Het kan verkeren, zeker in de politiek. Vlaanderen leerde Bram Van Hecke twee jaar geleden kennen als leider van de boerenkrijg. Toen stond hij vaak op de barricaden tégen CD&V. Nu is de 29-jarige West-Vlaming verkozen tot nationaal jongerenvoorzitter ván CD&V. Zijn ambitie? De partij wakker schudden en een geweten schoppen. In zijn eerste grote interview neemt hij alvast geen blad voor mond.
De Plassendaleburg in Oudenburg. We gaan wandelen op het idyllische jaagpad langs het kanaal Brugge-Oostende. Bram Van Hecke wijst naar een rode hoeve in de verre polders. “Daar ben ik opgegroeid. Tussen de koeien en de natuur. Daarom wou ik hier afspreken. Deze plek bewijst dat landbouw en natuur wél samengaan, hoe moeilijk het soms ook is.”
Van Hecke was van 2019 tot 2024 voorzitter van Groene Kring, de organisatie van jonge land- en tuinbouwers. In die hoedanigheid stond hij vaak op de barricaden tegen het landbouwbeleid, ook van CD&V. Denk aan stikstof. Vorig jaar maakte hij de overstap naar de politiek. “Waarom? Omdat ik voortdurend te horen kreeg: Als je het allemaal zo goed weet, doe het dan zelf. En voilà, hier loop ik dan.” (lacht)
Vrijdag werd u verkozen tot jongerenvoorzitter. Zal dat uw leven door elkaar gooien?
“Ik denk dat wel. Het zal nóg iets drukker worden, denk ik. Maar het grootste verschil is de verantwoordelijkheid die met dit mandaat komt. Als een nieuwe paus verkozen wordt, trekt hij zich enkele ogenblikken terug in de Kamer der Tranen, hoorde ik onlangs. Ik wil me niet vergelijken met de paus, maar ik had ook zo’n momentje nodig toen ik hoorde dat ik verkozen was. (enthousiast) Ik was geen kandidaat-voorzitter omdat dat schoon op mijn LinkedIn zou staan. Ik wil hier iets realiseren. Ik wil de christendemocratie opnieuw scherper en zichtbaarder maken.”
U treedt in de voetsporen van enkele monumenten. Wie is uw grootste voorbeeld?
(knikt) “Laat ons zeggen dat er drie iconische voorzitters waren: Sammy Mahdi, Eric Van Rompuy, die enkele regeringen liet vallen, en Wilfried Martens. (denkt na) Als ik iemand moet noemen, zeg ik Martens. Ik vind dat een politieke partij moet vertrekken vanuit haar ideologische basis en zelf een aanbod moet doen aan de kiezer. Martens was daarin de beste. Wat hij als jongerenvoorzitter op tafel legde, het federalisme bijvoorbeeld, heeft hij later ook effectief gerealiseerd. (even stil) Dat is iets wat ik mis bij onze moederpartij. Wij moeten weer een aanbodpartij worden, durven zeggen waarvoor we staan, zonder angst voor de kiezer.”
“Ik wil de christendemocratie opnieuw scherper en zichtbaarder maken”
Wat is de eerste taak van een jongerenpartij? Is dat tegen de schenen schoppen van de moederpartij?
“Wij zijn in de eerste plaats het geweten van de partij. Als de moederpartij iets doet dat indruist tegen onze idealen, gaan wij onze voet zetten. Dus ja, ook tegen de schenen schoppen. Maar we gaan dat vooral intern doen. Sorry daarvoor.” (lacht)
Laten we eens uitzoomen: ziet u nog een toekomst voor een christendemocratische partij?
“Ja, natuurlijk. Ik vind dat zelfs een gekke vraag. (op dreef) Is er nog een toekomst voor een partij die zegt dat élke mens telt? Ja, toch! Wij zijn de enige partij die deze idealen uitdraagt. Soms worden we vergeleken met N-VA, maar die vergelijking gaat niet op. N-VA wantrouwt mensen, zeker mensen die het moeilijker hebben. En een tweede ding dat onze partij uniek maakt: de focus die wij leggen op onze cultuur, onze waarden en normen. Dat is wat onze samenleving bindt. Ik vind zelfs dat we daar de laatste jaren te weinig fier op zijn. We mogen dat méér uitdragen.”
Vrij vertaald: u zou de C behouden in de naam?
