Net nu een schandaal met een zaaddonor de voorpagina’s en nieuwsuitzendingen domineert, brengen Lieven Bulckens en Elke Lahousse een pakkend boek uit over donorkinderen en hun gezin. Ook zelf kregen Lieven en Elke via een zaaldceldonor een kindje, Odie. “De donor heeft ons het mooiste geschenk ooit opgeleverd.”
“Via een donor zwanger worden, is bij niemand het plan A, maar uiteindelijk zijn we een heel gewoon gezinnetje.” Aan het woord zijn fotograaf en documentairemaker Lieven Bulckens (43) en Elke Lahousse (42). Zij is aan de slag als journaliste bij Weekend Knack en heeft Torhoutse roots.
Het koppel leerde elkaar zo’n twintig jaar gleden als student in Leuven kennen en al bij hun eerste ontmoeting vertelde Lieven dat hij onvruchtbaar was – iets wat hij al sinds zijn elfde wist.
“We hadden dus ruim de tijd om uit te vissen of we een kinderwens hadden en hoe we die in realiteit wilden omzetten”, leggen ze uit. “Uiteindelijk bleek een zaadceldonor voor ons de beste optie, al liep het parcours niet altijd even vlak. Net daarom hebben we dit boek gemaakt. Omdat we destijds graag zelf hadden gelezen hoe andere gezinnen hierover praten.”
Taboe doorbreken
Naast hun eigen verhaal brengen Elke en Lieven in De donor en wij ook dat van een vijftiental andere gezinnen respectvol in woord en beeld. “Een bewuste keuze, want we willen ook tonen om wie het gaat, hun geluk ook letterlijk in beeld brengen. Daarnaast willen we ook helpen om het taboe rond het thema te doorbreken, want er hangt nog steeds een zekere zweem van schroom rond. Begrijpelijk, als je bijvoorbeeld een diagnose van onvruchtbaarheid moet verwerken. Maar donors doen iets heel mooi, ze zijn er om mensen te helpen.”
“We hebben het Odie al op zijn geboortedag geboortedag verteld: hij is bij ons dankzij een zaadceldonor. Voor hem is het altijd zo geweest, zonder dat hij daar veel vragen over stelt”
Nochtans zijn donorkinderen geen nicheverhaal, zo leren de cijfers ons. “Jaarlijks komen minstens 1.500 kinderen op die manier ter wereld. Goed voor 1,3 procent van het totale aantal geboorten in ons land. Dat betekent dat een lagere school met vier klassen in het zesde leerjaar zeker één of twee donorkinderen telt. Of een uitverkochte Ancienne Belgique 25 donorkinderen herbergt. Om maar te zeggen: dit maakt deel uit van onze collectieve leefwereld.”
Door zowel hun eigen verhaal als dat van hun lotgenoten te brengen, willen Elke en Lieven donorschap bespreekbaarder maken. “Wij hebben onze situatie nooit anders voorgesteld dan ze is. Ook naar Odie toe. Hij weet heel goed dat papa’s zaadjes niet werken en het ziekenhuis ons geholpen heeft om hem op de wereld te zetten.”

“We hebben het hem zelfs al op zijn geboortedag verteld. Voor hem is het altijd zo geweest. Zonder dat hij daar veel vragen over stelt. En de dag dat die vragen er alsnog zullen komen, staan we voor hem klaar. Ook wanneer hij op zoek wil naar zijn genetische vader.”
Al moet daarvoor de donoranonimiteit eerst afgeschaft worden. “Dat zou tegen 30 juni 2027 het geval moeten zijn. Toe te juichen, want wij beschouwen het voor elk donorkind als een basisrecht om te kúnnen te weten komen waar het vandaan komt.”
“Dat kan helpen om existentiële vragen te beantwoorden, maar evengoed de kleinere vraagstukken van het leven. Waarom ben ik linkshandig, bijvoorbeeld.”
Debat aanzwengelen
Het recente schandaal, waarbij een Deense donor met kankerverwekkend gen in ons land veertien kinderen verwekt heeft, hoeft volgens Lieven en Elke de fundamenten van het donorschap niet op losse schroeven te zetten. “Uiteraard kwam het nieuws ook bij ons stevig binnen. Maar de donor zelf treft hier geen enkele schuld.”
“Donorkinderen zijn doorgaans zelfs gezonder dan kinderen die via de natuurlijke weg verwekt worden”
“Dit verhaal is opnieuw een stevig argument om de anonimiteit af te schaffen en de traceerbaarheid zo transparant mogelijk te maken. Donorkinderen zijn gemiddeld gezien zelfs gezonder dan kinderen die via de natuurlijke weg geconcipieerd worden, want een van de genetische ouders is doorgaans erg grondig gescreend.”
Elke en Lieven hopen dat hun boek het donordebat mee zal aanzwengelen en meer mensen zal aansporen om zich als donor te registreren. “Hopelijk helpt het boek mensen inzien dat donorconceptie ook een mooie kant heeft.”
“Ons heeft het alvast het mooiste geschenk ooit opgeleverd. Onze Odie in huis zien rondlopen, zien groeien en bloeien… Iets mooier kunnen we ons niet meer indenken. Een donorgezin is vooral een doodnormaal gezin. En een gezin is wat de leden ervan maken. Daar draait het toch allemaal om?”
‘De donor en wij’ is uitgegeven bij Pelckmans, telt 238 pagina’s en kost 24,5 euro.

The post “Die donor gaf ons Odie, het mooiste geschenk van ons leven”: Elke (42) en Lieven (43) schrijven pakkend boek over donorfamilies is provided by KW.be.