Oostende zal het kunstwerk van Hew Locke aan de Drie Gapers niet realiseren. Dat is definitief gebleken op de gemeenteraad van maandag. De nieuwe meerderheid maakte brandhout van het vier jaar durende participatietraject van het vorige stadsbestuur.
Gewezen schepen Silke Beirens (Trots op Oostende) verdedigde het participatietraject en de keuze voor het kunstwerk van Hew Locke, waarbij voor het ruiterstandbeeld vijf masten zouden geplaatst worden, die de bezoeker zouden aanzetten tot reflectie over het koloniale verleden. “Dit had Oostende op de wereldkaart kunnen zetten. En er was wel degelijk participatie. Er werden duizenden mensen betrokken, er kwamen scholen, er werden 350 postkaarten ingestuurd en er waren 360 online-reacties. Nooit eerder was er over een kunstwerk zoveel participatie, dialoog en inspraak geweest.” Beirens haalde verschillende keren uit naar SP.a/Stadsmakers/Vooruit, verwees naar de Rock Strangers en verraste: “Ik wil ook niets horen over Lange Nelle of Dikke Mathille. Ik had er niets mee te maken.”
Beirens nam daarmee afstand van de fel bekritiseerde plannen uit de vorige legislatuur om het licht van vuurtoren Lange Nelle aan één kant af te schermen (een maatregel die na protest heel snel weer werd afgevoerd) en om Dikke Mathille te verplaatsen naar een sokkel van het Kursaal (wat, evenzeer na protest, niet werd gerealiseerd).
Postkaartje
Schepen Judith Ooms (Vooruit Plus) verdedigde het stopzetten van de realisatie van het kunstwerk van Locke. “We zullen zelf wel ons eigen argumenten kiezen om dat te doen”, liet ze fijntjes weten. “Er is over dit dossier met de brede bevolking amper in dialoog gegaan. De meeste Oostendenaars wisten niet dat het beeld er zou komen tot vorige week.”
De stopzetting van het kunstproject leidde bij veel Oostendenaars tot verbazing omdat ze niet eens wisten dat het zou gerealiseerd worden. Gemeenteraadslid Sam Vancoppenolle sprak op buikgevoel: “Geloof me, de meerderheid van de mensen wist er niet van. Er was geen draagvlak en participatie is meer dan enkel de ‘gele briefkaart’-schrijvers betrekken.”
Judith Ooms:” We zullen geen iconische sites veranderen zonder dialoog. Dat geldt voor de toren achter de Thermen, het verleggen van Dikke Mathille en dus ook de Drie Gapers.” Ooms maakte brandhout van het door Beirens bejubelde participatietraject: “De toevallige passanten op de Zeedijk werden aangesproken en werden dan ‘de stem van de Oostendenaar’. Van alle reacties hebben er precies 39 gekozen voor het kunstwerk dat daarna weerhouden werd. Er was geen mandaat van de bevolking voor het transformeren van de site en voor het gekozen kunstwerk.”
Brokkeltraject
Ooms kwam nog met gênante elementen: “Er waren elf voorstellen, waarvan er vijf niet realiseerbaar waren door erfgoed-, praktische of financiële redenen. Toch werden aan de bevolking elf voorstellen getoond. Alsof er een echte keuze kon gemaakt worden. Het komt in de buurt van schijnparticipatie.” Ooms diepte ook nog een verhaal op van de commissie die op 7 november 2024 oordeelde over het kunstwerk: “Er was geen consensus en er werd gestemd zonder stemprocedure. Bepaalde mensen stemden de ene keer wel en de andere keer niet mee. Maar bon, de commissie die zou beslissen kwam met een top-drie. Op de eerste plaats stond het werk ‘astronaut’. Nadien is de top-drie aangepast en was er een andere winnaar. Op het schepencollege werd dat vervolgens bekrachtigd en op het moment dat ze wisten dat er een ander stadsbestuur zou komen, hebben ze het budget opgetrokken van 50.000 naar 85.000 euro. Het was een brokkeltraject zonder echte dialoog met de Oostendenaars.”
Koloniale sporen
De kans dat Oostende alsnog met Locke in zee gaat, is nihil: hij trok de prijs intussen op naar meer dan 100.000 euro en liet weten niet open te staan om het op een andere plaats te realiseren. Judith Ooms loofde de start die in de vorige bestuursperiode werd genomen: “We bouwen verder om het koloniaal verleden een plek te geven in de openbare ruimte. Het verleden heeft op vandaag een grote impact op racisme en discriminatie, ook in Oostende.”
The post Oostende blijft bij standpunt dat antikoloniaal kunstwerk aan Drie Gapers er niet komt: “Participatie was brokkeltraject” is provided by KW.be.