“Waarom zouden we niet fier zijn op de C? Sommigen schieten in een kramp, omdat ze bang zijn voor de link met de schandalen in de kerk. Maar weet je waarom Georges-Louis Bouchez (MR) zo succesvol is? Omdat hij nooit twijfelt. Als je zelf twijfelt aan je waarden, gaat ook je achterban twijfelen. Ik ga niet akkoord met wat Bouchez zegt, maar de trotse manier waarop hij zijn idealen uitdraagt, daar mogen wij een voorbeeld aan nemen. (benadrukt) De christelijke waarden, dat zijn ook ónze waarden, dat is ons DNA. Ik voel geen schroom om dat te zeggen.”
Vindt u een nieuwe naam nodig?
“Niet echt, neen. Ik denk niet dat dit zal helpen.”
Hoe verklaart u dat uw partij is weggezakt tot amper 13 procent van de stemmen?
“Omdat we te vaak meewaaiden met de wind. Dat was het grote probleem, volgens mij. We zijn de voorbije jaren, decennia zelfs, te vaak meegegaan in dingen die goed klinken. En waarom? Omdat we bang waren voor de kiezer. Maar waar stonden wij zelf voor? Dat wist amper iemand. Als politicus moet je de wind durven trotseren, zeggen waar je zélf voor staat, ook al klinkt het soms niet populair.”
Geef eens een voorbeeld.
“De afschaffing van de opkomstplicht. Als christendemocraten hadden wij dat nooit mogen aanvaarden. Verantwoordelijkheid is immers een cruciaal begrip voor ons. Dat je de mensen vraagt om één keer in de zes jaar naar het stemlokaal te gaan, is dat echt te veel moeite? Ik vind van niet. Je moet ook burgers voor hun verantwoordelijkheid durven zetten. Idem trouwens voor het debat over de smartphone en sociale media. Waarom moet de overheid dat allemaal willen bepalen? Laat dat toch over aan scholen en ouders.”
Bij Open VLD klinkt de analyse dat de partij zich kapot bestuurd heeft. Is dat ook een verklaring voor de val van CD&V?
“Het probleem is niet zozeer dat een partij mee bestuurt, wél dat een partij compromissen maakt die niet meer verdedigbaar zijn bij de achterban. Dat was inderdaad ook bij CD&V een probleem. De andere partijen zagen ons als een evidentie: ‘Die gaan toch meedoen, want ze doen altijd mee’. En wij deden ook effectief altijd mee. Wij hadden bijvoorbeeld nooit in de Vivaldi-regering mogen stappen. Gelukkig is dat de voorbije jaren aan het keren. Vorige legislatuur hebben Sammy Mahdi (partijvoorzitter, red.) en Jo Brouns (Vlaams minister, red.) af en toe een lijn getrokken. En zo hoort het ook. Je zag trouwens de N-VA schrikken daarover. Ze waren dat niet gewoon van ons. Daarom heb ik goede hoop voor de toekomst: ik denk dat we weer op de goede weg zijn.”
“Wij moeten durven zeggen waarvoor we staan, zonder angst voor de kiezer”
Kan u zich helemaal vinden in het beleid van de federale regering?
“Ja. Het is goed dat deze regering de focus legt op de begroting. Het is ook goed dat ze de lasten wil verschuiven van arbeid naar kapitaal. Bovendien worden enkele anomalieën aangepakt, zoals de werkloosheid in de tijd. Ook de extra investeringen in Defensie zijn nodig. Europa moet immers kunnen instaan voor zijn eigen veiligheid. Al wil ik hier wel waarschuwen. Het is goed dat we nu naar twee procent gaan, maar wij passen voor een opbod naar meer.”
Zijn de uitspraken van Defensieminister Theo Francken (N-VA) over Israël geen probleem aan het worden?
“Dat Theo Francken toetert, is natuurlijk niet nieuw. Ik vind persoonlijk … (even stil) Soms zegt hij dingen die echt zum kotzen zijn. Heel vieze dingen. Vorig weekend bijvoorbeeld over Israël en Eurosong. Wat als de mensen volgend jaar voor Wit-Rusland stemmen? Misschien omdat ze dat een mooi liedje vinden, of omdat alle Wit-Russen zelf gestemd hebben, of wat dan ook. Gaan we dan ook zeggen: ‘Het volk heeft gesproken, laten we vrienden worden van Wit-Rusland’? Wat een onzin! (benadrukt) Het gaat hier over Eurosong, hé. Daaruit concluderen dat het volk gesproken heeft, slaat nergens op. Ik stel me veel vragen bij wat de man zegt en doet.”
Is dat geen probleem aan het worden voor de regering?
“Dat weet ik niet. Wat is zijn intentie? (haalt schouders op) Hij wil aandacht, volgens mij. En dat lukt hem ook. Maar we moeten daar misschien niet meer aandacht aan besteden dan nodig is.”
Laten we eens naar uw parcours kijken. In welk gezin bent u opgegroeid?
