Na het indrukwekkende ‘Ensor est un fou’ keert acteur en theatermaker Dries Vanhegen (58), geboren en getogen in Oostende, terug naar De Grote Post voor een nieuwe theaterbeleving. Inspiratie haalde hij deze keer uit het iconische Oedipus-verhaal. “Per definitie is theater ook een leugen.”
Al decennialang is Dries Vanhegen een vaste waarde op de planken, en de afgelopen kwarteeuw was hij niet van het scherm weg te denken, met recent ook passages in de VTM-reeksen Milo en Familie. Als begenadigd theatermaker is hij eveneens een grote naam in Nederland. Met Waltzing Mathilde, een knipoog naar een Australisch volksliedje met Schotse roots én zijn gelijknamige woonboot in Gent, heeft hij een eigen productiehuis.
Vorig jaar pakte hij in De Grote Post uit met Ensor est un fou, naar aanleiding van het Ensorjaar. Vanhegen, die al jaren gefascineerd was door de schilder, maakte méér dan een theatervoorstelling. Het eindresultaat was een indrukwekkend spektakel, doorspekt met muziek en film, met een zelden geziene monoloog die aan de ribben bleef kleven. In zijn kielzog: muzikanten Serge Feys, Bert Huysentruyt en Roeland Vandemoortele. Critici struikelden over elkaar met lofbetuigingen, maar qua bereik was het stuk helaas ondergewaardeerd.
Van de pest tot Trump
Dries focuste zich de afgelopen maanden op een verhaal dat ook al heel lang door zijn hoofd spookte: de tragedie Oedipus, uit de Griekse mythologie. In dat oeroude verhaal vermoordt Oedipus zijn vader en trouwt hij met zijn moeder. Al is het hele relaas veel genuanceerder en uitgebreider dan veel mensen denken. “Zowel in het middelbaar als in de toneelschool kwam het verhaal naar boven”, aldus Dries. “Ik had er altijd een zekere fascinatie voor. Er bestaan ook heel veel versies, van de Griekse filosoof en schrijver Sofocles tot de Nederlandse 17de-eeuwse schrijver Vondel en zelfs Hugo Claus. Iedereen is met dat verhaal aan de haal gegaan, waardoor het nog meer een mythische status kreeg. De Mythe, zoals het stuk heet, verwijst naar het woord dat in het Oud-Grieks letterlijk woord betekent en verwijst naar zaken die toen nog niet werden neergeschreven, maar oraal werden overgeleverd, net zoals volksliederen.”
“In de coronaperiode kwam dat verhaal opnieuw naar boven. De pest kon je linken aan corona, net als de zaken die vanuit de overheid bepaald werden en onwaarheden die kwamen boven drijven. Hoe meer ik de afgelopen jaren om mij heen keek, hoe meer gelijkenissen ik zag. Iedereen beweert de oplossing te zijn, terwijl ze vaak zélf het probleem zijn. Kijk maar naar Trump, Poetin, Netanyahu… Die zouden veel beter meer aan zelfonderzoek doen.”
“Het is niet omdat je het zíét, dat het ook de waarheid is”
Voor De Mythe klopte Dries opnieuw aan bij Serge en Bert, net als bij muzikante Elisabeth De Loore. Dries staat overigens niet alleen op de scène maar met Fania Sorel, de bekende theateractrice die ook heel wat gastrollen had in televisieseries. De twee vertolken naar eigen zeggen een koning en koningin die hun laatste uren beleven in een soort kerker, en nog één keer het verhaal van hun eigen ondergang herbeleven.
Waarheid of leugen
“Het verhaal van Oedipus is eigenlijk de oermoeder van alle verhalen, een heuse whodunit met heel veel spanning. In deze voorstelling, die we zien als een soort beleving, brengen we muziek en film als een soort droombeelden, waarbij we op zoek gaan naar de waarheid. Maar het is niet omdat je het zíét, dat het ook de waarheid is. Die fundamentele vraag van wat de waarheid werkelijk is, stond ook centraal in Ensor est un fou. Het is de kernidee in mijn werk, waarbij ik die vrijplaats neem om zaken in vraag te stellen. Want je krijgt een verhaal voorgeschoteld, maar wat kan je geloven en wat niet? Per definitie is theater ook een leugen, en dan nog eentje waarvoor je betaalt.”
Maar het is wel zijn geld waard, want wie Dries maar ook een beetje kent, weet dat hij geen half werk aflevert. “Ik heb niet de pretentie om te zeggen dat ik de beste voorstelling maak, maar ik heb wel de pretentie om dat te hopen. Ik hou ook van dit soort grote werken. Ik heb niets tegen een theaterstuk met enkel een stoel en een tafel, maar dit soort grote stukken zit echt in mijn DNA. Vergelijk het een beetje met minigolf en gewone golf spelen. Er is voor allebei een publiek, maar het is niet noodzakelijk hetzelfde. Ik probeer mij vooral op een creatieve manier uit te drukken, en om nu – in de laatste rechte lijn naar dit stuk – heel die puzzel te zien samenvallen… dat is van het mooiste dat er is.”
Komend weekend gaat De Mythe in première in De Grote Post, op 28, 29 en 30 november en daarna is het stuk nog te zien in onder meer Deinze, Hasselt, Gent, Zele, Tielt en Brugge. Tickets en info op www.degrotepost.be en www.waltzingmathilde.be.
The post “Dit is de oermoeder van alle verhalen”: acteur en theatermaker Dries Vanhegen (58) pakt uit met ‘De Mythe’ in De Grote Post is provided by KW.be.
