“Charlotte Verrecas, de uitbaatster van rustplek Troostbaar in de Langestraat in Brugge, zou moeten uitgeroepen worden tot ereburger van de stad”, zegt rouwexpert professor Manu Keirse. Troostbaar is officieel benoemd tot eerste Vlaams steunpunt voor wensouders. Initiatiefnemer is het Kinderwens Expertise Netwerk. Ambassadeurs – de meter en de peter – zijn de zingende Brugse zussen Sarah en Annelies Cappaert én de Antwerpse componist Steve Willaert.
Dat de Troostbaar in Brugge tot eerste Vlaams steunpunt aangesteld werd, noemt professor Manu Keirse – zelf een Bruggeling – geen toeval. Hij noemt Brugge een ‘sterrenstad’ en wijst op de inspanningen die het stadsbestuur de voorbije jaren gerealiseerd heeft voor sterrenkinderen.
Sterrenregister
Schepen voor Burgerzaken Mieke Hoste beaamt: “We moeten aandacht hebben voor het verdriet bij zwangerschapsverlies. In Brugge worden alle sterrenkinderen opgenomen in een sterrenregister, ongeacht de duur van de afgebroken zwangerschap. Zo wordt hun herinnering levend gehouden. Daarnaast hebben we een sterrenweide en een geboortebos. We werken samen met de ziekenhuizen en de zorginstellingen om meer aandacht te geven aan dit verlies. Zo is er een prentenboek over vlinderkinderen gemaakt.”
Volgens Els D’Haenens van de vzw Kinderwens ervaart in ons land 10 à 15 procent van de koppels moeilijkheden om zwanger te worden: “Eén op tien moeders maakt een vroeg zwangerschapsverlies mee. Onderzoek toont aan dat de impact van kinderloosheid even zwaar kan wegen als een diagnose van kanker.”
“Deze uitdagingen drukken zwaar op de levenskwaliteit van wensouders, terwijl vruchtbaarheidsproblemen in opmars zijn. Uit een rondvraag na het pilootproject is gebleken dat wensouders en ouders die een prille zwangerschap verliezen voornamelijk behoefte hebben aan betere professionele nazorg, opvang en gerichte doorverwijzing.”
Veilige rustplek
Bijgevolg zal de vzw Kinderwens elke eerste en derde vrijdag van de maand – van 12 tot 15 uur – met een expert aanwezig zijn in Troostbaar Brugge. Uitbaatster Charlotte Verrecas startte haar unieke lunch- en koffiebar in de Langestraat 129 in augustus 2024: “Er was in Brugge nood aan een plek, waar je niet hoeft oké te zijn. Een veilige rustplek, met een patio vol steentjes, waarop je de naam van de persoon die je mist kunt opschrijven.”
“We hebben hier ook een brievenbus van onuitgesproken woorden. Wie er nood aan heeft, kan zijn verdriet van zich afschrijven. Die brieven worden nooit geopend, ze worden op het einde van het jaar met een ritueel verbrand. Troostbaar wil ook een hartelijke plek zijn, waar je iets voor een ander kan kopen. We hangen die kaartjes aan de muur, wie het financieel moeilijk heeft, kan ze inwisselen voor een gratis taartje of kopje koffie.”
Hersentumor
“Hoe ik daartoe gekomen ben en al dat verdriet zelf kan verwerken? Vijf jaar geleden stierf mijn broer op zijn 35ste aan een hersentumor. In volle coronaperiode. We hebben buiten afscheid moeten nemen, een koffietafel mocht niet. Ik heb zelf dat moment van verbinding en rouwverwerking gemist. Zo ben ik op het idee gekomen van Troostbaar”, aldus Charlotte Verrecas.
De Brugse zangeressen Annelies en Sarah Cappaert waren meteen bereid om samen meter te worden van dit project. Annelies vertelt: “Wij beiden lijden aan de chronische ziekte endometriose. Tijdens de menstruatie komt er bloed via de eileiders in de buikholte. Gelukkig hebben we alle twee zelf kinderen kunnen krijgen.”
“Ik heb zelf drie bijna dood-ervaringen gehad, maar heb een levensreddende operatie achter de rug. Tijdens een tournee in Londen ben ik in het toilet onwel geworden en leed ik zwaar bloedverlies.”
Troostnummers
“Muziek was en is voor ons hét middel om deze aandoening en de pijn te bestrijden. Liedjes zijn een warme deken tegen verdriet. We willen met onze troostnummers een zacht klankbord zijn, begrip tonen voor verborgen verdriet. Maar ook warmte voelen door te denken aan de persoon die je mist. Zo is bijvoorbeeld When the lights are low een ode aan onze vader, die thuis gestorven is. Mijn zus en ik hebben afwisselend gewaakt tijdens zijn laatste nacht”, aldus Annelies Cappaert.
Later dit jaar kom ‘Wild Bouquet’, het nieuwe album van Cappaert uit, waaraan de twee Brugse zussen vijf jaar gewerkt hebben. De liedjes zijn een reflectie op de sluimerende ziekte endometriose. Eerstdaags komt de single The Naked Gallery uit. Het is geen toeval dat componist en pianist Steve Willaert de plaats mee producete én peter van het eerste Vlaamse steunpunt voor wensouders is.
Taboe
Professor Manu Keirse, die 79 jaar geleden in Brugge geboren werd, wil het taboe rond verdriet en troost doorbreken: “Er is veel te weinig maatschappelijke aandacht voor. Zeker bij onvervulde kinderwensen en zwangerschapsverlies. Charlotte Verrecas verdient het ereburgerschap voor Troostbaar. Verdriet moet je verdriet laten zijn, zodat er troost kan geboden worden. Daar is tijd voor nodig, dat wordt zelden in onze samenleving gegund.”
“Zelf kom ik uit een kroostrijk Brugs gezin met elf kinderen. Tussen het vierde en het vijfde kind kreeg mijn moeder een miskraam. Ze herinnerde zich dat gemis in detail tot op haar sterfdag. Weet je waarom ik psycholoog en rouwexpert geworden ben? Op mijn zesde levensjaar werd een jongetje van vier uit onze straat overreden door een vrachtwagen. Het is meer dan zeventig jaar geleden, maar ik herinner het mij nog altijd zeer goed.”
Onzichtbaar verlies
“Onze huisarts gaf het advies aan mijn ouders om met hun kinderen het slachtoffer een laatste groet te brengen. Ik zie het dode lichaam nog liggen, zijn verpletterd hoofd omwikkeld. Eén hand stak boven het witte laken uit. Nadien kregen we thuis een kop warme choco, wat normaal gezien enkel op feestdagen mocht, en hebben we als gezin gepraat en gerouwd. Dat was zeer belangrijk, want de volgende dag moesten wij op weg naar school passeren langs de plaats van het ongeval.”
“Onze samenleving heeft te weinig oog en oor voor verlies, zeker voor onzichtbaar verlies. Geen kind is zo aanwezig als het kind dat wordt gemist. Er wordt te licht gegaan over onvervulde kinderwensen en over doodgeboren baby’s. Die echtparen – zowel de vrouw als de man – dragen dit voor de rest van hun leven mee. Er worden geen nieuwjaarsbrieven voorgelezen, er zijn geen kleinkinderen. Daarom is dit eerste Vlaams steunpunt voor wensouders zo belangrijk”, aldus Manu Keirse.
Info: www.kinderwens.org
The post “Er was nood aan een plek waar je niet oké hoeft te zijn”: ‘Troostbaar’ in Brugge is eerste Vlaamse steunpunt voor wensouders is provided by KW.be.
