Het vroeg redelijk wat overleg én de handtekening van niemand minder dan generaal Frederik Vansina, maar uiteindelijk lukte het dan toch: toegang krijgen tot het ‘Radio Communications Center’ (RCS) in de Predikherenstraat. Het militair domein met de vier grote antennes, weet je wel. Honderd jaar na de oprichting in 1923 is het zendstation weer actueler dan ooit.
Eén zaak is duidelijk: in het Radio Maritiem Zendstation van Wingene raak je niet zomaar binnen. Het vraagt groen licht van voormalig F16-gevechtspiloot, generaal en stafchef van het Belgisch leger Frederik Vansina en zonder formele toestemming en specifiek beveiligde toegangsprocedures wil de stevige kettingslagboom niet opengaan. Een duidelijk waarschuwingsbord met in schreeuwerige letters Gevarenzone kun je als journalist dan best niet negeren.
Maar eenmaal binnen worden we hartelijk onthaald door kapitein-commandant Eddy Van Bockstal (62). Hij leidt ons rond in de ruime lokalen van het RCS, waar ooit meer dan 120 man werkte. “Vandaag beschikken we over een ploeg van zeven man, waaronder heel gespecialiseerde techniekers”, vertelt Van Bockstal. “We kunnen er nog een paar gebruiken. Eigenlijk moet je de stiel hier on the job leren, want er bestaat gewoon geen opleiding voor.”
Russische activisten
Hoe komt het dat dit Wingense zendstation na ruim een eeuw nog altijd bestaat, ondanks het groeiend aantal high-tech communicatiemiddelen en steeds meer doorgedreven Sattelite Communication (SATCOM)? “In alle bescheidenheid mag ik wel zeggen dat we sinds de oorlog in Oekraïne opnieuw belangrijker zijn geworden”, stelt Van Bockstal. “Door datanetwerken, trans-Atlantische onderzeese kabels en satellietcommunicatie dreigden we overbodig te worden. Maar kijk: vitale kabels in de Baltische Zee worden beschadigd, communicatiesystemen worden gekraakt.”
“Er zijn onteigeningen bezig om het militaire domein in Wingene gevoelig uit te breiden”
“Russische activisten slaagden er vorig jaar in zes Europese satellieten te hacken. Onder meer de Nederlandse zender BabyTV werd plots overspoeld met Russische legerpropaganda. Was die peuterzender belangrijk? Natuurlijk niet. Maar die activisten wilden gewoon aantonen dat ze dat met andere zenders ook zouden kunnen. De radiocommunicatie van Defensie is goedkoper dan SATCOM en moeilijker te jammen. Er is dus nood aan een strategisch alternatief, een back-up in geval van nood. Dat maakt ons relevanter dan ooit.”
Donororganen
Het Wingense RCS telt twee militaire kwartieren: een zendstation in Wingene en een ontvangststation in Oudenburg. Gescheiden, omdat ze elkaar anders zouden storen. Zo verzorgt RCS dus de radiocommunicatie tussen militaire eenheden, tussen wal en zeevaart wereldwijd, maar ook voor binnenschippers, Naval Text Messaging (NAVTEX), voor de basis in Koksijde, de begeleiding van transport van donororganen, search & rescue-operaties (SAR) in ‘s werelds drukst bevaren Noordzee en zelfs Space Weather-condities bij opvallende zonne-uitbarstingen of zonnevlekken! Interessant voor het KMI.
Dat de Noordzee toegang geeft tot Vlaamse en Zeeuwse zeehavens is ook niet onbelangrijk. Het is dan ook niet toevallig dat het RCS deel uitmaakt van het internationaal Nato-communicatienetwerk. “Er zijn voor het ogenblik onteigeningen bezig om het militaire domein in Wingene gevoelig uit te breiden”, vertelt Van Bockstal. “Dat zal ons toelaten extra antennes te plaatsen.” De World Radio Conference (WRC) wil vanaf dit jaar de digitalisering van maritieme kanalen verbeteren. De groeiende vraag naar smart shipping (zelfvarende schepen) maakt draadloos verzonden data opnieuw interessant.
Niet fotograferen
Er staan nogal wat nieuwe projecten op til in Wingene, met onder meer de modernisering van de radio-installaties. Dat is al enkele jaren bezig, maar we mogen die nieuwe apparatuur niet fotograferen. Eigendom van Defensie en dus niet voor onbevoegden. “Er komen ook nieuwe antennes en composietpalen”, vervolgt de commandant. “Uiteraard is ons zendstation ook een fantastisch stukje geschiedenis. Je vindt hier nog Marconi’s uit de jaren 50 en toestellen die ooit werkten met fietskettingen. Ideaal voor een museum.”
Het zendstation in Wingene heeft ook de ruimte en de infrastructuur, om bijvoorbeeld een nieuw opleidingscentrum voor communicatie-specialisten te worden. “Dat zijn mogelijke scenario’s”, reageert Van Bockstal. Want Europa kan vandaag niet waakzaam genoeg zijn.
The post Exclusieve kijk achter de schermen van ‘Radio Communications Services’ in Wingene: “Sinds de oorlog in Oekraïne zijn we opnieuw belangrijk geworden” is provided by KW.be.
