Watersporters, recreatiebedrijven, huisartsen en De Watergroep bekampen een verleende vergunning voor tijdelijke PFAS-lozing door een afvalverwerkend bedrijf in de IJzer. “PFAS horen niet thuis in de bronnen van ons drinkwater.”
“Wij zijn bezorgd om de lozing van PFAS in de IJzer door een firma, die wat verder stroomopwaarts ligt bij onze vestiging”, zegt Johan Vercruyce, voorzitter van Diksmuidse kajakclub De Billander. Het gaat om afvalverwerker TWZ Group met vestiging in bedrijvenzone Heernisse.
De bezorgdheid van Johan gaat verder dan z’n klanten en andere watersporters in de rivier van de Westhoek. “De bredere volksgezondheid, het milieu, de dieren… In plaats van een nieuwe vergunning hadden we gehoopt op een afbouw van het lozen van PFAS. Kijk naar die kwestie van ons drinkwater en de versoepeling voor triazolen. Het is al eerder aangeklaagd dat het lijkt alsof de Westhoek niet meetelt.”
Voedselketen
“Moet men recreatie hier straks verbieden en zal de maatschappij dan opdraaien voor de opruimkosten? De bron moet aangepakt worden in plaats van achteraf een pleister op de wonde te plakken”, vindt Klaas Van Nevel van Buitenbeetje. “Wij verhuren watergebonden recreatieve activiteiten op de IJzer. We moeten een versnelling hoger schakelen voor de kwaliteit van ons oppervlaktewater. Het water van de IJzer wordt gecapteerd voor de landbouw en stroomt naar de zee waar gevist wordt: zo komen die ‘forever chemicals’ in onze voedselketen terecht.”
Zwemmen
“Overal in Vlaanderen wordt zwemmen in open water gepromoot”, stelt Bart Deferme, voorzitter van de Diksmuidse triatlonclub TriZer. “Wij moeten naar Brugge of Kortrijk, dat is een heel eind om onze sport te beoefenen. We hoopten om in de IJzer te trainen en daar volgend jaar een halve triatlon te organiseren, maar we willen sporters niet onverantwoord het water insturen.”
Deze drijvende krachten achter watersport en -recreatie in de IJzer vechten de verleende lozingsvergunning aan. “Wij doen dat niet alleen: ook de huisartsen van Diksmuide en De Watergroep doen mee”, aldus Van Nevel. “Dat zijn toch krachtige signalen.”
Drinkwater
“In het kader van bronbescherming heeft De Watergroep bezwaar ingediend tegen een bijstelling van de lozingsnormen voor enkele PFAS-parameters door TWZ”, zegt Brigitte Van Damme, woordvoerder van De Watergroep. “De lozing vindt plaats op ongeveer 4 km van het innamepunt van ruw water uit de IJzer naar het spaarbekken van waterproductiecentrum De Blankaart. De impact van de lozing op de waterkwaliteit ter hoogte van de inname is niet te verwaarlozen en moet mee in rekening gebracht worden bij de beoordeling.”
“Daarnaast stelt artikel 7 van de Europese Kaderrichtlijn Water dat waterbedrijven in staat moeten zijn om drinkwater te produceren van ruw water zonder uitbreiding van zuiveringsstappen”, vervolgt Vandamme. “Het toestaan van een afwijking op de lozingsnorm voor deze PFAS-verbindingen is volgens ons dan ook strijdig met deze wetgeving. PFAS horen niet thuis in de bronnen van ons drinkwater.”
Milieubeweging Climaxi steunt het beroepschrift. Isabelle Larmuseau, advocate omgevingsrecht, staat hen bij. “De overheid moet de kwaliteit waarborgen van water dat voor de productie van drinkwater wordt gebruikt”, stelt Larmuseau. “Zij moet zich dus niet enkel richten op het drinkwater dat thuis uit de kraan komt, maar ook en vooral op de drinkwaterbronnen. Wat is de impact van de vergunde PFAS-lozing op de IJzer als drinkwaterbron? Daar hebben we het raden naar.”
Zuiveringstechnieken
Het bedrijf wenst voorlopig niet te reageren. Het provinciebestuur dat de vergunning verleende, doet dat wel. “Het gaat om een bedrijf dat afvalwaterstromen verwerkt. Op zich is het al een goede zaak dat die stromen gecentraliseerd worden voor zuivering”, stelt Bart Naeyaert, gedeputeerde van omgevingsvergunningen en waterbeleid (CD&V). “PFAS is een recent ‘boven water gekomen’ stof. De zuiveringstechnieken zijn dus op korte termijn in stelling gebracht door dit bedrijf, dat daarin investeerde en ook nog in de praktijk moet werken naar een integrale zuivering voor alle stoffen.”
Drempel
“De vergunning werd voor een beperkte duur voor een beperkt aantal soorten PFAS gegeven aan een lagere norm dan vroeger omdat het voor deze soorten PFAS tot op heden nog niet lukt om onder de drempel te blijven”, duidt Naeyaert. “Voor andere soorten PFAS en aanverwanten is dat wel gelukt. Het bedrijf moet ernaartoe werken om tegen 6 oktober 2026 ook onder de rapportagedrempel te komen voor deze laatste stoffen. De beslissing is genomen met gunstig advies van de Vlaamse Milieumaatschappij op basis van hun inschattingen over wat haalbaar is binnen welke termijn. Er moet duidelijk gerapporteerd worden over de voortgang van het bedrijf om de verschillende zuiveringstechnieken op het bedrijf verder op punt te stellen zodat de beoogde drempel tegen oktober 2026 wordt bereikt.”
“Onvermijdelijk”
“Beperkte afwijkingen gedurende een beperkte tijd lijken onvermijdelijk om tot een effectieve zuivering te kunnen komen. Daarbij moeten we niet alleen kijken naar wat we absoluut zouden willen, maar ook naar wat in de realiteit maximaal haalbaar is”, vindt Naeyaert. “Daarvoor leggen we ook het bedrijf ‘het vuur aan de schenen’. De adviserende en sturende rol van Vlaamse Milieumaatschappij, die hier heel zorgvuldig mee omgaat, is daarbij bepalend. We hebben nog een hele weg af te leggen voor het woord PFAS ons geen zorgen meer baart, maar ik wil hier vanuit de provinciale rol mijn uiterste best voor doen. Ik wil ook nog meegeven dat in de IJzer op die plaats sowieso al PFAS wordt aangetroffen. Ook andere oorzaken zullen dus nog moeten worden aangepakt door vele partners.” (TP)
The post “Geen PFAS in de bronnen van ons drinkwater”: sporters, huisartsen én Watergroep bekampen lozing in IJzer is provided by KW.be.