“In een warm gezin waar hard gewerkt werd. We waren met vier kinderen thuis. Elke zaterdagochtend kregen we een takenlijst. En dat ging niet over de vaatwas vullen of zo. Dat ging over de varkens eten geven en zulke dingen. Mijn moeder zei altijd: ‘Heb je geen zin, doe het dan met tegenzin’. (lacht) Op zondagochtend kregen we gelukkig wat meer respijt. Neen, ik blik daar met plezier op terug. Het gebeurt nog altijd dat ik eens meehelp. De koeien melken en zo. Ik vind dat leuk.”
Wou u de boerderij nooit overnemen?
“Ik heb daar dikwijls over nagedacht, maar ik denk dat de goesting nooit echt groot genoeg was. Bovendien toonde mijn jongste broer net iets meer interesse. Hij woont nog thuis en is nog altijd van plan om over te nemen. Ik ga eerlijk zijn: dat is ook comfortabel voor mij. Zo moet ik daar nooit écht over nadenken. (even stil) Het gebeurt wel eens dat mijn vriendin zegt: ‘In een ander leven zouden wij misschien toch moeten boeren’. Maar dan maken we dat nooit concreet.”
Is de reden niet gewoon dat u aan politiek wil doen, dat dat uw grootste passie is? Ik voel het aan de manier waarop u spreekt over politiek.
(grijnst) “Dat is misschien wel waar, ja. Als voorzitter van Groene Kring heb ik vijf jaar lang heel kritisch gekeken naar het beleid. Dat lag mij wel. Maar toen kwam de vraag om zelf de handen vuil te maken en in de politiek te stappen. Ik heb ja geantwoord, zonder al te lang na te denken.”
Ook als jongerenvoorzitter blijft u werken op het kabinet van Jo Brouns, die bevoegd is voor Landbouw en Omgeving. Is dat wel gezond?
“Goede vraag. (denkt na) Als het gaat over landbouw, ga ik natuurlijk het beleid van de minister verdedigen. Het omgekeerde zou maar raar zijn, want ik zit als adviseur mee aan de knoppen. Ik besef dat dit kan leiden tot een conflict met mijn functie als jongerenvoorzitter. Ik vergelijk het een beetje met een burgemeester die een vergunning moet uitreiken aan zijn tante. (fijntjes) We lopen hier in Oudenburg, dus het is wel toepasselijk. Een burgemeester kan dat niet op een objectieve manier doen, dus moet hij de zaal verlaten. Dat ben ik ook van plan. Als het zou gebeuren dat mijn achterban wil reageren op de minister, dan ga ik eventjes de zaal verlaten.”
Is dat geen vreemde situatie?
(blaast) “Ik zie daar geen grote problemen in. Het voorzitterschap van Jong CD&V is een onbezoldigd mandaat, dus je moet iets doen. Tot voor kort werd de jongerenvoorzitter betaald door de partij, maar is dat dan beter? Dan ben je schatplichtig aan de hele partij, terwijl het nu maar over één domein gaat.”
Zijn ook Natuurpunt-ers welkom bij Jong CD&V?
“Ja, natuurlijk. Ik betreur de ruzie die de voorbije jaren ontstaan is. Het is tijd om eens enkele zaken uit te praten met Natuurpunt. Er is immers een belangrijk fundament dat CD&V, boeren en Natuurpunt delen: het rentmeesterschap, het zorg dragen voor de aarde en de volgende generatie. En een tweede ding: Natuurpunt is een middenveldorganisatie, ontstaan van onderuit. Dat is net wat wij met CD&V horen te verdedigen. Dus ja, natuurlijk zijn zij welkom.”
Tot slot: hebt u ook lokale ambities in Oudenburg?
“Vraag me dat over vijf jaar nog eens. (lacht) Ik ben blij dat we komende zomer opnieuw naar hier verhuizen. Dat ik mijn vriendin, die van Mechelen is, heb kunnen overtuigen. De voorbije jaren woonde ik deeltijds in Brussel. Dat was soms heel makkelijk, maar ik miste iets. Elke mens is van ergens. Ik miste mijn heimat. (denkt na) Ik volg natuurlijk wat er hier gebeurt. Het is goed dat Romina Vanhooren (Open VLD) opnieuw burgemeester is. Ik ben het parket niet, maar als ik ook maar iets mag geloven van wat geschreven wordt, dan had Anthony Dumarey al veel eerder een stap opzij moeten zetten. Maar dat is dikwijls een probleem in de politiek: dat mensen denken dat ze onmisbaar zijn.”
The post “Wat Theo Francken soms zegt, is zum kotzen”: kersvers jongerenvoorzitter Bram Van Hecke (CD&V) neemt geen blad voor de mond is provided by KW.be.
