Opmerkelijk: documentairemaker Geerard Adriaen uit Varsenare bij Jabbeke is benoemd tot ‘hoofdman’ binnen een koninkrijk van de Zuid-Afrikaanse AmaNdebele-stam. “Hoofdmannen staan de koning bij als raadgevers en vertegenwoordigen hem soms in het buitenland.”
Documentairemaker Geerard Adriaen (25) uit Varsenare is benoemd tot iNduna – hoofdman – binnen een koninkrijk van de Zuid-Afrikaanse AmaNdebele-stam. “Daar bestaan naast de overheid nog traditionele structuren met onder meer koningen, chiefs en hoofdmannen. Ik ontving de titel voor mijn ondersteuning van humanitaire projecten en inzet om de AmaNdebele-cultuur meer bekend te maken in het buitenland.”
Waardering voor werk
De titel iNduna behoort tot de hoogste adellijke rangen binnen de koninkrijken in zuidelijk Afrika. Gewoonlijk is die rang enkel weggelegd voor leden van de gemeenschap zelf. Dat een Europeaan tot hoofdman wordt benoemd, is dus zeldzaam. Geerard was dan ook terughoudend: “Ik vreesde voor controverse, omdat ik geen deel uitmaak van de AmaNdebele-cultuur en ook niet in Zuid-Afrika woon.” Toch konden enkele raadgevers van de koning hem overtuigen de eer te accepteren: “Ze vertelden me dat het niet ongebruikelijk is dat mensen – eventueel buitenstaanders – deze titel krijgen als appreciatie voor hun werk.”
Raadgever
De voorbije eeuwen ontvingen verschillende Europeanen zo’n titel. Ook vandaag is Geerard niet de enige buitenstaander. “In het West-Afrikaanse land Ghana zijn er een Tsjechische en een Amerikaanse chief. Wel ben ik momenteel de enige Europese hoofdman. Hoofdmannen staan de koning bij als raadgevers en vertegenwoordigen hem soms in het buitenland.”
De documentaire van Geerard bracht fondsen bijeen waarmee 28 drugverslaafden gered werden
Geerard’s documentaires Lost in Smoke en Men with Glasses speelden een belangrijke rol in zijn benoeming. In Lost in Smoke legde hij van binnenuit een dodelijke drugepidemie vast in het West-Afrikaanse Sierra Leone. De documentaire bracht fondsen bijeen waarmee 28 drugverslaafden gered werden. Voor Men with Glasses organiseerde hij in Zimbabwe samen met de Belgische non-profitorganisatie Eyes for the World het project Eyes for Zimbabwe, waarbij meer dan duizend slechtzienden een gratis bril kregen van Eyes for the World. “De koning benadrukte dat mijn werk niet stopt bij filmen,” vervolgt Geerard. “Dat het steeds gaat om projecten die een directe, tastbare impact hebben op gemeenschappen in Afrika.”
Ontmoeting via prinses
De kennismaking met het koninkrijk verliep via prinses Kelelo Dlamini, van de Dlamini-clan die eSwatini – een buurland van Zuid-Afrika – en enkele Zuid-Afrikaanse koninkrijken bestuurt. “Ik leerde de prinses kennen voor mijn project in Zimbabwe. Zij reisde naar daar om me te helpen met mijn docu Men with Glasses.”
“Op de inwijdingsceremonie waren 26 andere chiefs en hoofdmannen van het koninkrijk aanwezig, en ook enkele koningen van naburige stammen”
De AmaNdebele-stam telt 2,1 miljoen leden en is daarmee de kleinste van de elf officieel erkende stammen in Zuid-Afrika. Ze hebben drie koningen, waaronder Ndzundza Kamusi II. Het is hij die Geerard benoemde tot hoofdman, in zijn koninkrijk in de provincie Mpumalanga. “Hoewel enkele Zuid-Afrikaanse koninkrijken internationale bekendheid kregen door hun militaire geschiedenis – de Zoeloes in het bijzonder – is dat bij de AmaNdebele veel minder het geval. Hun koninkrijken kenden minder confrontaties met koloniale machten, waardoor ze in Europa weinig bekend raakten bij het bredere publiek. Het koninkrijk van Ndzundza Kamusi II is ondanks haar lange geschiedenis niet gekend buiten Afrika. Ook op het internet is er niet veel over te vinden. Ik ben van plan een boek te schrijven over enkele reizen die ik maakte in Afrika, met daarin veel getuigenissen van lokale mensen. Hopelijk kan ik zo bijdragen aan wat meer aandacht voor de AmaNdebele-cultuur.”
Invloedrijke koningen
Zuid-Afrika is een parlementaire republiek, maar de niet-soevereine koningen spelen nog steeds een zeer invloedrijke rol. Ze hebben veel aanzien bij hun bevolking en staan in nauw contact met binnen- en buitenlandse politici. Zo stelde koning Ndzundza Geerards ceremonie een week uit omdat hij een onderhoud had met enkele ministers. “Mijn inwijding vond plaats op 26 juli, maar de benoeming werd pas vorige week officieel gemaakt. Op de inwijdingsceremonie waren de 26 andere chiefs en hoofdmannen van het koninkrijk aanwezig, en ook enkele koningen van naburige stammen”, besluit Geerard Adriaen.
The post Documaker Geerard (25) benoemd tot hoofdman van Afrikaanse stam: “Ik sta de koning bij als raadgever” is provided by KW.be.
