In het kader van de tachtigste verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft Stad Nieuwpoort zaterdag met eerbied en dankbaarheid vijf struikelstenen onthuld ter nagedachtenis van vijf moedige stadsgenoten die actief waren in het verzet: Marcel Beun, Kamiel Top, Roger Vyvey, Emile Fryns en Honoré Houvenaghel. In de komende jaren komen er nog 16 struikelstenen bij voor andere Nieuwpoortse verzetshelden.
In het kader van de tachtigste verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog wil Stad Nieuwpoort de weggevoerden en de helden van het verzet passend eren. Zij die in de verschrikkelijke kampen van de nazi’s terechtkwamen en er in gevangenschap gestorven zijn. Maar ook zij die het overleefden en naar huis konden terugkeren.
Deze Nieuwpoortenaren worden jaarlijks herdacht op V-dag, aan het gedenkteken voor de Nieuwpoortse oorlogsslachtoffers. Maar er wordt naar gestreefd om elk van hen ook een persoonlijk memoriaal te geven. Dat gebeurt in de vorm van Stolpersteine of struikelstenen.
Kleine gedenkplaatsen
Deze opvallende stenen in het straatbeeld brengen slachtoffers van het nazisme tijdens de Tweede Wereldoorlog in herinnering. De Stolpersteine worden ingemetseld in de stoep voor de vroegere woonplaatsen van mensen die door de bezetter werden opgepakt, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord werden gedreven.
Ze nodigen voorbijgangers uit om letterlijk en figuurlijk even stil te staan bij het leven en de opofferingen van zij die hun vrijheid – en vaak ook hun leven – gaven in verzet tegen de bezetter. Het aanbrengen van struikelstenen is een bijzonder herdenkingsproject van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. In heel Europa liggen nu al meer dan 100.000 van die stenen, in meer dan 2.000 steden en gemeenten. Nu ook in Nieuwpoort.
Met de struikelstenen in Nieuwpoort wordt eer betuigd aan Marcel Beun, Kamiel Top, Roger Vyvey, Emile Fryns en Honoré Houvenaghel.
Brede betrokkenheid
De onthulling van elke steen in Nieuwpoort gebeurde in aanwezigheid van familie en nabestaanden, wat zorgde voor bijzonder persoonlijke en af en toe emotionele momenten. Speciaal voor deze gelegenheid werden houten kistjes vervaardigd door de schrijnwerkers van Stad Nieuwpoort. Deze werden over de struikelstenen geplaatst, voorafgaand aan de onthulling. Leerlingen van diverse Nieuwpoortse scholen en kinderen van de buitenschoolse opvang beschilderden de kistjes en leerden op school de verhalen van de geëerde verzetslieden kennen. Een zeer belangrijk gegeven, vindt eerste schepen Bert Gunst, tevens bevoegd voor Oorlogsherdenking.
“Met dit struikelsteeninitiatief onderstreept Stad Nieuwpoort haar blijvende engagement om de offers van haar inwoners tijdens de Tweede Wereldoorlog blijvend te herdenken. De struikelstenen zijn niet enkel gedenktekens, maar ook krachtige educatieve ankerpunten voor huidige en toekomstige generaties. Net daarom is het belangrijk dat jongeren betrokken worden bij dit project. Zo beseffen ze wat hun stadsgenoten van weleer voor ons allen hebben gedaan. Door actief deel te nemen aan het herdenkingsgegeven blijft ook bij de jongere generatie de herinnering aan de verzetshelden levend.”
Sluitstuk en aanzet
De inhuldiging van de vijf Stolpersteine vormt een symbolisch sluitstuk van een bijzonder herdenkingsjaar, dat reeds in september 2024 werd afgetrapt met de plechtigheid rond de bevrijding van Nieuwpoort door Canadese troepen.
In het najaar van 2024 en de eerste helft van 2025 stond de IJzerstad stil bij dit boeiend stuk geschiedenis via lezingen, de succesvolle theaterwandeling De Tekenaar(s) van het Verzet, de jaarlijkse V-dag-plechtigheid op donderdag 8 mei en nu dus de plaatsing van deze eerste struikelstenen.
Burgemeester Kris Vandecasteele beschouwt de inhuldiging van de struikelstenen echter niet als een eindpunt. “Ook al markeert het neerleggen van deze vijf Stolpersteine het einde van de herdenking rond 80 jaar einde Wereldoorlog II, toch voelt dit niet als een slot. Integendeel, het is een aanzet. Want er volgen nog meer struikelstenen in de komende jaren. Zo tillen we de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog voorbij dit herdenkingsjaar en zorgen we ervoor dat de moed van gewone burgers nooit vergeten wordt.”
In de komende jaren krijgen nog 16 andere Nieuwpoortse verzetslieden en weggevoerden een struikelsteen. In totaal zullen zo 21 personen op deze manier herdacht worden.
NOOT: Op zondag 18 september 2022 werd reeds een struikelsteen voor Marcel Beun ingehuldigd, voor zijn vroegere woning in de Pieter Braeckelaan. Er was echter een fout geslopen in het opschrift. Daarom werd beslist om dit exemplaar te verwijderen en een nieuwe struikelsteen in te huldigen op zaterdag 24 mei. Deze nieuwe struikelsteen vermeldt nu de correcte informatie over Marcel Beun.
The post Nieuwpoort onthult eerste vijf struikelstenen voor verzetshelden uit de Tweede Wereldoorlog: “De moed van gewone burgers nooit vergeten” is provided by KW.be.
