Op vrijdag 24 oktober werden in Zwevezele en Wingene de drie ‘Stolpersteine’ onthuld van de Wingense verzetstrijders André Debaene, Marcel Vervaele en Alfons Decuypere. Maar nog ontroerender waren de moedige getuigenissen van Jef Vervaele, Herman De Wilde en Jan Casaert in het Damberd achteraf, zoon, petekind en neef van onze Wingense weerstanders. “Ze betaalden een hoge prijs voor hun moedig verzet”, klonk het emotioneel.
Niemand minder dan de historische kenner en auteur Jo Patteeuw – die de dramatische belevenissen van de Wingense verzetstrijders tot op het bot heeft uitgespit – stelde in het Damberd de huidige familieleden voor, die moedig getuigden over wat hun vader, nonkel en peter was overkomen. “Het zijn drie getuigenissen van Wingenaars, die hun strijd voor vrijheid en democratie uiteindelijk met hun leven hebben bekocht”, aldus Patteeuw.
Mishandelingen
“We hebben weinig horen vertellen over het lot van ons vader Marcel (1915 – 1950)”, vertelt zoon Jef Vervaele. “De gruwel van de oorlog woog als een gesloten boek over de familie. Dankzij Jo Patteeuw weten we nu meer. De hulp van mijn vader Marcel aan verzetstrijder Lucien Bultinck uit Ardooie wordt hem uiteindelijk fataal. Bultinck wordt gegrepen met een radiozendpost en zwaar aangepakt door de Geheime Feldpolizei van Kortrijk. Daarop worden vader Jules en zoon Marcel Vervaele gearresteerd. Jules komt in de gevangenis om door een Engels bombardement. Mijn vader ondergaat mishandelingen, straffen en hard labeur in concentratiekamp Esterwegen in Noord-Duitsland en nog vier andere kampen. Als hij bevrijd wordt door de Amerikanen weegt hij nog 35 kg. Kort daarop verneemt hij dat zijn beide ouders en zijn broer Gentiel omgekomen zijn. Hij sterft vijf jaar later als een gebroken man.”
Nummer 49.892
“Ik ben Herman Dewilde, het petekind van Alfons Decuypere (1919 – 2009)”, klinkt het daarop. “Mijn peter is een dynamische jonge gast, met een groot eerlijkheidsgevoel. Hij maakt de 18-daagse veldtocht mee, keert terug uit krijgsgevangenschap, wordt begin 1942 mede-oprichter van een Wingense verzetsgroep en na hevige folteringen verklikt door Fernand De Lille van een bevriende verzetsgroep uit Zedelgem. Op 1 september 1944 wordt hij op transport gezet naar het concentratiekamp van Neuengamme. Hij is er gevangene nr. 49.892. Hij overleeft de ontberingen, maar bij zijn bevrijding door de Engelsen weegt hij nog amper 36 kg. Niettemin heeft hij geluk. Van de 195 mannen die op transport werden gezet, keren er maar tien levend terug. Hij huwt met Yvona Vanslembrouck. Yvona wordt nog zes keer zwanger, maar vijf kinderen zijn niet levensvatbaar door de menselijke aftakeling die Alfons heeft meegemaakt. De oorlog ruïneerde niet alleen hem, maar ook zijn gezin.”
“Moge er voor altijd vrede zijn in ons land”
Zwarten
“Het is niet makkelijk om te spreken over mensen in het verzet, want zelf hielden ze veel geheim”, vertelt Jan Casaert over zijn peter André Debaene (1922-1945). “Mijn peter was actief lid van het inlichtingsnetwerk Luc-Marc. In juli 1944 wordt hij met zijn schoonbroer Albert Casaert uit Tielt gearresteerd door de Geheime Feldpolizei in Brugge. Na zware ondervragingen worden beide mannen gedeporteerd naar het concentratiekamp Neuengamme. Dat is een van de meest beruchte concentratiekampen. Daar sterven ze van ontbering en uitputting. Maar het ergste wat verzetstrijders meemaken is dat ze vaak als ‘zwarten’ worden beschouwd.” Het is uiteindelijk de verzetsbeweging Luc-Marc zélf die officieel bevestigde, dat zowel André als Albert oprechte verzetslui waren. In september 1945 kreeg André terecht een groots eerbetoon in Zwevezele.
Het is uiteindelijk Jef Vervaele die nog het best de boodschap van de drie getuigenissen samenvatte: “Moge er voor altijd vrede zijn in ons land. En dat alle andere oorlogen mogen stoppen.” Gevolgd door een hartverwarmend applaus.
The post Zoon, petekind en neef van Wingense verzetstrijders brengen moedige getuigenis“Ze beleefden de echte oorlogsgruwel” is provided by KW.be.
