Dirk Beirens van de Oostendse Gidsenkring Lange Nelle was al langer geïntrigeerd door de mysterieuze VC op het frame van de prachtige belle-époque spiegel in de hoekingang van het pas heropende Chateletje, de brasserie in een prachtig erfgoedpand aan Petit Paris. Hij dook in de archieven en stootte niet aleen op een architecturale parel, maar ook op eros en tantanos.
Dirk Beirens: “Het zijn, zo blijkt, de initialen van de bouwheer alias architect of bouwmeester en eerste eigenaar van’t Kasteeltje Victor Cremers, een Kempenzoon geboren in Turnhout op 28 februari 1856. Geen spoor echter van de man in de lokale pers of heemkundige kringen. In 2022 begon ik mijn zoektocht, die tot vandaag al een en ander opleverde. Zoals er over de Ensorroof een boeiende podcast gemaakt is, zou dit ook kunnen over ‘Who the f… was VC?’
Bovendien hangen rond het Chateletje raadsels, mysterieuze anekdotes en fantasyverhalen, zoals die over een tunnel van het hoekpand tot in de kelders van het koninklijk chalet aan de zeedijk ten tijde van Leopold II. Trouwens, de gipsen buste van de koning heb ik jaren in de hoekentree van ’t Chateletje zien staan, een subtiele hint? Of de verwijzing naar de aanwezige kleine kamertjes van een hotelbordeel met courtisanes of demi-mondaines, een klasse van wellustige vrouwen aan de rand van de hogere kringen zoals La Belle Otéro, Cleo de Merode, Berthe de Courrière en Mata Hari.”
Megalomane ambities
Victor Cremers, van opleiding bouwmeester-tekenaar, komt in 1884 naar Oostende les geven aan de Zeevaartschool. Maar tegelijk wil hij zich inwerken in lokale hogere regionen en begint hij te netwerken en te solliciteren, onder meer voor het directeurschap van het CKO, als secretaris van het Oostendse Commerciële Verbond, voor de exploitatie van de stoomtram Oostende-Nieuwpoort…
“Hij lijkt dus wel megalomane ambities te hebben”, concludeert Dirk. “Hij kent maar matig succes, maar trouwt in 1885 met de Brusselse weduwe Marie-Louise Demunter, die hem een enige dochter Lea schenkt. En hij slaagt erin een kleine 3.000 m² grond te kopen op de hoek van de Koninginnelaan en Nieuwpoortsesteenweg.”
“Hij bouwt er onder meer het huidige Chateletje op het hoekperceel, dat ongeveer 250 m² beslaat, en vereeuwigt zichzelf als bouwmeester-tekenaar-kunstenaar in de medaillons op de hoekfacade met een T-lat, een opgerold plan, eens schietlood, hamer en beitel, spatels, een palet… By the way, het hoektorentje wordt er tien jaar later, in 1895, afgebliksemd.” Huidig eigenaar Philippe De Rycke hoopt het torentje in volle glorie te kunnen laten restaureren. Kostprijs wellicht : 200.000 euro.
Moord
Het zomert in 1887, Victor Cremers gaat met zijn vrouw naar een bal en – coup de foudre – wordt halsoverkop verliefd op de jonge Oostendse modiste Gabrielle Janus, die hem afwijst. “Hij probeert opnieuw in januari 1888, wordt weer afgewezen en bedreigt haar en haar zogezegde vriend-rivaal, zeilmaker Jacques Deweerdt. In de avond van dinsdag 17 januari 1888 ontmoetten beide rivalen elkaar op het Marie-Joséplein, toen nog Place du Theatre, en Victor Cremers schiet Jacques dood.
Victor wordt bijna gemolesteerd tijdens zijn overbrenging naar de Brugse gevangenis, komt later voor het Hof van Assisen en wordt op 1 mei van hetzelfde jaar vrijgesproken met het argument ‘wettige zelfverdediging’. Datzelfde jaar worden zijn zes eigendommen openbaar te koop gesteld, maar pas in 1891 worden ze aangekocht door bankier Steyvers uit Brussel. De familie VC lijkt nu van de aardbodem verdwenen en gaat in rook op.”
Spoor bijster
“Als in augustus 1896 de oude Sint-Pieterskerk in brand vliegt, is een zekere Victor Cremers één van de redder-helden die helpt blussen, maar is het die van het Chateletje? Mijn laatste Cremers-sporen zijn: hij doet in 1907 mee aan de gemeenteraadsverkiezingen van deze stad met de eenmanslijst Farceur en behaalt elf stemmen, het jaar daarop begeleidt hij – volgens de organisator op schitterende wijze – de muzikale kring Peter Benoit op een reis naar Edinburgh.”
Mochten er lezers zijn die meer weten over Victor Cremers, dan verneem Dirk dat graag via [email protected].
The post Dirk Beirens op het spoor van Victor Cremers, bouwheer van het pas heropende Le Chatelet: “Schoot liefdesrivaal neer op Marie-Joséplein” is provided by KW.be.
