Wordt de kermiskoers erkend als immaterieel cultureel erfgoed? Wel als het van de organisatoren van de elf nog resterende wedstrijden in onze provincie afhangt. “Kermiskoersen zijn folklore. Ze zorgen voor cohesie in het dorpsleven.”
In Lendelede vindt op paasmaandag de eerste West-Vlaamse kermiskoers voor profwielrenners van het seizoen plaats. Anno 2025 vinden er in België nog 20 dergelijke kermiskoersen plaats, waarvan 11 in onze provincie.
Bedreigde soort
Het was ooit anders. In 1942 vonden in België, met toestemming van de Duitse bezetter, maar liefst 382 kermiskoersen voor profwielrenners plaats. Tot in de jaren 80 waren er 150 tot 200 kermiskoersen per jaar en kwam zelfs Eddy Merckx rond de kerktoren van Poperinge koersen.
“Kermiskoersen zijn een bedreigde soort, maar in onze provincie blijven ze populair”, vertelt Geert Lambrecht, secretaris van Kortemark Koerse. “Izegem en Gullegem staan voor een volksfeest met veel allure. Vichte, Kortemark, Westrozebeke, Meulebeke, Ruddervoorde en Zwevezele zijn traditiekoersen. Kemmel en Lendelede vormen de recentere namen op de kalender. Kermiskoersen zijn een stuk Vlaamse folklore. Ze zorgen voor cohesie in het dorpsleven.”
Voortbestaan bedreigd
Dirk Expeel, bestuurslid van Gullegem Koerse, knikt. “Als je ziet hoeveel mensen nog afzakken naar onze kermiskoersen, hoeft daar niet veel extra uitleg aan te worden gegeven. Kermiskoersen zijn bovendien voor een jonge renner uit de streek vaak de kans bij uitstek om te scoren en de deur naar het profpeloton open te beuken. Als je in enkele kermiskoersen een mooie uitslag kan rijden, raak je sneller aan een profcontract.”
“Kermiskoersen zijn een stuk folklore. Ze zorgen voor cohesie in het dorpsleven”- Geert Lambrecht, Kortemark Koerse
Het voortbestaan van kermiskoersen wordt echter bedreigd. Elk jaar opnieuw voeren organisatoren een overlevingsstrijd. Er zijn meerdere redenen. Zo vergt de organisatie van een wielerwedstrijd een pak administratief werk, is er sprake van vergrijzing bij de organiserende besturen, zorgt de veiligheid van de renners voor steeds meer kopzorgen en is er de concurrentie met – vaak buitenlandse – wedstrijden waarin punten kunnen gesprokkeld worden, in tegenstelling tot de kermiskoersen. En dan is er nog de moeilijke zoektocht naar centen. “Drie weken na je koers moet je alweer aan de volgende editie beginnen te denken”, vertelt Dirk Expeel. “Geld zoeken, is telkens opnieuw de opdracht. Iedereen kent de huidige situatie in de maatschappij, dus een makkelijke zoektocht is zoiets nooit.”
Erkenning
Om zich te wapenen voor de toekomst, bundelen de organisatoren van de elf West-Vlaamse kermiskoersen de krachten. Zo werken ze al samen voor onder meer de neutrale wagens in de koers en de medische hulpverlening. Maar ze hebben ook een grote gezamenlijke droom. “Kermissen in Vlaanderen zijn al erkend als cultureel erfgoed”, weet Dirk Expeel. Hij verwijst daarmee naar de Belgische en Franse kermiscultuur, die sinds eind 2024 door Unesco officieel erkend is als immaterieel cultureel erfgoed. “Wij zouden dat met de 20 nog bestaande kermiskoersen op termijn ook willen bekomen. Als dat ons lukt, zouden we via die weg extra subsidies kunnen krijgen.”
Ontdek de kalender met alle 11 West-Vlaamse kermiskoersen op KW.be/kermiskoers
The post Is de kermiskoers erfgoed? Organisatoren bundelen krachten en hopen op erkenning is provided by KW.be.
