Veel emotie woensdag bij de voorstelling van de eerste zes struikelstenen. De stolpersteine zoals men ze in het Duits noemt, moeten een blijvende erkenning en herinnering zijn aan weggevoerde en in kampen gestorven burgers uit Roeselare. “Ik kwam thuis van school en papa was weg”, vertelt Yolande Taveirne (88) over haar vader Oscar die in de Tweede Wereldoorlog werd opgepakt door de bezetter.
Andre Noseda, Ooststraat 100. Hillaire Cloet, Zwarte-Leeuwstraat 12, Irma Speybrouck en haar man Albert Joye, Bollenstraat 36. Oscar Taveirne, Germain Hoetstraat 15. Frederic ‘Fritz’ Spriet, Nijverheidsstraat 15. Dat zijn de zes namen van weggevoerde Roeselaarse burgers en de locatie waar je sinds deze week hun stolpersteine of struikelstenen vindt. Op die plaatsen werden ze tijdens de Tweede Wereldoorlog uit hun huizen gehaald door de bezetter en weggevoerd om nooit meer terug te keren.
In 31 landen en in 340 steden vind je nu al zo’n honderdduizend van die herdenkingsstenen voor slachtoffers van het naziregime. Het was de Duitser Gunter Demnig die in zijn geboortestad Keulen begon met het plaatsen van betonnen klinkers, behandeld met een laag messing waarop in slagletters de naam, geboortedatum, deportatiedatum en datum en plaats van overlijden staat vermeld. Ook Roeselare treedt toe tot het gezelschap steden en gemeenten dat hun weggevoerde en verdwenen burgers opnieuw een naam en een gezicht wil geven.
Nacht und nebel
“Die mensen verdwenen in de nacht und nebel, zoals we dat zeggen”, vertelt Guido Declercq van het Vermeylenfonds dat samen met de stad en met het MSKA dit project op poten zette. “Velen van hen zijn toen spoorloos verdwenen en het is onze plicht om hen weer onder de aandacht te brengen. Het gaat niet altijd om personen die grote verzetsdaden hebben gepleegd. Vaak werden ze voor kleinigheden opgepakt en op transport gezet naar Duitsland waar hen dodenmarsen, kampen, dwangarbeid en tenslotte de dood wachtte.”
Het project van de struikelstenen wordt ook ondersteund door de leerkrachten en leerlingen van het MSKA campus Tant. “We moeten die mensen niet alleen uit de anonimiteit halen maar onze hedendaagse jeugd de verhalen aanbieden zodat ze gewaarschuwd zijn en beseffen wat er kan gebeuren als je de democratische waarden overboord gooit”, klinkt het. De leerlingen maakten een filmpje over de verhalen van de Roeselaarse weggevoerden en riepen op de voorstelling de namen af van negentien Roeselarenaars waarvan er nu zes een struikelsteen kregen. Het project is niet af en de komende jaren krijgen ook de andere personen nog hun stolperstein.
Emotioneel moment
Op de voorstelling van de stenen waren familieleden van weggevoerden aanwezig zoals Raymonda Cloet (86), dochter van Hillaire Cloet. “Eindelijk krijgen wij en vooral zij de erkenning die ze verdienen. Ik was pas vier jaar toen papa verdween en toch heb ik nog een levendige herinnering aan hem. Ik ben er heel mijn leven mee bezig geweest. Nu kan ik het eindelijk een plaats geven en heb ik ook letterlijk een plaats waar ik naar toe kan om mijn vader te herdenken.”
Ook Yolande Taveirne (88) en dochter van Oscar Taveirne reageert emotioneel. “Ik koester de foto van mijn eerste communie waar ik samen met papa, mama en mijn broer op sta. Op een dag kwam ik thuis van school en papa en mama waren verdwenen. Mama hebben ze weer vrijgelaten, papa heb ik nooit meer terug gezien. Het maakt me gelukkig dat mijn kleinkinderen en achterkleinkinderen de steen zullen zien en aan mijn papa zullen denken lang nadat ik er niet meer ben.”
Wie de struikelstenen wil bekijken kan kiezen voor twee wandelingen of fietsroutes. De ene route is vijftien kilometer lang, de tweede 12,5 kilometer. Op de bijhorende folder staan QR-codes waarmee je op de smartphone het verhaal van weggevoerden kan beluisteren. De folder vind je aan het toeristisch onthaal op het Polenplein.
Wie nog andere namen heeft van weggevoerde Roeselarenaars kan die melden via de website van de stad Roeselare. (Bart Crabbe)
The post Eerste zes struikelstenen gelegd in Roeselare als herinnering aan oorlogshelden: “Eindelijk kunnen we papa herdenken” is provided by KW.be.
