De federale regering wil ‘het strengste migratiebeleid ooit’ voeren. Mede-auteur van deze teksten is Maaike De Vreese uit Brugge. Dat de 40-jarige criminologe uiteindelijk niet zelf minister is geworden, is te wijten aan de vaudeville in Gent. Vandaag – bijna honderd dagen later – blikt de N-VA-politica terug en vooruit.
Brouwerij De Halve Maan, maandagmiddag. Enkele Aziatische toeristen zijn op zoek naar hun eerste terras van de dag. Geen betere plek dan deze brok Bourgondisch erfgoed. Maaike De Vreese, migratie-experte van N-VA, heeft een tafeltje gereserveerd met zicht op de reien. Na de verkiezingen vorig jaar maakte de Brugse politica de switch van het Vlaams naar het federaal halfrond. “Het gaat goed met mij. Ik heb mijn draai helemaal gevonden. Het klinkt misschien raar uit de mond van een Vlaams-nationalist, maar het federaal parlement voelt als thuiskomen. Hier worden de grote debatten gevoerd over mijn thema’s. In het Vlaams parlement is het allemaal toch wat technischer. Dat is daarom niet slecht, maar dit ligt me beter.”
Ook een verschil tussen de twee parlementen: in de federale bar wordt er nog altijd alcohol geschonken. Een goede zaak?
“Ik vind van wel. Wanneer wordt er daar een glas gedronken? Donderdagavond laat, na een lange zitting. Waarom zou je dan geen glas bier of wijn mogen drinken? Er zijn toch nog mensen die na het werk iets drinken. Het heeft zelfs het voordeel dat je aan de babbel geraakt met mensen van andere partijen.”
Helpt alcohol daarbij?
“Dat is deel van onze cultuur. Als iemand een cola of een alcoholvrij biertje wil drinken, is dat even goed. Maar als je geen alcohol meer zou schenken, is de kans groot dat de fracties elk apart naar een café gaan. Dan ga je geen uitwisseling meer hebben tussen partijen. Wat ik wel vind, is dat dit betalend mag worden.”
Is het gevaar niet dat het aanzet tot drinken?
“Volgens mij niet. Ik ga ervanuit uit dat wie hier zit, verantwoordelijk genoeg is om overdag niet te drinken. Ja, er zijn uitzonderingen geweest in het verleden. Dat kan natuurlijk niet door de beugel. (voorzichtig) Maar waren dat niet vooral mensen die hulp nodig hadden? Hun probleem is niet opgelost als je hier de alcohol schrapt.”
De federale regering van premier Bart De Wever (N-VA) is bijna honderd dagen bezig. Is er reden om te klinken?
“Voor een vreugdedans is het te vroeg. Deze regering zal doen wat twintig jaar geleden al had moeten gebeuren. Wat ik nu vooral hoop, is dat de ploeg tot het einde aan elkaar blijft hangen en het regeerakkoord punt voor punt uitvoert. Want dat is altijd het grootste gevaar: hoe dichter bij verkiezingen, hoe moeilijker het wordt om zaken gerealiseerd te krijgen. De eerste maanden zijn cruciaal. Daarom was het Paasakkoord zo belangrijk.”
De vakbonden zien dat anders. Bent u verrast door de hete lente?
“Neen, dat was verwacht. Maar wat bereiken zij met al deze stakingen? Het is zelfs geen nieuws meer als de NMBS het werk neerlegt. Waar ik het vooral moeilijk mee heb, zijn de acties van groepen die grote privileges hebben. Denk aan de magistratuur. Iedereen moet zijn duit in het zakje doen, dus waarom zij niet? De stille meerderheid gaat trouwens akkoord met wat wij doen. De verkiezingsuitslag is het beste bewijs daarvan. Op 55 jaar met pensioen gaan, is niet meer van deze tijd.”
U hebt mee het migratieluik van het regeerakkoord onderhandeld. Draagt dat honderd procent de N-VA-stempel?
(blaast) “Dat is iets te hoog. Ook wij hebben compromissen moeten sluiten. Laat ons zeggen: negentig procent. Wat wij cruciaal vinden, is dat de instroom daalt en de illegale migratie stopt. Vandaar dat dit het strengste migratieakkoord ooit is.”
“Het aantal mandaten in de politiek is heel beperkt. Als je je geluk daarvan laat afhangen, ben je niet goed bezig”
Wil dat zeggen: de deur dicht voor iedereen?
“Neen, een migratiestop is niet realistisch. Wat we vandaag zien, is dat de hoge instroom een grote impact heeft op onze samenleving. Het draagvlak is volledig weg. Er is zelfs geen plek genoeg om mensen op te vangen. Dat gaan wij aanpakken.”
