Elitair hooghuis, mythisch Tempelierssteen, magisch ministerie… velen dromen weg bij een middeleeuws gebouw in hartje Ieper. Na dertig jaar leegstand wil de eigenaar er eindelijk een “droomproject” realiseren. Het beschermd monument is nu een werf en opent binnenkort al even de deuren.
“Het ministerie van toverkunst is tijdelijk gesloten wegens verbouwingen.” Een bordje van de Nutteloze Bordenwandeling koppelt een opmerkelijk rijhuis langs de Rijselstraat in centrum Ieper aan de magische wereld van Harry Potter.
“Men noemt dit ook wel eens het Tempeliershuis, maar dat is een fantasietje”, zegt Dominiek Dendooven van het Merghelynck Museum, een ander monumentaal pand aan de overkant van de straat. “Dit is een fantastisch gebouw, een hooghuis dat bestaat uit twee delen. Het linkerdeel telt drie traveeën en is echt middeleeuws.”
Doctoraat
Archeoloog Lennert Lapeere treedt Dominiek bij. “De architecturale stijl lijkt erg op de Lakenhallen en de bouw dateert wellicht in dezelfde periode: laat dertiende eeuw.” Lennert komt uit Meulebeke om het gebouw te fotograferen en onderzoeken voor zijn doctoraat aan UGent over de stad Ieper in de late middeleeuwen.
“In Ieper was dit één van amper vijf gebouwen die nog overeind bleven tijdens de Eerste Wereldoorlog”, stelt Dendooven. “Dat is oorlogsschade.” Hij wijst naar plekken op een zuil in het indrukwekkend hoog voorste gedeelte van het pand. “Het laatmiddeleeuws deel was helaas het meest beschadigd. Wat weinigen weten: in de kelder prijkt een inscriptie van iemand die hier geboren is toen burgers er schuilden voor de beschietingen.”
Boreling in kelder
Met zaklamp in de hand leidt Lennert ons tot diep in de kelders en belicht de inscriptie: ‘Albert Lemay, ter plaats geboren den 24-11-1914’. Deze naam leidt ons naar de ‘Far West’, een supermarkt naast de deur. Tussen de rekken vinden we Joris Deknudt. “Albert Lemay was mijn peter”, reageert hij. “Albert is inderdaad hiernaast geboren. Heel die kelder zat vol met vluchtelingen en Ieperlingen. Er was niet veel plaats hé. Tijdens de eerste bombardementen dachten ze daar veilig te zijn.”
“Aan de ingang van de winkel hangen oude foto’s van deze gebouwen en de vernieling door de oorlog”, vervolgt Joris. “Drie obussen maakten dit pand met de grond gelijk en toen we deze winkel verbouwden, vonden de kinderen een vierde obus in den hof. Mijn familie gaat hier terug tot 1890: mijn grootvader heeft het gebouw gekocht. Neen, mijn peter leeft niet meer (lacht). Mijn leeftijd? Dat zeg ik niet. Zelfs mijn klanten weten het niet.”
Tempeliers
Terug naar het hooghuis, ook wel ‘steen’ genoemd. “Een middeleeuws woord voor een stenen huis”, aldus Lennert. “Bijna alle woningen in Ieper waren toen houten vakwerk. Stenen huizen waren bewoond door de rijken. Dit hooghuis steekt nog altijd boven de andere huizen uit en vroeger was dit nog meer het geval.”
De huidige eigenaar van het ‘steen’ vraagt zich af waarom de naam ‘Tempelierssteen’ blijft opduiken. “Dat zien we ook elders: van zodra men iets middeleeuws ziet, wordt daar een mythisch of legendarisch verhaal aan gekoppeld rond de Tempeliers”, duidt Lennert. “De term ‘maison des templiers’ gaat trouwens op zijn minst terug tot 1843, wanneer de eerste stadsarchivaris van Ieper de link met de tempeliers al in twijfel trekt.”
Werfopening
Iedereen krijgt uitzonderlijk de kans om binnen te komen in het weekend van 23, 24 en 25 mei in het kader van ‘Kunst in Ieper’, een initiatief van de Ieperse kunstgalerijen, het Yper Museum, het Merghelynck Museum, dé Academie en cultuurcentrum Het Perron. Er staat kunst tentoon en er vinden een lezing en gratis gidsbeurten plaats.
Het gebouw huisvestte in de vorige eeuw de post, werd een beschermd monument en staat leeg sinds 1996. Nu is het een werf nadat het binnen gestript werd en structurele werken onderging. De eigenaar blijft liever anoniem, spreekt van “een droomproject”, maar zegt al tien jaar problemen te ondervinden rond de nodige vergunningen en waarschuwt: “als de bevoegde instanties zo voortdoen, zal dit een leegstaand pand en een droom blijven.” (TP)
The post Iconisch gebouw in hartje Ieper doet denken aan Harry Potter en opent na 30 jaar leegstand even de deuren: “Een droomproject” is provided by KW.be.
