Al 30 jaar woont Johan van Parys (65) in Minneapolis, de grootste stad van de Amerikaanse staat Minnesota. Als leek is hij verantwoordelijk voor de liturgie en de kunstschatten van de kathedraal van de stad. Toen de nieuwe paus werd verkozen, was hij net in Tielt, maar haastte hij zich vlug terug naar de States …
“Als ik terugkijk op wat het leven mij tot nu toe heeft gebracht, dan steekt mijn verhaal vol toevalligheden”, vertelt Johan van Parys (65). “Ik ben geboren en getogen in Tielt. Mijn familie, waaronder twee broers en een zus, wonen nog steeds in Tielt of in de omgeving. Studeren deed ik aan de KULeuven, eerst kunstgeschiedenis en archeologie en later ook nog theologie in het Engelstalig college van de universiteit. Op zeker moment moest ik mijn doctoraat starten en dat wou ik in een universiteit in het buitenland doen. Rome en Parijs stonden hoog op mijn verlanglijstje maar het werd Indiana in de VS.”
“Ik had toen al tien jaar gestudeerd en ik zag dat mijn broers al werkten en geld verdienden terwijl ik enkel geld kostte. Een beurs aan de gerenommeerde katholieke universiteit Notre Dame in South Bend, Indiana, in de buurt van Lake Michigan bood een oplossing. Ik kon er studeren, onderzoek doen en doctoreren en er nog voor betaald worden ook. In Amerika kan alles. Ik ben er zes jaar gebleven tot de geldkraan dicht ging en ik op zoek moest naar een ‘echte’ job.”
Vaticaanse musea
“Die bood zich aan in 1995 onder vorm van een interim in de basiliek van Saint Mary in Minneapolis, de zusterstad van Saint Paul in de noordelijke staat Minnesota en gelegen aan de Mississippi. Wat normaal slechts een jaar zou duren zijn er ondertussen dertig geworden. Ik begon er als medewerker verantwoordelijk voor de liturgie, totaal niet wat ik voor ogen had toen. Mij droom was een academische carrière aan een of andere grote universiteit.”
(Lees verder onder de foto)
“De basiliek van Minneapolis en de kathedraal aan de andere kant van de Mississippi in twincity Saint Paul zijn magische plekken. Onze kerk was de eerste van de VS die de titel basiliek kreeg, wat vreemd is, want er zijn veel grotere kerken in belangrijker steden in het land. Een jaar later werd mij de functie van director of liturgy aangeboden, vervolgens werd ik ook verantwoordelijk voor de sacred arts, de omvangrijke kunstcollectie van de basiliek. Voor mijn werk met de ‘Patrons of the Arts in the vatican Museums’ kom ik vaak in contact met de Vaticaanse musea. We hebben hier onze eigen kunstgalerie en samen met het team organiseer ik een achttal tentoonstellingen per jaar.”
“Alles is hier big. Het goede, maar ook het slechte”
“Maar dat is nog niet alles, ik ben nu ook managing director en niet alleen verantwoordelijk voor de liturgie en de kunst, maar ook voor de pastorale zorg en de catecheselessen voor de kinderen en nog zoveel meer. Eigenlijk ben ik 24/7 aan de slag, zeker op zon- en feestdagen. Onze community omvat 7.000 families, ongeveer 12.000 gelovigen waaronder opvallend veel jongeren. Anders dan in België word je hier lid van een kerkgemeenschap en lopen de kerken op zondag nog steeds goed vol. Daarnaast geef ik ook nog les aan de Saint John’s School of Theology die verbonden is aan de Benedictijnse abdij in Collegeville, MN.”
Leek
“En soms zijn er speciale gelegenheden die voor nog wat extra druk zorgen. Zo was er enkele weken geleden in onze basiliek de begrafenis van Melissa en Mark Hortman, democratische politici. Zij werden in Minnesota vermoord door een Trumper. President Biden en vice-president Kamala Harris waren hier voor de begrafenis.”