Wat is de belangrijkste maatregel?
“Het geheel. Wat we gedaan hebben, is gekeken naar de aantrekkingsfactoren. Waarom komen al die mensen naar België? Omdat wij bijvoorbeeld te gul zijn op vlak van leefloon. Of omdat we te soepel zijn op vlak van gezinshereniging. Al die dingen gaan we strenger maken. Wie een leefloon en andere sociale voordelen wil, zal hier eerst vijf jaar moeten verblijven en bijdragen.”
Tenzij je een erkende vluchteling bent.
“Klopt. Anders ga je in tegen de richtlijnen van de Europese Unie. Erkende vluchtelingen zijn mensen die een bewezen gegronde reden hebben om hun land te ontvluchten. Je kan hen niet uitsluiten van een leefloon. Wat we wel gaan doen, is strenger worden op vlak van inburgering.”
Mag de verstrenging van de gezinshereniging niet de vuilbak in na de kritiek van het federaal migratiecentrum Myria?
“Neen. Wat wij doen, is juridisch onderbouwd. Maar goed … ik zou het vreemd vinden mocht Myria staan te springen voor deze regering. Myria kan het immers niet laten af en toe de activistische kaart te trekken. Ik betreur dat. Ze zouden zich beter bezighouden met het juridisch kader. Dan zullen ze zien dat wij binnen de Europese krijtlijnen blijven.”
Het regeerakkoord is niet honderd procent N-VA, zegt u. Wat ontbreekt?
“Gezinnen met kinderen mogen niet opgesloten worden in gesloten centra. Wij zouden die mogelijkheid wel toelaten, als ultieme stok achter de deur. Want nu geef je een vrijgeleide aan gezinnen met kinderen om in de illegaliteit te verdwijnen. Dat is een aantrekkingsfactor die de regering helaas niet zal aanpakken.”
U bent zelf moeder. Onschuldige kinderen opsluiten, is dat niet heel verregaand?
(wikt haar woorden) “Is dat iets wat je wil toepassen? Neen. Dat moet het allerlaatste middel zijn. Maar je moet die deur wel openlaten. Anders riskeer je dat ouders misbruik maken van hun kinderen. En uiteraard moeten deze centra daarop voorzien zijn. Dat wil zeggen: kindvriendelijke omgeving, goede begeleiding, korte termijn, enzovoort. Wat is er vorige legislatuur gebeurd, toen Vivaldi aan de macht was? Toen lagen er gezinnen met kinderen op straat te slapen. Dat is pas inhumaan! Een streng beleid is niet per definitie inhumaan, integendeel zelfs.”
Waarom hebt u dat niet in het regeerakkoord gekregen?
“Omdat Les Engagés (de Franstalige christendemocraten, red.) dat absoluut niet wilden. Als het clashte tijdens de onderhandelingen, was het meestal met hen. Zij kijken hier anders naar dan wij. Zij willen bijvoorbeeld mensen regulariseren die hier illegaal aan het werk zijn. Stel je voor dat je dat doet: dan geef je die mensen het signaal dat zwart werk beloond wordt. Sterker nog: dan worden zij een vogel voor de kat voor malafide werkgevers. Ik heb mij daar keihard tegen verzet en uiteindelijk staat dat ook niet in het regeerakkoord.”
U focust op de instroom. Is het probleem niet vooral de uitstroom? Wie geen papieren krijgt, verdwijnt vaak in de illegaliteit.
“De instroom is de basis. Uiteraard moet de terugkeer beter, maar iedereen weet dat dat aartsmoeilijk is. Je hebt daarvoor akkoorden nodig met de landen van herkomst. Dat is ook iets waar de regering op moet inzetten.”
Laten we de belangrijkste vraag maar stellen: u kent het domein, waarom bent u geen minister geworden?
“Dat moet je aan Bart vragen. (lacht) Het is de partijvoorzitter die beslist wie minister wordt. Hij heeft moeten kiezen tussen twee sterke politica’s die beiden gewogen hebben op het regeerakkoord. Ook Anneleen (Van Bossuyt, die uiteindelijk minister is geworden, red.) zat mee aan de onderhandelingstafel.”
Maar niet voor het luik migratie.
“Neen, dat klopt. Maar Anneleen is wel een dossiervreter en heel competent. Plus: zij woont in Gent. Wat ik te horen heb gekregen, is dat ook de stad een doorslag heeft gegeven. Zij heeft daar electoraal heel goed gescoord, maar werd uiteindelijk op een keiharde manier aan de kant gezet. De manier waarop dat gebeurd is … dat is echt ongelooflijk. Overal in de stad zie je daar stickers hangen met ‘fuck N-VA’. Het is bijna onwerkbaar geworden.”
