Engel Pluym, de betovergrootvader van Jeroen Verkruysse (45), stierf 110 jaar geleden door een bom bij herberg De Hoop. Jeroen zat met veel vragen en trok op onderzoek: naar de kerk van Vlamertinge, twee kerkhoven en de plek waar ooit De Hoop bestond. “Hier blijft iets tastbaars aanwezig.”
‘Bid voor de ziel van heer Engel Pluym.’ Het is een zerk op het kerkhof van het West-Vlaamse Vlamertinge. Jeroen Verkruysse (45) weet hem staan. “Want het gaat om mijn betovergrootvader. Hij werd 63, maar kwam onverwacht aan z’n einde. Engel is gevallen bij café De Hoop in De Geithoek, een gehucht bij Vlamertinge. Het spreekt tot de verbeelding. De naam alleen al: ‘Engel’. Maar het is echt gebeurd.”
Bij De Hoop sloeg exact 110 jaar geleden een Duitse bom in. Een groep burgers die voor het Britse leger werkte, stond op dat moment bij de herberg om hun weekloon te ontvangen. Vier mannen lieten het leven. Onder wie Engel, vader van vier en echtgenoot van Eugenie die overleed in 1934.
Waar is z’n ziel?
Hoewel de slachtoffers op het burgerlijk kerkhof van het nabijgelegen gehucht Brandhoek werden begraven, is het graf van Engel uiteindelijk beland op de ‘nieuwe’ begraafplaats van Vlamertinge, geopend in 1971. Engel rust er samen met Eugenie, maar het grafschrift doet Jeroen twijfelen. “Ik vind dat raar geformuleerd: ‘bid voor de ziel’. Dat wil zeggen dat er geen 100 procent zekerheid is dat hij hier begraven is, denk ik. Mijn vermoeden: zijn ziel ligt elders.”
We trekken drie kilometer westwaarts naar Red Farm, een piepkleine militaire begraafplaats van het Gemenebest tussen Brandhoek en Poperinge. Alle zerken zien er identiek uit, typisch voor een Engels soldatenkerkhof, tot Jeroen halt houdt in een hoek van het ommuurde kerkhof tussen de velden. ‘3 civilian victims of the 1914 – 1918 war’: een van de militaire zerkjes is gewijd aan drie burgerslachtoffers. “Ik denk dat mijn betovergrootvader hier rust, maar dat zullen we nooit zeker zijn.”
Verloren sleutel
De familie vond het belangrijk dat ‘hun’ Engel een aandenken krijgt op een plek waar geen twijfel rond bestaat: café De Hoop. De herberg van weleer is nu een huis langs de Vlamertingse Rodenbachstraat. Op het voetpad tussen de gevel en een verlichtingspaal liggen twee sleutels. Ze lijken verloren, maar zijn verankerd in de tegels. Een initiatief van het In Flanders Fields Museum voor vergeten burgerslachtoffers. Op de herdenking van Wapenstilstand organiseerde het museum wandelingen langs verschillende sleutels in Vlamertinge. Af en toe werd stilgestaan bij de gevallen burgers, zoals Engel.
Zijn nakomeling wou de wandeling niet missen. “Een prachtig initiatief, zo houden we zijn herinnering in leven”, vindt Jeroen. “Er blijft iets tastbaars op de plek waar hij precies 110 jaar later geleden stierf. Dat vind ik belangrijk, al heeft niemand van nu hem ooit gekend. Engel blijft familie, hoe lang het ook geleden is.” De nieuwsgierigheid bij Jeroen begon op jonge leeftijd. “Mijn grootvader Gerard Vandermeersch, een oud-strijder, heeft Engel niet gekend maar vertelde er eens over. Vroeger werd daar praktisch niet over geklapt hé. Toen ik misdienaar werd, ontdekte ik zijn naam.”
Mysterieuze Britse premie
We keren terug naar centrum Vlamertinge. In een hoek van de kerk wijst Jeroen naar een plakkaat met slachtoffers uit beide wereldoorlogen. Bovenaan staan de gesneuvelde soldaten, onderaan de ‘verongelukte burgers’. Pluym Engel is er een van de namen. “Naast de militairen moeten we ook de burgers van toen herdenken”, vindt Jeroen die afkomstig is van Vlamertinge maar nu woont in Brielen, een andere Ieperse deelgemeente.
De afstammeling heeft nog veel vragen. “Zijn weduwe kreeg van het Britse leger een premie van 5.000 Belgische frank. In die tijd was dat een grote som. Ter vergelijking: onze overheid reikte destijds premies uit van 3.000 frank voor de heropbouw van een huis. Waarom kreeg zij zo’n hoge premie? Engel moet dan toch een belangrijke job gedaan hebben voor de Britten?” Jeroen blijft zoekende. “Ik heb al heel wat onderzoek gevoerd en navraag gedaan bij een pak personen. Er is bitter weinig geweten over hem. Het is een mysterie, maar misschien komt er ooit meer aan het licht. Ik blijf hoopvol”, besluit de nazaat van ‘de gevallen Engel van De Hoop’. (TP)
The post Jeroen (45) zocht ‘de gevallen Engel van De Hoop’: “Hij is m’n betovergrootvader en we houden z’n herinnering in leven” is provided by KW.be.
