Een bakker, een slager, een café, een buurtwinkel én een plek om geld af te halen in iedere Vlaamse gemeente. Dat is het doel van CD&V. Met een voorstel dat veel aandacht kreeg in de media wil de partij kleine dorpskernen doen herleven. West-Vlaanderen telt vier deelgemeenten waar officieel geen enkele voedingswinkel of café te vinden is. Wij trokken naar Markegem en vonden… een motorzaak met bar.
In vier West-Vlaamse deelgemeenten is het op vlak van lokale commerce oorverdovend stil. Behoren tot het kransje kernen zonder eigen detailhandel of café: Krombeke (Poperinge), Oudekapelle (Diksmuide), Zoutenaaie (Veurne) en Markegem (Dentergem).
Die laatste is een opvallende aanwezige bij het viertal, want met bijna 900 zielen op het telraam lijkt Markegem op het eerste gezicht toch niet zo’n typisch slaapdorp te zijn.
De geschiedenis van de Dentergemse deelgemeente gaat bijna duizend jaar terug: de eerste vermelding dateert van het gezegende jaar 1103, toen nog als Marchenghem. Het vermaakelyk dorp, zoals de plek in de Flandria Illustrata van Sanderus genoemd wordt, lijkt op het eerste gezicht ook effectief een dorpje waar de tijd geen vat op heeft gehad.
Per fiets naar bakker
Wanneer we onze wagen op een doordeweekse middag aan de Sint-Amands en Sint-Luciakerk parkeren, is er geen mens te bespeuren. De kerkdeuren staan op een kier, maar nergens valt een teken van leven te bespeuren. “Het kan hier inderdaad heel kalm zijn”, bevestigt Christa Van Renterghem (73), bijgestaan door vriend des huizes Eric Misplon (70).
Zij woont in de Dentergemstraat, pal naast de kerk. Haar zoon Steven runt er zijn motorzaak Moto Repair. Omdat het dorp geen enkele horecazaak telde, beslisten hij en zijn vrouw Vanessa dan maar om er drankjes aan te bieden. “Mensen die hun motorfiets laten nazien of herstellen, kunnen er iets drinken of eten, maar intussen komt bijna heel Markegem hier over de vloer. Het is een echte pleisterplaats geworden.”
“Mijn ‘commissies’ moet ik in Wakken doen. Met de fiets, want een rijbewijs heb ik niet. De dichtste bakker zit op drie kilometer en voor een grote supermarkt moeten we naar Oostrozebeke, Tielt of Waregem” – Christa Van Renterghem
Daarmee is er opnieuw wat leven in de Markegemse brouwerij, maar het gebrek aan lokale handelaars nijpt wel, zegt Christa. “Mijn commissies moet ik in Wakken (aanpalende deelgemeente van Dentergem, red.) doen. Met de fiets, want een rijbewijs heb ik niet. De dichtste bakker zit op drie kilometer en voor een grote supermarkt moeten we naar Oostrozebeke, Tielt of Waregem. Want die hebben we zelfs niet in groot-Dentergem. Ik vind het triestig.”
Geen opvolging
Christa wijst naar de overkant van de straat. “Daar was tot 2010 De Harlekijn te vinden, onze buurtwinkel. Doodjammer dat die ermee gestopt is, maar ze vonden geen opvolgers. En het laatste café is hier zeker al dertig jaar weg. Daarom zijn we zo blij met onze Bar Michel.”
“Maar ik mis het wel om in de rij bij de bakker of beenhouwer mijn buren te zien. De mensen in Wakken of Dentergem ken ik niet allemaal, dan is het niet zo makkelijk om snel een gesprekje aan te knopen.”
“Dat plan van de CVP (CD&V, red.) vind ik top. Alleen vraag ik me af welke jonge mensen hier nog een zaak zouden durven starten. Al ben ik er zeker van dat het zou marcheren. Gelijk zot.”
