Zes voetbalvelden per week. Zoveel beton is er in tien jaar bijgekomen in West-Vlaanderen. In slechts drie gemeenten daalde het aantal vierkante meters steen. Ontharden is nochtans cruciaal in de strijd tegen droogte en wateroverlast. Is jouw gemeente groener of grijzer geworden? Check het op onze interactieve kaart.
Roeselare heeft er sinds kort een groene oase bij: het meer dan 9.000 vierkante meter grote Moermanpark is dankzij 130 bomen, perkjes, paadjes en een speelpleintje in niets meer te vergelijken met de grijze parkeerplaats die er vroeger lag. “Waar beton lag, groeit nu gras. Waar water ondergronds verdween, loopt het nu zichtbaar tussen bloemen en stapstenen”, zei schepen van Stadsontwikkeling Nathalie Muylle (CD&V) bij de opening. (lees verder onder de afbeelding)

Een toonvoorbeeld van ontharding, lijkt het. En dat is nodig, want Roeselare is een van de meest verharde plaatsen in West-Vlaanderen. Alleen Kuurne, Izegem en Oostende scoren op dat vlak hoger. Meer dan 35 procent van de grond in Roeselare is bedekt met gebouwen, wegen, pleinen en parkeerplaatsen.
“In 2022 hebben we een andere koers ingezet, die resultaten zullen hopelijk snel zichtbaar zijn in de cijfers”
Dat is net geen 10 procent meer dan tien jaar geleden, daarmee is de Rodenbachstad de weinig benijdenswaardige sterkste stijger in onze provincie. “Door een intussen achterhaald juridisch bindend plan uit 1991 – waarbij de focus lag op stadsuitbreiding – zijn we sinds 2022 op zoek naar andere mogelijkheden om te ontharden. De resultaten zullen de komende jaren wel zichtbaar worden in de cijfers”, klinkt het.
Geen uitzondering
Roeselare is geen uitzondering. 59 van de 62 West-Vlaamse gemeenten hebben vandaag meer verharde oppervlakte dan tien jaar geleden. Volgens de meest recente cijfers van het Departement Omgeving van de Vlaamse overheid ligt er in onze provincie 46.900 hectare verharde grond, tegenover 44.793 tien jaar eerder. Dat wil zeggen dat er elk jaar gemiddeld 300 voetbalvelden aan beton is bijgekomen. Dat zijn er bijna zes per week. (lees verder onder de kaart)
Ontharden is nochtans van groot belang in de strijd tegen langdurige droogte of plotse wateroverlast. Experts pleiten er dan ook al langer voor om slim te ontharden, zodat regenwater niet langer rechtstreeks in de riolen terechtkomt maar wel in de bodem.
Actief ontharden
Wat meteen opvalt is dat de bodem vooral in het zuiden en het midden van onze provincie het hard te verduren krijgt. Dat is dan ook de meest verstedelijkte regio van de provincie, gekenmerkt door veel industrie. Kuurne spant de kroon met een verhardingsgraad van liefst 43 procent, gevolgd door Izegem, Oostende, Roeselare, Waregem, Harelbeke, Deerlijk, Menen en Brugge. “In onze regio moet er veel aandacht gaan naar ontharding en zuinig ruimtegebruik”, reageert Jeroen Vanthournout van Intercommunale Leiedal. (lees verder onder de afbeelding)

“Dit trekken we door naar elk project dat we begeleiden. Zo kochten we onlangs een site in Avelgem waar een oud textielbedrijf naast de Schelde stond, eigenlijk een historische fout. Door het te slopen geven we 1,2 hectare grond terug aan de natuur. Waar moet bijgebouwd worden om te ondernemen, zetten we in op circulair en gedeeld gebruik, zodat we de beschikbare ruimte voor verharding zo efficiënt mogelijk inzetten.”
Niet verrassend heeft de Westhoek en het Brugse Ommeland het minste beton liggen op hun grond.. Zuienkerke is met 4,2 procent de minst verharde gemeente in West-Vlaanderen.
Het kan anders
Toch is er ook goed nieuws. De verharding is van alle Vlaamse provincies met slechts 4,7 procent het minst sterk toegenomen in onze provincie. Limburg, de minst verharde provincie, zag er dan weer meer dan 11 procent steen bijkomen… (lees verder onder de grafiek)
Drie West-Vlaamse gemeenten bewijzen dat het anders kan. Jabbeke, Mesen en Spiere-Helkijn zagen de verharding in tien jaar – zeer licht – dalen. Volgens burgemeester Mathias Goos (Pro8587) van die laatste gemeente is dat geen toeval, maar het resultaat van actief ontharden.
“Als gemeente geven we het goede voorbeeld, onze inwoners doen niet moeilijk wanneer we hen vragen om te ontharden”
“We voeren al jaren een bewuste strategie. We ontharden bij elk gemeentelijk renovatieproject. Een betonnen wandelpad van twee meter breken we af en vervangen we door een waterdoorlatend karrenspoor, bijvoorbeeld. Bij private bouwvergunningen stellen we bijna altijd ontharding als voorwaarde, en we ondervinden daar weinig weerstand bij. Ook onze inwoners trekken aan dezelfde kar: wij geven als gemeente het goede voorbeeld, zij volgen ons daarin.”
The post IN KAART Verharding blijft toenemen: bijna elke dag komt er een voetbalveld aan beton bij is provided by KW.be.