Na de Pano-reportage over de aardappelteelt in de Westhoek stelde parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) voor om pesticiden die 1,2,4-triazolen in het oppervlaktewater veroorzaken, te verbieden. Iepers gemeenteraadslid Lieven Stubbe (Groen) drink al jaren geen leidingwater meer door de vervuiling en stelt grotere buffers voor tussen de beken en aardappelvelden.
De inname van water in De Blankaart lag dit jaar al bijna zes maanden stil omdat het te zeer vervuild is met triazolen. Dat vertelde Kathleen De Schepper, woordvoerder van De Watergroep, in de Pano-uitzending ‘De Prijs van de Patat’ die woensdag online kwam. Vlaams Parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) vroeg bij waterbedrijf De Watergroep dan ook de cijfers op van controlemetingen aan het drinkwaterproductiecentrum De Blankaart in Diksmuide. Wat blijkt: bij alle 17 metingen van het gezuiverde kraantjeswater wordt de Europese norm voor 1,2,4-triazolen, een afbraakproduct van schimmelbestrijders, in ernstige mate overschreden, soms tot 7 keer de norm.
Probleem wordt verlegd
Iepers gemeenteraadslid Lieven Stubbe (Groen) zegt dat ook de drinkwaterwinning van de Verdronken Weide en Zillebekevijvers stil ligt door hetzelfde probleem. “Als de metingen uitwijzen dat de concentraties 1,2,4-triazool boven een bepaalde norm zitten, wordt het water niet meer opgenomen, noch in Dikkebusvijver, noch in de Verdronken Weide. Dat water loopt dan door naar de IJzer en De Blankaart. Het probleem wordt letterlijk verlegd. Als het hier niet lukt, zal het daar ook niet lukken. Integendeel. De verhoudingen zullen nog veel groter zijn.”
“Het valt op dat zowel de Verdronken Weiden als Zillebekevijver zeer laag staan”, vervolgt Stubbe. “Het is ook droog geweest, maar de voorbije weken heeft het wel geregend en toch komt er geen water binnen. Dat wil zeggen dat de concentratie aan pesticiden te hoog is. Het verbaast me niet, al kan ik sinds vorig jaar de cijfers niet meer zo goed opvolgen. Inagro publiceerde tot vorig jaar de gegevens van de reststoffen van de sproeistoffen die gevonden werden. Dat kon je twee keer per jaar raadplegen, maar ik merk dat dit sinds dit jaar niet meer het geval is.”
Verdunning door neerslag
Nochtans was de situatie in de Ieperse watergewinningsgebieden de laatste jaren iets verbeterd. “Dan was er een beetje hoerastemming bij de boeren: ‘kijk eens hoe goed we ons best doen’, maar dat had gewoon te maken met de verdunning door meer neerslag. Als het droger wordt – zoals dit jaar – gaan de concentraties weer omhoog. De groeiende oppervlakte met aardappels, waar er dus veel schimmeldodende stoffen in gebruikt worden, speelt natuurlijk ook een rol.”
De Europese norm voor triazolen bedraagt 0,1 microgram per liter. Toen vorig jaar een grote hoeveelheid triazolen in het water van De Blankaart werd aangetroffen, verhoogde Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (CD&V) de norm voor de vier waterproductiecentra van de Watergroep in de Westhoek tot 1 microgram per liter, tien keer de Europese norm. Dat was nodig om de drinkwatervoorziening niet in het gedrang te brengen.
Vleterbeek
“Die uitzonderingen kan je niet volhouden. Wat is de waarde van normen dan?”, vraagt Stubbe zich af. “Er zal iets moeten gebeuren. Een verbod op die producten is een goed voorstel, maar blijkbaar kan de aardappelteelt niet meer zonder die schimmelbestrijders. Een andere voorstel is om een grotere buffer van 5 à 6 meter langs elke beekoever te vrijwaren van teelten en er beplanting op aan te brengen, bijvoorbeeld wilgen en elzen. Bomen die niet groot worden, maar die door de wortelwerking een buffer vormen. Sproeistoffen die in de grond zitten, worden zo tegengehouden. Nu zijn er soms grasstroken, maar dat wortelt niet diep genoeg. We hebben een heel goed voorbeeld: de Vleterbeek tussen Abele en Poperinge. De Provincie kocht destijds stroken van 10 à 15 meter aan aan weerszijden en plant die aan. Daar zijn de problemen zijn niet meer aanwezig.”
Dit voorstel stoot op weerstand omdat het grondverlies voor de landbouwers te groot zou zijn. “Misschien een klein beetje, maar bijvoorbeeld Dikkebusvijver is weer aan het vollopen met slib en dat kost ons weer 700.000 euro om dat uit te baggeren”, duidt Stubbe. “Dan mag de maatschappij opdraaien voor de kosten. De waterzuivering kost ook veel meer dan vroeger. Om maar te zeggen: er zijn andere kosten die in de plaats zouden verdwijnen indien je de oevers gaat bufferen. In de nieuwe wetgeving is dat opgenomen. Boeren gaan verplicht worden om 5 meter vrij te houden, terwijl dit nu 1 meter is. Dat is toch al iets. We zijn daar al heel tevreden mee.”
Geen kraantjeswater
Zelfs indien alle oevers gebufferd worden, duurt het minstens drie jaar voor die pesticiden tegengehouden worden. Ondertussen blijft Lieven Stubbe het kraantjeswater in Ieper mijden. “Ik drink al lang geen leidingwater meer. De drinkwaterproducent moest zelf aan de alarmbel trekken omdat ze het niet meer konden zuiveren. Dan zijn de eerste plannen gemaakt om een grote waterzuivering te bouwen, door Ieper zelf. Achteraf werd die verkocht aan De Watergroep. Dat was toen al een reactie op het feit dat men het water niet meer gezuiverd kreeg door de pesticiden in de landbouw”, geeft Lieven Stubbe nog wat extra historische context mee.
Minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) liet ondertussen verstaan dat hij tegen begin volgend jaar een plan klaar wil hebben dat voor minder triazolen in het drinkwater moet zorgen. De minister benadrukt ook dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid.
The post Waterkwaliteit in de Westhoek blijft voor beroering zorgen: “Ik drink al lang geen leidingwater meer” is provided by KW.be.
