Een productiebassin van 3.000 vierkante meter dat jaarlijks evenveel prei oplevert als anderhalve tot twee hectare in volle grond? Wat tot voor kort toekomstmuziek leek, is nu realiteit. Op het landbouwbedrijf van de familie Boudry in Ieper is dit voorjaar de eerste grootschalige teelt van hydroprei in openlucht gestart. Daarmee is een revolutionaire stap gezet richting een efficiëntere preiteelt waarbij uitdagingen rond klimaat en milieu aangepakt worden.
Bij een preiveld denken we haast meteen aan een uitgestrekte akker waar de preiplantjes symmetrisch in bijna oneindig lange rijen geduldig groeien en wachten om geoogst te worden. Hydroprei hanteert een compleet andere teeltmethode. Die groeit niet in de bodem, maar op dragers die in een productiebassin drijven met constant circulerend voedingswater.
“In dit systeem sturen we water en voeding tot in het detail, waardoor we de groeiomstandigheden optimaliseren en een uniforme, gezonde prei krijgen in een kortere groeiperiode”, zegt Tim De Cuypere, onderzoeker bij de provinciale onderzoeksinstelling Inagro uit. “Zo kunnen we op een efficiënte manier meerdere teeltrondes per jaar realiseren. Bovendien garandeert de hoge plantdichtheid een optimale productie.”
Het gesloten watersysteem voorkomt ook de uitspoeling van meststoffen en beperkt het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. “Onkruiden krijgen er immers geen kans en bodemgebonden ziekten zijn uitgesloten.”
Tien jaar onderzoek
Tien jaar geleden werden de eerste stappen gezet, daarna volgde een intensieve onderzoeks- en ontwikkelingsperiode. Na succesvolle proeven in kleinere bassins werd het teeltconcept dit voorjaar voor het eerst als proefbassin op grotere schaal opgebouwd bij de familie Boudry in Ieper.
“Met hydroprei tonen we dat vakmanschap én innovatie hand in hand gaan. De eerste preirooiers, preiwasinstallaties, preiplantmachines… allemaal hebben ze hun oorsprong in West-Vlaanderen” – Bart Naeyaert, gedeputeerde voor land- en tuinbouw
“In volle grond telen we jaarlijks zo’n 24 hectare prei”, aldus Bart Boudry. “Dankzij de samenwerking met Inagro leerden we in 2022 hydroprei kennen via een klein bassin op ons bedrijf. De voordelen waren snel duidelijk. De groei is snel, het product is kraaknet en de arbeid is beperkter. We zien hier echt toekomst in.”
Het nieuwe grootschalige bassin werd ontworpen met oog voor energie-efficiëntie, duurzaamheid en inzet van hightechoplossingen. Begin juli gingen de eerste planten het water in. De komende seizoenen zal het systeem dienen voor verdere optimalisatie, demonstratie en kennisdeling.
Oogstrobot
De teeltdrager werd ontwikkeld door Hydromasters, in opdracht van REO Veiling en in samenwerking met Inagro en Indurra. In 2022 en 2023 werd door Indurra, met steun van het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (Vlaio), ook een eerste prototype van een oogstrobot gebouwd die later dit jaar in de loods naast het bassin operationeel wordt. Die zal de prei automatisch oogsten en verwerken, wat het systeem schaalbaar maakt richting de praktijk.
West-Vlaanderen is goed voor 85 procent van alle prei wordt in Vlaanderen. De sector is een economische peiler voor de hele provincie
“De proeven toonden aan dat de teelt rendabel is,” zegt Rik Decadt van REO Veiling. “De positieve resultaten van smaak- en bewaartesten geven vertrouwen in de kwaliteit. De prei is bovendien volledig vrij van gronddeeltjes, wat extra kansen biedt voor export naar markten zoals Canada en Japan.”
Dit nieuwe teeltsysteem vervangt de klassieke preiteelt niet, maar vult die aan. “De productie in volle grond en op dragers kunnen perfect naast elkaar bestaan”, benadrukt Filip Vanaken, algemeen directeur van REO Veiling. “Wij zetten volop in op beide systemen.”
Schaalbare innovatie
Vandaag groeit er in Vlaanderen in totaal om en bij de 3.650 hectare prei, waarvan 85 procent in West-Vlaanderen. Van dit West-Vlaamse areaal is 2.200 hectare bestemd voor de versmarkt en 900 hectare voor de industrie. De sector is een economische pijler voor de provincie.
Bart Naeyaert, West-Vlaams gedeputeerde voor land- en tuinbouw, beschouwt hydroprei als een strategische versneller: “West-Vlaamse telers brengen al decennia prei van topkwaliteit op de markt.”
“Met hydroprei tonen we dat vakmanschap én innovatie hand in hand gaan. De eerste preirooiers, preiwasinstallaties, preiplantmachines… allemaal hebben ze hun oorsprong in West-Vlaanderen. Nu investeren we in een duurzaam teeltsysteem, verbeteren de werkomstandigheden en houden de toegevoegde waarde in eigen streek. Dit is geen experiment, maar schaalbare innovatie.”
Telers die willen starten met hydroprei, kunnen zelf kennismaken met het nieuwe teeltsysteem. Op dinsdag 26 augustus om 13.30 uur is er een demonstratienamiddag in Ieper.
Inschrijven voor de demodag kan via deze link.
The post Hydroprei is West-Vlaamse wereldprimeur: innovatieve waterteelt krijgt eerste grote uitrol in Ieper is provided by KW.be.