“Ik was na mijn zwangerschap enkele dagen kritiek. Als je daar gezond en wel uitkomt, kan je veel dingen relativeren”
Was u ontgoocheld?
“Ja, natuurlijk. Als je maanden mee hebt onderhandeld aan een akkoord, dan wil je dat ook graag uitvoeren. Waarom doe je anders aan politiek? Ik heb zeker even moeten slikken toen Theo (Francken, red) het mij zei op de dag van ons congres. Maar lang heeft dat niet geduurd. Na een nachtje slapen kon ik dat alweer relativeren. Het aantal mandaten in de politiek is heel beperkt. Als je je geluk daarvan laat afhangen, ben je niet goed bezig.”
Vindt u het niet problematisch dat er geen enkele West-Vlaming zit bij de negen (!) N-VA-ministers?
“Natuurlijk hadden wij dat graag anders gezien. En ja, er zit wel degelijk talent in onze provincie. Kijk naar hoe Axel Ronse het doet als fractieleider. (zwijgt even) Maar wat kan je daar verder over zeggen? Wij zullen vanuit de basis genoeg druk zetten om ervoor te zorgen dat onze ministers onze provincie niet vergeten.”
Sander Loones heeft de vraag wel gekregen, maar zei neen. Is dat niet spijtig?
“Ik ga de rekening niet maken van een collega. Sander heeft heel sterk gescoord bij de verkiezingen en heeft ook zijn job gedaan bij de onderhandelingen.”
Tot slot: zondag is Moederdag. Wat betekent dat voor u?
“Heel veel. Dat is een dag die hier uitgebreid gevierd wordt. De kinderen, die intussen 8 en 11 jaar zijn, zijn daar al lang mee bezig. (lacht) We gaan eerst een uitgebreid ontbijt op bed houden en daarna gaan we mijn mama bezoeken. Ik vind het belangrijk om haar in de bloemetjes te zetten, want zij doet veel voor ons. Als je het moederschap wil combineren met de politiek, is een goed netwerk heel belangrijk.”
Veel vrouwen krijgen deze vraag niet graag, over de combinatie tussen moederschap en politiek.
“Mij mag je die vraag zeker stellen. Het is een pittige combinatie, dat kan ik je verzekeren. (lacht) Maar dat geldt wellicht voor alle werkende ouders. Het is altijd zoeken en worstelen. (denkt na) Het is vooral belangrijk om je prioriteiten juist te zetten. Mijn kinderen staan sowieso bovenaan. Ik ga daarom niet in op elke uitnodiging voor elke activiteit in het weekend. Maar natuurlijk gebeurt het vaak dat vergaderingen en commissies uitlopen en dan heb je hulp nodig. Gelukkig kan ik rekenen op mijn man, die zelfstandig is en zich flexibel kan opstellen qua uren. Maar hij kan het niet allemaal alleen en daarom heb je ook een netwerk nodig.”
Op dat vlak is het misschien goed dat u geen minister bent geworden?
“Het zou wel eens kunnen dat mijn man stiekem blij is. (lacht) Als minister ben je de controle over je agenda helemaal kwijt. Weet je: ik wil later vooral geen spijt hebben dat ik te afwezig was. Het leven is zeer broos. Ik heb twee gezonde en gelukkige kinderen, maar het had anders kunnen lopen. (even stil) Ik heb twee moeilijke zwangerschappen achter de rug. Twee keer een zwangerschapsvergiftiging, twee keer een vroeggeboorte. Ik ben zelfs enkele dagen in kritieke toestand geweest. Als je daar gezond en wel uitkomt, kan je veel dingen relativeren.”
Dat kan ik best geloven. Bent u een feministe?
(blaast) “Zo ga ik mezelf nooit noemen. Ik ben natuurlijk voor gelijke rechten, maar we hebben daar al een grote weg in afgelegd.”
Vindt u het een probleem dat de regering maar vier vrouwen telt op vijftien leden?
“Neen. De Vlaamse regering telt zes vrouwen op negen ministers. Dat is ongeveer dezelfde verhouding. Is dat dan ook een probleem? Ik vind van niet. Weet je wat ik wél een probleem vind? Dat sommige partijen, zoals Groen, het ene problematisch vinden, maar het andere niet. Alsof vrouwen sowieso beter zijn dan mannen.”
The post “Ik denk dat mijn man stiekem blij is”: N-VA-politica Maaike De Vreese werd geen minister, maar is wél gelukkig is provided by KW.be.
