Soldaat Jules Yperman maakte 110 jaar terug schetsen van de Eerste Wereldoorlog. Z’n nageslacht schonk de werkjes aan het In Flanders Fields Museum, die ze nu tentoonstelt. Familie uit heel het land kwam zaterdag kijken. Voor de oudste, nog levende dochter Godelieve (99), was de Westhoek te ver. “Maar ik kan het nog meemaken, via dit klein gsm’eke.”
Met grote ogen keek Godelieve Yperman zaterdagnamiddag naar oude foto’s en werkjes van vader Jules in het Ieperse In Flanders Fields Museum, maar wel via de smartphone van dochter Marleen. De dame wordt dit jaar 100 en woont 200 km verder in een serviceflat in het Limburgse Peer. “Ik kan zo’n verre reis niet meer maken.”
Ze verontschuldigt zich bijna, want wat was ze er graag bij geweest. Meer dan vijftig jongere telgen van de familie Yperman konden wel de trip maken vanuit alle hoeken van het land richting Westhoek.
“Hele eer”
“Ik ben het enige kind van Jules dat hier fysiek aanwezig is”, vertelt Helena Yperman (90) uit Rekem, deelgemeente van Lanaken. “Wij waren met negen kinderen, Godelieve en ik blijven nog over. Deze tentoonstelling is geweldig om mee te maken, een hele eer voor vader.”
Pieper en Yperman, de nieuwste expo van het internationaal gerenommeerde museum, is genoemd naar Hans Pieper, een Duitse ingenieur-architect, en Jules Yperman, een glazenier uit Brugge. Beide vakmannen verbleven tijdens de Eerste Wereldoorlog aan de Belgische kust en legden hun indrukken vast in tekeningen en aquarellen. De werken bieden een persoonlijke blik op de oorlog en de omgeving waarin ze zich bevonden.
Uniek dagboek
“Voor Jules was schetsen zijn manier om alles te verwerken, andere soldaten deden dat bijvoorbeeld met het schrijven van brieven”, duidt Karen Derycke, wetenschappelijk medewerker in het museum. “De tekeningen geven een unieke inkijk in z’n oorlogservaringen.” Als glazenier was tekenen een vertrouwde techniek voor Jules. Hij tekende vluchtige schetsen van de realiteit rondom hem, die hij op latere momenten inkleurde. Z’n nageslacht bewaarde de werken zorgvuldig.
“We hebben de collectie geschonken aan het museum in 2018”, vertelt Jan Yperman, oudste kleinzoon van Jules uit Hasselt. “De pen- en kleurtekeningen in z’n uniek dagboek geven een idee van het front.”
“Bijzondere schenking”
“Een ongelooflijk bijzondere schenking”, vindt wetenschappelijk museummedewerker Annick Vandenbilcke. “Wij vielen achterover van de kwaliteit van wat die Jules Yperman geschilderd en getekend had aan het front. Een oorlog is verschrikkelijk lelijk, maar zo’n familiebijeenkomst is erg mooi en troostend. Een pak klein- en achterkleinkinderen kregen dit werk nog nooit te zien in hun leven. Die familie is zó groot en de collectie van Jules zou alleen maar verspreid geraakt zijn. Hier wordt alles samengehouden en de familie is zeker dat het in de toekomst bewaard wordt.”
Familiefeest in museum
“Met deze expo wordt Jules echt in de bloemetjes gezet en daar zijn we enorm fier op”, aldus Jan. “We nodigden kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen en achterachterkleinkinderen uit om samen te kijken en ze ging er massaal op in. Het is een grote eer dit uniek familiemoment te mogen meemaken. Een breed publiek kan nu het verhaal ontdekken van deze oorlogskunstenaar.”
Een kunstenaar durfde Jules zich niet te noemen, laat staan dat hij ooit zou exposeren. “Onze bompa was erg bescheiden”, weet kleindochter Marleen (65) uit Beringen. “Jules had vroeger al bekend kunnen zijn door z’n vele schilderijen en brandglaswerk in tal van kerken.”
Met Godelieve op haar smartphone gaat ze rond bij de hele familie in de exporuimte. “Zo kan ze iedereen goeiedag zeggen”, aldus Marleen. “Een groot familiefeest in een museum is misschien wat raar, maar wel heel fijn: het is een vrolijke bijeenkomst rond onze bompa. In de familie hebben we allemaal schilderijen van hem hangen, maar z’n oorlogsdagboek had ik nog nooit in het echt gezien.”
Klein gsm’eke
“Ons pa in een museum, ik vind het geweldig! De hele familie is enthousiast en ik kan het nog meemaken via dit klein gsm’eke”, glimlacht Godelieve. Victor Van Campenhout, een van de achterachterkleinkinderen, is met z’n 7 lentes de voorlopig jongste ‘Yperman’. “Het belang van dit uniek moment en deze expo beseft hij nog niet, maar het is mooi dat hij er ook bij is”, vertelt mama Nele Yperman (43). “Ik vind het straf dat Jules in een oorlog zulke mooie dingen kon maken. Wij werden nog nooit van dichtbij geconfronteerd met oorlog, hopelijk blijft dat zo.” (TP)
The post Godelieve (99) kan groots familiemoment meemaken via klein ‘gsm’eke’: “Ons pa in een museum, geweldig” is provided by KW.be.
