Voor velen lijkt Brugge door de eeuwen heen onveranderd. Maar is dat werkelijk zo? Koen De Brabander, sinds de 16de eeuw in rechte lijn verbonden met Brugse grond, gaat op zoek naar antwoorden. Hij vergelijkt oude beelden met het heden. Deze week neemt hij je mee naar de Kwekersstraat (toen nog Ooievaarstraat) anno 1917.
Hoewel Brugge al sinds 1838 was aangesloten op het Belgische spoorwegnet, duurde het nog tot 1889 vooraleer een lokale verbinding werd aangelegd tussen Brugge en de kust. Die nieuwe lijn van Brugge over Westkapelle naar Heist kreeg meteen flink wat verkeer: dagelijks puften er acht stoomtrams in beide richtingen over het traject.
D’ oude statie
De rit begon aan d’oude statie op ’t Zand en slingerde zich door de Noordzandstraat, Geldmuntstraat, Eiermarkt, Schouwburgplaats, Vlamingstraat, Sint-Jorisstraat en Komvest, om Brugge te verlaten richting Dudzele en Westkapelle, waar men kon overstappen naar Sluis. Snel ging het niet: gemiddeld haalde de tram zo’n 15 à 20 kilometer per uur, met een piek van 22 tot 25 km/u op open traject. In dorpskernen en drukke straten werd het tempo bewust laag gehouden, maar in vergelijking met paard en kar was dit een hele vooruitgang. De stoomtram was een veelzijdig vervoermiddel: mensen gebruikten hem voor werk, boodschappen en familiebezoek, boeren en handelaars voor de markt in Brugge, en dagjesmensen voor een rit naar zee.

Hij bood arbeiders een betaalbaar alternatief voor een voettocht naar het werk, vervoerde post, pakjes en landbouwproducten, en maakte school vlotter bereikbaar. Een ritje van het Brugse station tot in Heist duurde een uur en 28 minuten. Ook aan Ter Panne — ter hoogte van de Dudzeelse Steenweg 125 — was er een halte, die tegelijk dienstdeed als bevoorradingspunt.
Kortewagen
Stoker van de stoomtram Jan Desmidt getuigt: Op de zware lokomotief was ‘Montjie’ D’hondt machinist. We stookten met briketten van 10 kilogram. Iedere keer werden er zo’n 25 of 30 opgeladen. Als er niet voldoende voorraad was stopten we op Ter Panne waar de magazijnier nog een voer bracht met zijn ‘kortewagen’. Op de foto uit 1916 zien we het Bahnhof Ter Panne tijdens de Duitse bezetting. In de zomer van 1930 werd de stoomtram vervangen door een elektrisch exemplaar, dat tot 1955 in dienst bleef, om daarna – tot op vandaag – plaats te maken voor de lijnbussen.
(Koen De Brabander)
The post Brugge vroeger en nu: De stoomtram verbond Brugge met de zee is provided by KW.be.