De federale regering heeft maandag, na een onderhandelingsronde van zowat twintig uur, een akkoord bereikt over een begrotingsinspanning van 9,2 miljard euro tegen 2029. Een van de maatregelen is de invoering van een ‘centenindex’ in 2026 en 2028, waarbij alle lonen slechts tot 4.000 euro geïndexeerd zullen worden. De accijnzen op aardgas gaan omhoog, die op elektriciteit omlaag.
Premier Bart De Wever zei tijdens een persconferentie maandagochtend dat het “een bijzonder pittige oefening” is geweest. Maar de regering vond na zowat twintig uur onderhandelen zondag en maandagnacht toch een akkoord van 9,2 miljard euro tegen 2029. Gezien de omvang sprak De Wever van een “soort tweede regeerakkoord”. Het regeerakkoord temperde de schuld al met 15 miljard euro, klonk het. Nu wordt daar nog eens 17 miljard aan toegevoegd.
2,7 miljard euro besparingen
De regering vond voor 2,7 miljard euro aan besparingen. Een belangrijke maatregel daarbij is de invoering van een ‘centenindex’ in 2026 en 2028. Zo zullen alle lonen geïndexeerd worden tot een (bruto)bedrag van 4.000 euro. Voor het gedeelte boven 4.000 zal een ‘haircut’ toegepast worden: dat gedeelte wordt niet geïndexeerd. Voor uitkeringen wordt het gedeelte boven 2.000 euro niet geïndexeerd. De maatregel levert een budgettaire winst van 800 miljoen euro op, maar ook 800 miljoen euro voor competiviteitswinst van bedrijven. De lonen van ministers en parlementsleden zullen de rest van de legislatuur niet geïndexeerd worden.
“Brood is voor iedereen even duur. En omdat het brood voor iedereen even duur is, in moeilijke tijden, spreken we van een centenindex. Die garandeert dat iedereen die index krijgt, dat heel veel mensen de volledige index krijgen en veel mensen een bijna volledige index. Maar iedereen wordt beschermd”, zei Vooruit-vicepremier Frank Vandenbroucke over die maatregel.
De ‘terug naar werk’-maatregelen van minister Vandenbroucke voor langdurig zieken moeten 1,9 miljard euro opbrengen. Vandenbroucke zei ook dat er 427 miljoen euro is uitgetrokken voor een sociaal akkoord en investeringen in de zorgsector. Maar daarvoor moeten inspanningen geleverd worden, voegde hij eraan toe. Zo zullen de remgelden voor een doktersbezoek opgetrokken worden.
Daarnaast is er 1,3 miljard euro gevonden in consumptie. Een echte btw-verhoging op aardgas komt er niet. Wel zullen de accijnzen op gas verhoogd worden. Voor elektriciteit gaan de accijnzen omlaag. Daar zit ook een “element van tax shift” in, aldus De Wever.
Door de accijnzen op te trekken, en niet de btw zelf, waarvoor er slechts drie tarieven bestaan, kan “geleidelijker” tewerkgegaan worden, legde De Wever uit. Op die manier wordt geanticipeerd op de btw-verhoging naar 21 procent die de Europese Unie tegen 2030 verwacht van ons land. Bovendien geldt voor elektriciteit momenteel al het laagste tarief van 6 procent en is daar dus alleen een ingreep via de accijnzen mogelijk.
Minister van Economie en vicepremier David Clarinval (MR) zei dat op die manier energie goedkoper moet worden voor gezinnen. Om het concurrentieprobleem van bedrijven die kampen met hoge energiekosten, aan te pakken, wordt een “energienorm” ingevoerd, zei Clarinval.
Een btw-verhoging van 6 naar 12 procent komt er wel voor overnachtingen op hotel of op campings, voor sportabonnementen, voor entertainment, zoals filmtickets en voor pesticiden. Voor niet-alcoholische dranken daalt de btw dan weer van 21 naar 12 procent
2,1 miljard euro inkomsten
Aan inkomstenzijde vindt de regering-De Wever 2,1 miljard euro, waarvan 912 miljoen euro bij de ‘sterkste schouders’. De belangrijkste maatregel daarbij is de verdubbeling van de effectentaks voor wie meer dan 1 miljoen euro op zijn rekening heeft staan. Een bankentaks moet 150 miljoen euro opleveren. Het oneigenlijke gebruik van managementvennootschappen wordt aangepakt. De strijd tegen fiscale en sociale fraude wordt opgevoerd door de aanwerving van bijna 380 extra inspecteurs.
Daarnaast voert de regering ook een ‘pakjestaks’ in voor pakjes van buiten Europa. Bovendien gaan de vliegtaksen voor korte afstanden omhoog.
Ook akkoord over ‘losse eindjes’
Met technische correcties erbij komt de regering zo aan 9,2 miljard euro. Samen met de begroting bereikte de regering ook nog een akkoord over de ‘losse eindjes’ van het Zomerakkoord. Zo is beslist dat langdurige ziekte volledig zal meegeteld worden als gelijkgestelde periode voor de pensioenmalus bij het vervroegd pensioen. Ook het eerste werkjaar – dus ook voor wie pas aan het jaareinde begon te werken – komt volledig in aanmerking. Maxime Prévot, vicepremier van Les Engagés, toonde zich opgetogen dat langdurige ziekte volledig gelijkgesteld wordt. “Het is een grote correctie die we aanbrengen op de hervorming, zodat mensen niet dubbel gestraft worden, eerst door ziek te vallen en nadien gestraft te worden bij de berekening van het pensioen.”
Een deel van de fiscale hervorming wordt ook vooruitgetrokken. Zo begint de regering de werkbonus voor de laagste inkomens al in 2026 te verhogen. Het regeerakkoord voorzag dat in 2029 bruto netto moest zijn voor de laagste inkomens. Een ander deel van de hervorming, ter waarde van een miljard euro, wordt naar 2030 doorgeschoven, zei minister van Financiën en Pensioenen en vicepremier Jan Jambon (N-VA), die de begrotingsinspanning de “lastigste oefening” uit zijn carrière noemde.
Er is ook in beperkte mate ruimte voor nieuw beleid. CD&V-vicepremier en minister van Begroting Vincent Van Peteghem zei dat er “enkele honderden miljoenen euro’s” naar Justitie gaan, een departement dat onder druk staat door de overbevolking in de gevangenissen. Net als zijn overige collega’s toonde Van Peteghem zich opgelucht met het akkoord, na de “bijzonder intense” onderhandelingen van de voorbije weken. “Maar het moet soms schuren voor het blinkt. Het is belangrijk dat het af en toe een keer klettert, maar uiteindelijk moeten we wel tot resultaten komen”, aldus de CD&V-vicepremier.
The post Federale regering kiest voor ‘centenindex’ en accijnzen op aardgas gaan omhoog: dit weten we al over het begrotingsakkoord is provided by KW.be.
