste wereldtitel uit zijn carrière als crosser. Als eerstejaarsjunior rekent hij na een beklijvend duel af met de één jaar oudere Wout van Aert. Het is de eerste van vele clashes tussen de twee jeugdrivalen. De frêle Van Aert drijft topfavoriet Van der Poel in het zand drie kwartier lang tot het uiterste, maar finaal wint de Nederlander met acht seconden voorsprong.
“Achteraf kan je zeggen dat dit hun eerste grote duel was”, vertelt vader Adrie later. “Mathieu was bloednerveus voor zijn allereerste WK. Het heeft een halve koers geduurd voor ik hem weer rustig kreeg.” Toenmalig Belgisch bondscoach Rudy De Bie verwoordt het als volgt: “In Koksijde 2012 is Wout een volwaardige uitdager geworden.”
“Mathieu is gewoon niet gemaakt om afwachtend te koersen”
Broer David van der Poel
Broer David, die in 2012 het WK voor beloften reed en als 13de finisht, kan het zich nog zo voor de geest halen. “Mathieu was de jaren ervoor al heel ongeduldig om Wereldbekercrossen te rijden en tegen buitenlanders te kunnen koersen. Hij zag mij die wedstrijden rijden en wilde dat ook. Vanaf de eerste cross van het seizoen was duidelijk geworden dat Mathieu heel dominant was. Er zat dan ook veel druk op dat WK in Koksijde, ook al was hij nog maar een junior en maakt zo’n wereldtitel op die leeftijd achteraf gezien niet veel uit. Maar op dat moment in zijn leven was dat wel een extreem belangrijke cross die dan ook nog eens live op tv werd uitgezonden. Mathieu had het vanaf de start erg moeilijk om in zijn ritme te komen en worstelde met zichzelf, omdat de stress de bovenhand haalde. Hij reed zelfs slecht door het zand, wat normaal nooit gebeurde. Gelukkig kwam hij erdoor en kon hij met zijn kwaliteiten finaal toch het verschil maken. Ik doe mijn hoed af voor de manier waarop Mathieu die dag de klik in zijn hoofd heeft kunnen maken.”
MVDP-land
Intussen koerste Van der Poel al 15 keer in Koksijde: twee keer in de interclub op de weg voor nieuwelingen, één keer de Keizer der Junioren en twaalf keer de Duinencross. Maar liefst tien keer komt hij als winnaar uit de bus. Zeker zijn overwinning in 2018, voor Van Aert (op 0’25?) en Toon Aerts (op 0’48?), mag indrukwekkend genoemd, vooral omwille van een anekdote die bij zijn toenmalige trainer Kristof De Kegel in het geheugen gegrift staat. “Een halve minuut na de finish hebben we toen bij Mathieu lactaat geprikt. Wat bleek: die resultaten vertoonden geen tekenen van zware inspanningen. Na een furieuze start kon hij in Koksijde 40 minuten rustig rondrijden, met hetzelfde gevoel dat wij hebben tijdens het joggen. Het is goed zeker? grijnst Mathieu dan. Tijdens de cross is hij daar dus al mee bezig.”

Kortom, Koksijde is zonder meer Mathieu van der Poel-land. Al 43 keer was MVDP als veldrijder aan het feest op West-Vlaamse bodem. In geen enkele cross won hij zo vaak als in het Koksijdse zand: negen keer. Dat hadden er zelfs al tien kunnen zijn, want op zondag 20 november 2016 werd de Duinencross door hevig stormweer afgelast. Geen ramp echter voor de broers Van der Poel: David en Mathieu namen prompt hun fiets en reden vanuit Koksijde tot aan het ouderlijke huis in Kapellen, goed voor 207 kilometer, zes trainingsuren en een gemiddelde snelheid van 34,5 km per uur. Vertelde David jaren later: “Mathieu zag het aanvankelijk niet zitten, maar uiteindelijk heb ik hem wel kunnen overtuigen.”
Rit om nooit te vergeten
Anno 2025 blijft die winderige novemberdag van negen jaar geleden voor de Van der Poels een speciale herinnering. “Wij maakten er toen telkens een weekend van, maar toen we zondagochtend opstonden, kregen we al berichten binnen dat de wedstrijd zou worden afgelast. Achteraf gezien hebben ze dat bij die van de profs iets te vroeg gedaan, maar we hadden uiteraard alle begrip voor de beslissing. Vanaf dat moment was het vooral ik die erop aandrong om met de fiets naar ons huis in Kapellen te rijden. De dag ervoor hadden we alleen het parcours verkend, dus vond ik het onnozel om ook nog eens met de camper terug te rijden, zeker omdat ik zag dat de wind tot in Antwerpen in de rug blies.”
“Wat mijn broer daarvan vond? Dat was typisch Mathieu. Hij stond daar niet bij stil en liet het allemaal een beetje op zich afkomen. Ik ben meer de planner en gestructureerde van de twee. Ik vond het ook altijd leuk om zulke dingen te doen. Kort na de middag zijn we vertrokken, maar omdat we een paar keer verkeerd reden en enkele keren stopten om onze drinkbussen te vullen, was het pikkedonker toen we thuis kwamen. Op zich was het niet zo speciaal om zes uur op onze fiets te zitten, maar die rit van Koksijde naar Kapellen zullen Mathieu en ik de rest van ons leven herinneren.”
Al tien keer aan het feest in Koksijde
Mathieu van der Poel won al tien keer een wedstrijd in Koksijde.
1. Duinencross voor nieuwelingen in 2009
3. Duinencross voor junioren in 2011
4. WK veldrijden voor junioren in 2012
5. Duinencross voor junioren in 2012
6. Duinencross voor beloften in 2013
7. Duinencross voor profs in 2017
8. Duinencross voor profs in 2018
9. Duinencross voor profs in 2019
10. Duinencross voor profs in 2024
The post Mathieu van der Poel won al tien keer in ‘zijn’ Koksijde: Baas in het zand én op de Hoge Blekker is provided by KW.be.