Twee diepvriezers
Anja Levrau, die iets verderop in de Brouwerijstraat al 32 jaar Coiffure Actuel runt, deelt die gedachte. “Weet je dat ik sommige vaste klanten vraag om een deel van mijn boodschappen te doen? De ene brengt een brood mee, de andere wat charcuterie”
“ Het is voor mij niet altijd even makkelijk om tussen de klanten door zelf naar de winkel of supermarkt te rijden. Omdat de weg ernaartoe me gewoon te veel tijd kost. Ik heb twee diepvriezers die goed vol zitten. Als ik iets te kort heb, kan ik het daar gewoon uit plukken. Dat is mijn eigen buurtwinkeltje.”
“Ik vraag soms klanten om mijn boodschappen te doen. De ene brengt brood mee, de andere wat charcuterie” – Anja Levrau, kapster
Een eigen superette of slager zou zeker aanslaan, meent Anja. “Zoiets staat of valt met de lokale bevolking en die hangt hier heel goed aan elkaar. Enkele weken geleden waren het hier de Uilefeesten, ons jaarlijkse dorpsfeest. Bijna iedereen is toen uit zijn kot gekomen. En wanneer Klavertje 4 in de parochiezaal een toneelstuk opvoert, zijn alle voorstellingen uitverkocht. We steunen elkaar door en door.”
Volgende maand staat de toneelvereniging met Miserie Troef! op de planken. Een verwijzing naar de toestand van het lokale handelsleven? “Het zou zomaar eens kunnen”, knipoogt ze. “Maar laat ons op het positieve focussen: in Markegem is het heerlijk wonen en werken.”
Economische realiteit
Koenraad Degroote, al sinds 1989 burgemeester van Dentergem voor de lokale partij Eendracht, stelt zich vragen bij het plan van CD&V. “Hoe meer lokale handelaars, winkels en cafés, hoe liever”, benadrukt hij.
“Maar er is ook zoiets als de economische realiteit en haalbaarheid. Wie een zaak start, wil dat die rendabel is. En als winkelier heb je voldoende klanten nodig, te beginnen in de eigen onmiddellijke omgeving. En daarvoor is Markegem in onze huidige tijdsgeest te klein geworden.”
“Onafhankelijke winkels en cafés verdwijnen trouwens heus niet alleen in gehuchten en dunbevolkte gebieden: het is een fenomeen dat zich ook in verstedelijkte gebieden doorzet. Te betreuren, maar het is nu eenmaal zo.”
“Als winkelier heb je voldoende klanten nodig, te beginnen in de onmiddellijke omgeving. En daarvoor is Markegem in onze huidige tijdsgeest te klein geworden” – Koenraad Degroote, burgemeester
Degroote benadrukt dat Dentergem wél alles in huis heeft. “Onze vier deelgemeenten vullen elkaar perfect aan. Eigenlijk kan je alles op fietsafstand vinden.”
“Het enige wat we echt te kort hebben, is een tweede cashautomaat. We hebben al een Batopin-punt in Dentergem, maar je wil niet weten hoeveel mails, telefoontjes en brieven het me kostte om er eentje in Wakken te verwezenlijken. Ik stuit keer op keer op een njet, terwijl we die basisbehoefte absoluut willen invullen, ook voor de Markegemnaren. Dat zou een duidelijke meerwaarde bieden, misschien zelfs meer dan een buurtwinkel aan de kerk.”
Pluim voor Bar Michel
Degroote vreest dat het CD&V-plan dode letter zal blijven. “Al bewijst Bar Michel dat bepaalde concepten ook in kleinere dorpen kunnen aanslaan. Door de combinatie met de motorgarage is het verhaal perfect leefbaar en ook erg populair.”
“Ik ben er zelf ook al een paar keer over de vloer geweest, echt gezellig en lekker. En vooral: zelfbedruipend. Want het kan nooit de taak van een lokale overheid zijn om handelszaken te helpen om financieel het hoofd boven water te houden. Dat zou ook geen duurzaam plan zijn.”
The post Een pintje vind je hier… in de motorzaak: op stap in Markegem, een van de vier West-Vlaamse dorpen zonder bakker, slager en café is provided by KW.be.