“En dat allemaal als leek”, lacht Johan. Onze kerk heeft slechts één priester die wordt geholpen door 40 leken. Enkele gepensioneerde priesters helpen met de sacramenten. Dat is hier niet ongewoon en ik denk dat men in Europa ook die weg op moet door het schrijnend tekort aan priesters.”
(Lees verder onder de foto)
“Na al die jaren ben ik hier volledig ingeburgerd inclusief een behoorlijk Amerikaans accent als ik Nederlands praat. Ik houd van de grootsheid van de VS. Het land is groot, de straten en ook de gebouwen, maar ook de mensen houden van grootsheid. Ze zijn vaak heel erg groots in hun goedheid, maar dat geldt ook voor de andere richting. Denk maar aan meneer Trump”, zucht Johan. “Maar men is hier in Minnesota, althans de meerderheid, heel tolerant tegenover immigranten of mensen met een andere geaardheid. Het is wel een land waar je aan de bak moet. De druk is vaak hoog. Als ik weer eens in Vlaanderen, in Tielt ben, overvalt me altijd een soort nostalgie, valt er een last van mijn schouders.”
“Toen Paus Franciscus overleed, was ik net op een familiebijeenkomst in Tielt. Ik heb bijna de hele namiddag aan de telefoon gehangen met Minneapolis tot mijn zus dreigde mijn gsm in de vijver te gooien. Er moest natuurlijk veel gebeuren. Aan de deuren van de basiliek moest een zwart baldakijn komen en bij de selectie van de nieuwe paus moest dat vervangen worden door een troonhemel in de pauselijke kleuren. En tussen het overlijden van een paus en de verkiezing van zijn opvolger worden in alle kathedralen in de wereld een aantal missen gehouden.”
Oh my goodness
“En dat alles moest ik regelen vanuit Tielt. Gelukkig was ik net op tijd terug in Minneapolis toen het conclaaf tot een beslissing kwam.” “Oh my goodness, riep ik uit toen er witte rook uit de Vaticaanse schoorsteen kwam en Robert Francis Prevost op het balkon verscheen. Ik ken paus Leo XIV niet persoonlijk, maar ik weet wie hij is. Zijn staat van dienst in Peru deed hem op mijn lijstje van kandidaat-pausen belanden, maar de Filipijnse kardinaal Tagle stond bovenaan. Van alle Amerikaanse kardinalen is Robert Prevost wel de minst Amerikaanse. Hij is in Peru gaan leven en werken tussen de armen. Op alle vlakken is de VS al ‘the big player’ in de wereld dus daar bovenop een Amerikaan als paus verkiezen, dat was een verrassing van formaat.”
“Dat hij niet de paus is van alleen maar Amerikanen werd al duidelijk toen hij op het balkon van de Sint-Pietersbasiliek in Rome verscheen. Geen woord Engels, enkel Italiaans en Spaans. Ik zie hem als een meer gereserveerde paus, niet zo spontaan als zijn voorganger. Iets orthodoxer denk ik, maar zeker ook menselijk als je zijn homilies en toespraken leest.”
“Maar eigenlijk hebben we nog geen zicht op wat zijn beleid zal zijn. Dat wordt wachten op de eerste pauselijke buitenlandse reis. Dan neemt een paus op het vliegtuig vaak de tijd om met de pers te praten. Die reis zal zo goed als zeker niet naar zijn geboorteland zijn. Ik vermoed dat hij in de herfst naar Turkije zal gaan voor de 1.700ste verjaardag van het concilie van Nicea”, besluit Johan van Parys.
Maak kennis met de basiliek van Minneapolis en het werk van Johan van Parys op http:// mary.org/bios/johan-van-parys.
The post “Leven vol toevalligheden”: Johan werkt al 30 jaar in basiliek van Minneapolis is provided by KW.be.
